Theo hãng tin Reuters, vào đầu tháng 1.2025, Hà Nội được ghi nhận là thành phố ô nhiễm nhất thế giới với nồng độ bụi mịn PM2.5 đạt mức 266 microgam/m3. Tờ The Sun cũng đưa tin: “Mức độ ô nhiễm tại Hà Nội cao gấp sáu lần so với London. Hàng triệu người dân đang phải hít thở bầu không khí độc hại và vật lộn để thở trong thành phố bị bao phủ bởi lớp sương mù dày đặc”.

Không chỉ Hà Nội, TP. HCM cũng nằm trong danh sách các thành phố ô nhiễm hàng đầu thế giới. Theo VOV, vào sáng ngày 14.1.2025, TP. HCM đứng thứ hai trong bảng xếp hạng với mức bụi mịn PM2.5 lên tới 214 microgam/m3.

Hiện nay, người dân tại các đô thị lớn ở Việt Nam đang phải đối mặt với những nguy cơ nghiêm trọng về sức khỏe. Các hạt bụi siêu mịn PM2.5 có thể thâm nhập sâu vào máu qua phổi, là tác nhân hàng đầu gây ra ung thư phổi, đột quỵ và các bệnh lý tim mạch. Ngoài ra, các chất ô nhiễm như nitrogen dioxide cũng có thể gây đau ngực, viêm phế quản và làm trầm trọng thêm các cơn hen suyễn.

Tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội chủ yếu bắt nguồn từ mật độ giao thông cao, việc đốt rác thải và các hoạt động công nghiệp, khiến hơn chín triệu người dân phải sống trong môi trường ô nhiễm nặng nề. Nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất là người cao tuổi và trẻ nhỏ, với nguy cơ mắc các bệnh lý về đường hô hấp ngày càng tăng. Trước thực trạng đó, chính phủ đang đẩy mạnh chuyển đổi sang các phương tiện giao thông sử dụng điện nhằm giảm tải ô nhiễm. Tuy nhiên, hiệu quả của các biện pháp này sẽ cần thời gian để phát huy rõ rệt.

Trong bối cảnh mức độ ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng, việc bảo vệ sức khỏe cá nhân và cải thiện chất lượng môi trường sống trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Trước những con số đáng báo động về ô nhiễm không khí không chỉ ngoài trời mà cả trong không gian sống, cùng những cảnh báo liên tục về sức khỏe, câu hỏi đặt ra là: Làm thế nào để bảo vệ bản thân và gia đình trước bầu không khí độc hại mà chúng ta đang phải đối mặt mỗi ngày? Câu trả lời sẽ có trong bài viết sau:

1. Giữ sức khỏe cho hệ hô hấp bản thân

Không khí ô nhiễm chứa bụi mịn PM2.5 và các khí độc hại như nitrogen dioxide có thể thâm nhập sâu vào phổi, gây ra những tổn thương lâu dài cho hệ hô hấp. Để giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:

- Đeo khẩu trang đạt chuẩn khi ra ngoài: Ưu tiên sử dụng khẩu trang N95 hoặc KN95 vì chúng có khả năng lọc bụi mịn PM2.5 hiệu quả. Ngược lại, các loại khẩu trang vải hay khẩu trang y tế thông thường không đủ khả năng ngăn chặn các hạt bụi siêu nhỏ.

- Hạn chế để không khí ô nhiễm lọt vào nhà: Tránh mở cửa sổ và cửa ra vào vào những thời điểm chỉ số chất lượng không khí (AQI) đang ở mức cao, để hạn chế ô nhiễm lan vào không gian sống trong nhà.

2. Điều chỉnh lại thói quen sinh hoạt mỗi ngày

Hạn chế các hoạt động ngoài trời vào những khung giờ cao điểm hoặc khi chỉ số AQI vượt mức an toàn (trên 150). Bạn có thể sử dụng các ứng dụng như IQAir AirVisual để theo dõi chất lượng không khí theo thời gian thực, từ đó điều chỉnh lịch trình cá nhân một cách hợp lý và tránh tiếp xúc với những khu vực ô nhiễm nghiêm trọng.

Khi trở về nhà, hãy duy trì thói quen vệ sinh cá nhân ngay lập tức – tắm rửa và thay quần áo sạch để loại bỏ bụi bẩn và các hạt ô nhiễm bám trên da.

Bên cạnh đó, đừng quên xây dựng chế độ nghỉ ngơi hợp lý và đảm bảo ngủ đủ giấc mỗi ngày. Một cơ thể được nghỉ ngơi đầy đủ sẽ có khả năng phục hồi tốt hơn và chống lại các ảnh hưởng tiêu cực từ ô nhiễm không khí.

3. Bảo vệ không gian sống trong nhà

Hãy cân nhắc đầu tư máy lọc không khí sử dụng màng lọc HEPA để loại bỏ bụi mịn, vi khuẩn và các tác nhân gây ô nhiễm khác. Bạn nên đặt thiết bị này tại phòng ngủ hoặc khu vực sinh hoạt chính để đạt hiệu quả tối ưu. Bên cạnh đó, máy tạo độ ẩm cũng là một giải pháp hữu ích, giúp duy trì độ ẩm lý tưởng trong khoảng 40% – 60%, từ đó làm giảm lượng bụi mịn trôi nổi trong không khí. Tuy nhiên, đừng quên vệ sinh và làm sạch màng lọc định kỳ để đảm bảo hiệu suất hoạt động.

Ngoài việc sử dụng thiết bị hỗ trợ, việc giữ gìn vệ sinh nhà cửa cũng rất quan trọng. Hãy thường xuyên giặt rèm cửa, thảm, chăn, drap và gối để hạn chế bụi bẩn tích tụ.

Cây xanh có thể thanh lọc bụi mịn trong nhà

Thêm vào đó, việc trồng cây xanh trong nhà cũng là một cách hiệu quả để cải thiện chất lượng không khí. Những loại cây như lưỡi hổ, cọ cảnh hay dây nhện không chỉ giúp lọc khí độc mà còn tăng cường lượng oxy, mang lại không gian sống trong lành và dễ chịu hơn.

4. Bảo vệ làn da tránh khỏi những tác động xấu của ô nhiễm không khí

Không khí ô nhiễm không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp mà còn gây hại cho làn da. Các hạt bụi mịn PM2.5, khí thải từ xe cộ và các chất độc hại trong không khí có thể thẩm thấu qua da, dẫn đến tình trạng kích ứng, nổi mụn, viêm da và thậm chí là lão hóa sớm. Để bảo vệ làn da trước những tác động tiêu cực này, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

- Sử dụng kem chống nắng hằng ngày: Chọn loại có chỉ số SPF từ 30 trở lên để bảo vệ da khỏi tia UV và các hạt bụi trong không khí. Kem chống nắng không chỉ tạo lớp màng chắn giúp ngăn ngừa tác động từ ô nhiễm mà còn làm giảm nguy cơ ung thư da và lão hóa sớm.

- Dưỡng ẩm đầy đủ cho da: Không khí ô nhiễm dễ khiến da mất nước và trở nên khô ráp. Hãy dùng kem dưỡng chứa các thành phần cấp ẩm như hyaluronic acid hay ceramide để duy trì độ ẩm, củng cố hàng rào bảo vệ tự nhiên của da.

- Tẩy tế bào chết định kỳ: Thực hiện 1–2 lần mỗi tuần để loại bỏ bụi bẩn, bã nhờn và tạp chất tích tụ trên bề mặt da. Việc này giúp làm sạch sâu lỗ chân lông, ngăn ngừa mụn và giúp da hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.

Tag: