LỐI SỐNG

Dù những thay đổi trong môi trường sống của bạn có thể không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ, nhưng vẫn có mối quan hệ chặt chẽ giữa lối sống và tuổi thọ.

Phạm vi lối sống bao những thay đổi về chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, mạng lưới xã hội, v.v. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có cái nhìn tích cực về cuộc sống có nhiều khả năng sống lâu hơn. Tuy nhiên, không phải tất cả các yếu tố trong lối sống đều ảnh hưởng đến tuổi thọ. Yếu tố lối sống có tầm ảnh hưởng nhất trong vấn đề này là cách mà mỗi cá nhân tương tác với môi trường sống của họ. Nghiên cứu chỉ ra rằng lối sống tích cực có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc chứng mất trí, bệnh tim mạch và ung thư. Những thay đổi này có thể được thực hiện ở mọi độ tuổi.

Ảnh: Unplash

DI TRUYỀN

Tuổi thọ là một vấn đề phức tạp của tự nhiên và còn rất nhiều điều cần tìm hiểu về vai trò của gen trong vấn đề này. Các nhà khoa học đang tìm ra các biến thể gen mới liên quan đến tuổi thọ, nhưng cho đến nay, họ chỉ giải thích được khoảng 5% khả năng di truyền của các tính trạng có liên quan đến tuổi thọ. Cuộc tranh luận này vẫn đang diễn ra và có thể sẽ phải mất thêm nhiều năm nữa để tìm ra câu trả lời xác đáng nhất. 

Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy những thay đổi di truyền liên quan đến tuổi tác có ảnh hưởng đến tuổi thọ. Những nghiên cứu này chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa một số gen nhất định và tuổi thọ. Mối liên hệ này có thể là do yếu tố gen bảo vệ làm giảm tác động của một số alen (một dạng biến thể của gen) mang tính rủi ro ở những cá thể sống lâu. Cũng có bằng chứng chỉ ra rằng các alen hiếm đóng vai trò trong quá trình lão hoá khoẻ mạnh và sống lâu. 

CÁC YẾU TỐ XÃ HỘI

Ảnh: Unplash

Các yếu tố xã hội quyết định sức khoẻ là những yếu tố ảnh hưởng đến sức khoẻ của chúng ta, bao gồm lối sống, dinh dưỡng và khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khoẻ. Những yếu tố khác ảnh hưởng đến sức khoẻ của chúng ta theo những cách nghiêm trọng hơn. 

Việc giải quyết những yếu tố này là điều cần thiết để cải thiện sức khoẻ cũng như làm giảm bất bình đẳng y tế. Điều này đòi hỏi hành động từ mọi thành phần trong xã hội. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố xã hội quyết định sức khoẻ có tác động đáng kể đến tình trạng sức khoẻ. Ví dụ, thu nhập có tác động lớn đến tình trạng sức khoẻ, nhóm người thu nhập thấp có sức khoẻ kém hơn những người có thu nhập cao. Ngoài ra, người thu nhập cao cũng sống thọ hơn người thu nhập thấp. Những yếu tố hành vi cũng đóng vai trò quan trọng đối với sức khoẻ, nhưng chúng chỉ có thể giải thích một phần sự chênh lệch giữa nhóm thu nhập thấp và nhóm thu nhập cao. 

MÔI TRƯỜNG

Ảnh: Unplash

Có một số yếu tố môi trường ảnh hưởng đến tuổi thọ, khí hậu là một trong số đó. Nhiệt độ khắc nghiệt gây nguy hại đến mọi lứa tuổi, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ. 

Ngoài ra, sự vận hành và phát triển ở các thành phố cũng có thể ảnh hưởng đến biến đổi thời tiết. Ví dụ, hiệu ứng đảo nhiệt đô thị làm tăng nhiệt độ ngoài trời và gia tăng căng thẳng do nhiệt. Hệ quả này làm tăng những nguy cơ sức khoẻ cho người dân, nhưng điều này có thể khắc phục bằng việc xây dựng các cơ sở hạ tầng che nắng và nhiều cây xanh hơn trong thành phố. Trong khi đó, nhiệt độ trong nhà phần lớn được quyết định bởi hệ thống cách nhiệt toà nhà hay hệ thống sưởi ấm và làm lạnh. Điều mà các thành phố cần làm hiện nay là phải phát triển các chính sách và chiến lược gần gũi với tuổi thọ để thích ứng với kỳ vọng sống lâu hơn.

Làm như vậy sẽ giúp mọi người sống lâu hơn, khoẻ mạnh hơn. Điều này rất quan trọng khi tuổi thọ trung bình ngày càng tăng. Do vậy mà các thành phố phải cân nhắc đến những tác động lâu dài của môi trường đô thị đối với tuổi thọ khoẻ mạnh cũng như cân nhắc đến nhiều sự thay đổi và đánh đổi trong quy hoạch, điều này dù khá nang giải nhưng vẫn cần thực hiện. Bằng việc xem xét các tác động tích luỹ của phơi nhiễm môi trường theo thời gian, các thành phố có thể tạo ra môi trường đô thị thân thiện với tuổi thọ và giảm sự chênh lệch sức khoẻ.

Tag: đời sống sức khoẻ tuổi thọ con người gen