Chứng ăn ói là gì?

Người mắc chứng ăn ói có một nỗi sợ hãi bất thường về tăng cân. Vì thế họ cũng sẽ có nỗi ám ảnh với đồ ăn và các chế độ ăn. Khác với chứng chán ăn (Anorexia), họ thường ở chính xác hoặc gần với mức cân nặng bình thường so với tạng người và chiều cao của họ. Tuy nhiên, cũng giống như những người mắc chứng chán ăn, họ có một hình ảnh về bản thân méo mó và có niềm tin rằng họ đang quá béo.

Hiện nay đang có khoảng 1,5% phụ nữ Mỹ đang mắc hoặc từng mắc chứng ăn ói trong đời. Người bị chứng ăn ói này thường có xu hướng trông họ đầy căng thẳng và lo âu, và hành xử lén la lén lút. Họ bí mật nhanh chóng ăn một lượng lớn thức ăn trước khi biến mất vào phòng vệ sinh để ép mình nôn ra. Hành vi này là cơ chế ứng phó với các biến cố trong cuộc sống, mặc dù điều này khiến cho cuộc sống của người mắc chứng ăn ói trở thành một cuộc vật lộn có liên quan đến trầm cảm, lo âu và sự cô lập xã hội.

Nguyên nhân

Việc xã hội hiện nay đang đề cao hình ảnh của người nổi tiếng trên tivi hoặc mạng xã hội với thân hình “bốc lửa”, được mọi người quan tâm, chú ý và yêu thích thường là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới kích hoạt sự khởi động quá trình ăn kiêng nghiêm ngặt của người bệnh. Ngoài ra, việc chỉ trích cân nặng hay ngoại hình của những người xung quanh hoặc thậm chí người thân trong cùng một gia đình sẽ... đập tan "bức tường" tự tôn của bệnh nhân. 

Điều này sẽ dẫn đến nỗi tuyệt vọng trỗi dậy kéo theo một loạt các hành động ăn uống vô độ, thiếu kiểm soát, tiếp đó làm gia tăng nỗi sợ hãi tăng cân, hối hận vì những gì mình đã làm. Hiện nay các nhà điều trị tâm lý và các bác sĩ tâm thần đã dựa trên các thống kê về hành vi nhận thức của bệnh nhân và đã phác thảo ra sơ đồ mang tên Vòng tròn ăn vô độ - nôn mửa:

Các tác động lên cơ thể

Việc nạp một lượng lớn thức ăn rồi sau đó cố gắng móc họng để tống khứ chúng hết ra ngoài sẽ gây ra tăng và giảm cân thường xuyên. Nếu chứng ăn ói kéo dài, nôn mửa có thể gây mất nước và mất chất điện giải trong cơ thể. Điều này có thể dẫn đến mệt mỏi, mất năng lượng, hoặc thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng. Ngoài ra, việc nôn ói liên tục sẽ gây ra chứng hôi miệng, men răng sẽ bị bào mòn, và đau họng-kết quả của việc axit được dẫn từ bao tử lên khoang miệng. 

Việc thiếu hụt dinh dưỡng sẽ diễn ra nhưng người mắc sau khi nôn ra không cảm nhận được đói bụng. Vì lúc này trong não bộ của người mắc phải đã ghi nhận việc thực hiện ăn uống đã xảy ra và không phát tín hiệu nhu cầu nạp thêm. Kết quả có thể nhận rõ là da xuất hiện việc thiếu đàn hồi và khô, tóc thì xơ và gãy rụng, móng tay sẽ giòn.

Các phương pháp chẩn đoán và điều trị hiện nay 

Các bác sĩ đa khoa ở Vương quốc Anh sử dụng một thứ được gọi là bảng câu hỏi SCOFF để đoán chứng chán ăn và chứng ăn ói. Nếu trả là “có” 2 câu trở lên có nghĩa là có khả năng có bệnh. Bảng câu hỏi SCOFF đã được ứng dụng rộng rãi và được nhiều nền y tế khác trên thế giới áp dụng với các tiêu chí tương tự.

• Bạn có tự làm mình nôn ra sau khi ăn không ?
• Bạn có hay mất kiếm soát trong việc tiêu thụ thức ăn không ?
• Bạn có từng sụt cân hơn 6 kg trong vòng 3 tháng trở lại không ?
• Bạn có tin rằng bạn béo mặc dù những người xung quanh từng nói bạn rằng bạn quá gầy không ?
• Liệu đồ ăn có phải thứ thống trị cuộc sống thường nhật của bạn không ?

Hiện nay việc trị liệu tâm lý đã được đề xuất thông qua các liệu pháp nhóm, liệu pháp tự hỗ trợ bản thân hay liệu pháp nhận thức hành vi cá nhân hay liệu pháp liên cá nhân. Ngoài ra, song song với các liệu pháp trị liệu, bác sĩ tâm thần cũng có thể đề xuất thuốc chống trầm cảm hỗ trợ thêm nếu bệnh nhân có các dấu hiệu buồn chán về cơ thể hoặc tiêu cực với cuộc sống. Tuy nhiên nếu các trường hợp quá nặng thì việc điều trị nội trú sẽ được đề xuất thực hiện nhằm đảm bảo tính mạng của bệnh nhân và chắc chắn mọi liệu trình được đưa ra đều được thực hiện chính xác và đầy đủ.

Tag: Chứng ăn ói Tâm lý Bệnh tâm thần Kiểm soát cân nặng