Bệnh viêm màng não mô cầu là gì?

Bệnh viêm màng não mô cầu ở trẻ nhỏ rất nguy hiểm - Nguồn: Internet

Viêm màng não mô cầu là tình trạng nhiễm trùng màng bao quanh não và tủy sống do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra. Bệnh có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi nào nhưng trẻ em là nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn cả. Bệnh khởi phát đột ngột và tiến triển rất nhanh, nếu không được can thiệp y tế kịp thời sẽ gây ra những tổn thương nghiêm trọng, để lại di chứng nặng nề, thậm chí là tử vong. 

Con đường lây bệnh

Viêm màng não mô cầu mặc dù là bệnh ít gặp nhưng bệnh có tốc độ lây lan nhanh, khả năng phát triển thành dịch.

Con đường lây truyền là qua việc tiếp xúc gần với người bị nhiễm bệnh. Trẻ có thể hít phải những giọt nước trong không khí khi người bệnh hắt hơi, nói chuyện gần, ôm hôn trẻ. Nguy hiểm hơn, phần lớn người nhiễm vi khuẩn không xuất hiện triệu chứng sớm gây khó khăn trong việc nhận biết và hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh. 

Dấu hiệu của bệnh viêm màng não mô cầu 

Bệnh viêm màng não mô cầu gây ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ - Nguồn: Internet

Bệnh viêm màng não mô cầu có triệu chứng thường không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với cảm cúm. Biểu hiện qua việc sốt cao đột ngột từ 38.5 độ C trở lên, kèm theo đó là nhức đầu và đau họng. Sau đó, trẻ sẽ lần lượt khởi phát các triệu chứng khác như đau nhức toàn thân, lạnh run, buồn nôn, nôn mửa, khó thở, tiêu chảy, phát ban đỏ,…

Đặc biệt, trong trường hợp nặng, trẻ sẽ mê man, li bì, co giật, ngất xỉu. Thậm chí trẻ còn có thể bị nhiễm khuẩn máu với các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau nhức xương khớp, kiệt sức, mệt mỏi, xuất hiện tử ban màu đỏ thẫm hoặc xanh tím trên da, huyết áp thấp và chảy máu.

Hậu quả của bệnh viêm màng não mô cầu

Nếu không được can thiệp y tế sớm, tình trạng bệnh sẽ diễn ra ngày càng trầm trọng hơn -Nguồn: Internet

Bệnh viêm màng não mô cầu có thể diễn biến trầm trọng. Trong tình trạng nguy hiểm, nó sẽ đe dọa đến sức khỏe người bệnh như gây suy đa cơ quan, viêm màng tim, tổn thương hệ thần kinh vĩnh viễn hoặc đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người nhiễm bệnh. Theo thống kê, ngay cả khi được điều trị, cứ khoảng 15 trẻ thì sẽ có khoảng 1 trẻ tử vong. 

Bên cạnh đó, những biến chứng nghiêm trọng ở trẻ là rất cao bao gồm giảm thính lực, điếc, co giật, để lại sẹo vĩnh viễn trên da, thậm chí nhiễm khuẩn huyết phải cắt cụt chi trên cơ thể. 

Cách chẩn đoán và điều trị viêm màng não mô cầu

Ngoài những biểu hiện lâm sàng, để chẩn đoán đúng tình trạng cũng như mức độ nguy hiểm của bệnh, bác sĩ sẽ làm thêm một số xét nghiệm như xét nghiệm máu, xét nghiệm dịch tuỷ não, cấy máu, cấy dịch hầu họng, nhuộm soi dịch hầu họng và dịch não tuỷ…

Khi xác nhận đúng bệnh viêm màng não mô cầu, liệu pháp kháng sinh sẽ được sử dụng ngay để giảm biến chứng và tránh tình trạng bệnh diễn biến trầm trọng. 

Kháng sinh đặc hiệu hiện nay vẫn là Penicillin G tiêm trực tiếp tĩnh mạch nhiều lần trong ngày hoặc Cephalosporin thế hệ III như Cefotaxime, Ceftriaxone. Việc dùng kháng sinh sớm là yếu tố quyết định để giảm nguy cơ biến chứng.

Bên cạnh đó, các biện pháp hỗ trợ khác như hạ sốt, truyền dịch bù nước, hỗ trợ hô hấp, chống co giật, dinh dưỡng, chăm sóc vệ sinh dự phòng loét... cũng được tiến hành tuần tự nhằm đảm bảo bệnh nhân nhanh chóng phục hồi sức khỏe.

Việc điều trị cần có sự giám sát chặt chẽ của y bác sĩ, vì vậy ba mẹ cần đưa con đến bệnh viện ngay khi có dấu hiệu khởi phát để được điều trị kịp thời. 

Biện pháp phòng ngừa viêm màng não mô cầu

Tiêm vắc xin phòng bệnh

Cần tiêm vắc xin phòng bệnh theo đúng lịch trình để bảo vệ sức khỏe cho trẻ - Nguồn: Internet

Vắc xin là “lá chắn” hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ. Hiện các nhóm huyết thanh nguy hiểm gây bệnh não mô cầu gồm A, B, C, Y, W -135 đều đã có vắc xin phòng ngừa hiệu quả cho trẻ em và người lớn. Trong đó, vắc xin thế hệ mới Bexsero (Ý) chứa 4 thành phần kháng nguyên protein giúp phòng bệnh do não mô cầu nhóm B được sản xuất bởi hãng dược phẩm hàng đầu thế giới GSK, có thể phòng bệnh cho bé từ 2 tháng tuổi trở lên vô cùng hữu hiệu, có khả năng đảm bảo hiệu quả lên đến 95%. 

Ngoài ra, để có thể bảo vệ toàn diện, cha mẹ có thể chọn tiêm vắc xin phòng não mô cầu nhóm B, C là vắc xin VA - Mengoc BC do Finlay Institute sản xuất tại Cuba hay các loại vắc xin khác như Menactra (Mỹ), Nimenrix (Bỉ) hoặc vắc xin MenQuadfi (Mỹ) để phòng ngừa bệnh do vi khuẩn não mô cầu gây ra. Đặc biệt, trẻ em và người lớn tuổi cần được tiêm phòng sớm và đầy đủ theo đúng lộ trình y tế để bảo vệ sức khỏe của mình.

Vệ sinh mũi họng cho bé thường xuyên

Các loại vi khuẩn thường xuyên trú ngụ trong mũi và cổ họng trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần thường xuyên vệ sinh mũi họng cho con bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn phù hợp. Tập cho con thói quen rửa sạch tay bằng xà phòng trước khi ăn, súc miệng và đánh răng sạch sẽ 2 lần một ngày. 

Bên cạnh đó, cần giữ gìn môi trường sống gọn gàng, sạch sẽ, ngăn nắp để ngăn chặn tình trạng vi khuẩn lây lan.

Nâng cao sức đề kháng cho trẻ

Cho trẻ ăn đa dạng các loại thực phẩm giúp trẻ khỏe mạnh, có sức đề kháng phòng dịch bệnh - Nguồn: Internet

Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ thông qua nguồn thực phẩm tươi, sạch, đảm bảo an toàn. Cung cấp các loại vitamin cần thiết theo mốc thời gian phát triển của trẻ. 

Cho trẻ tập thể dục thể thao, tắm nắng, vận động để tăng cường sức đề kháng, có một cơ thể dẻo dai, khỏe mạnh.

Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh

Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh vì bệnh có thể lây lan qua tiếp xúc với dịch tiết đường hô hấp và cổ họng của người nhiễm bệnh. Thường xuyên vệ sinh đồ đạc cá nhân của con sạch sẽ, hạn chế sử dụng chung đồ để tránh lây lan vi khuẩn. 

Khi trẻ ra ngoài, cần tập cho con thói quen đeo khẩu trang ở những chỗ đông người, đặc biệt là trong mùa dịch.

Bệnh viêm màng não mô cầu vô cùng nguy hiểm, vì vậy việc phát hiện sớm vô cùng quan trọng để có thể đưa ra những biện pháp kịp thời. Khi trẻ có dấu hiệu bị bệnh, cần đưa trẻ đến ngay cơ quan y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị, góp phần đẩy lùi bệnh nhanh chóng, bảo vệ sức khỏe trẻ và những người xung quanh.

Tag: Viêm màng não mô cầu Neisseria meningitidis kháng sinh