ĐỜI SỐNG

Barnum: Hiệu ứng của sự nhận vơ từ bói toán trên mạng

JL • 31-01-2023 • Lượt xem: 1231
Barnum: Hiệu ứng của sự nhận vơ từ bói toán trên mạng

Chắc chắn ít nhất một lần trong đời bạn, đặc biệt là thế hệ Z đã từng xem bói, tarot hoặc các cung hoàng đạo trên mạng xã hội. Và cảm thấy bài viết này sinh ra là dành cho bản thân mình, nhưng trên thực tế những điều đó chỉ đúng một phần, còn lại chỉ là bạn nhận vơ thôi. Đó là hiệu ứng Barnum.

Năm 1947, nhà tâm lý học Ross Stagner đã bắt đầu nghiên cứu bằng cách cho một số các nhà quản lý làm các bài kiểm tra tính cách. Mặc kết quả có như thế nào, thì ông đã đưa những người này một kết quả chung được lấy từ lá số tư vi cung hoàng đạo. Và cuối cùng hơn một nửa trong số họ đã thấy kết quả khá chính xác với bản thân họ, gần như họ không hề nói bản đánh giá đó là sai. Sau này vào năm 1948, nhà tâm lý học Bertram Forer đã cho ra kết quả tương tự với những thử nghiệm khác nhau. Từ đó hiệu ứng này được đặt theo tên của một tên hề chuyên thao túng tâm lý người khác nổi tiếng thời đó là Phineas Taylor Barnum hoặc có thể gọi là hiệu ứng Barnum-Forer.

Đó là lý do tại sao có sự phổ biến của những hội nhóm trên các nền tảng mạng xã hội có nội dung về tâm lý học, chiêm tinh, tử vi hoặc thần số học. Mới đây Youtube đã cho ra mắt ứng dụng Tarot with Youtube. Đây là chiến dịch bắt đúng trend của năm 2022, khi mà mọi người dần có niềm tin vào tarot lúc họ gặp những điều khó khăn và bất cập trong cuộc sống. Khi đăng nhập vào website của nền tảng, ta sẽ được chỉ dẫn đến mục cần hỏi sẽ bao gồm 3 nhóm chính: sức khỏe, tình yêu và vận mệnh. Ngoài ra thì những bài viết có sử dụng hashtag #tarot, #zodiac hay #horoscope,… đều có lượt tương tác cao và trending trên cả hai nền tảng Instagram và Tiktok. Đây thể hiện cho sự hấp dẫn và thu hút của những nội dung có sử dụng hiệu ứng Barnum và bộ phận lớn những người tin vào các thuyết tử vi, cung hoàng đạo.

Hiệu ứng Barnum là một hiệu ứng thú vị trong tâm lý học con người. Nó được ứng dụng phần lớn trong nhiều loại thông tin từ những hội nhóm, cộng đồng hay từ các nền tảng ứng dụng tương tự đều mang tính vô thưởng, vô phạt. Nên với cương vị là một người thuộc xã hội 4.0, chúng ta hãy trở thành một người dùng thông minh và công tâm để tránh việc quá tin tưởng vào những thông tin đó sẽ rất dễ khiến tâm lý bản thân sẽ rơi vào tình trạng lo lắng hay xấu hơn là sẽ bị lừa đảo.