Cà phê và matcha đều là thức uống phổ biến có chứa caffein và chất chống oxy hóa. Đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra lợi ích của matcha và cà phê cho sức khỏe, nhưng loại nào đang chiếm ưu thế và tốt cho sức khỏe hơn ?
Lợi ích của cà phê
Cà phê chứa caffeine và là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa tốt là axit chlorogenic, giúp giảm viêm, thay đổi lượng đường trong máu, giúp ngăn ngừa ung thư. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, uống cà phê có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường xuống 6%. Ngoài ra, cà phê còn làm giảm sản xuất sai một loại protein có liên quan đến bệnh Parkinson nên tỷ lệ mắc bệnh cũng sẽ giảm nếu dùng.
Cà phê còn có lợi cho não bộ. Các chuyên gia nghiên cứu phát hiện rằng có nhiều trường hợp giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ sau đột quỵ, có liên quan đến thói quen uống cà phê. Bên cạnh đó, cũng có nhiều báo cáo cho thấy tỷ lệ mắc chứng trầm cảm cũng giảm ở những người uống cà phê đều đặn là 8%.
Lợi ích của matcha
Matcha cũng là loại đồ uống có chứa caffeine và giàu chất chống oxy hóa polyphenol, đặc biệt là catechin giúp giảm sự ảnh hưởng của gốc tự do gây ra một số bệnh mãn tính. Các nghiên cứu cho thấy rằng việc tăng lượng catechin trong matcha có tên là epigallocatechin gallate (EGCG) có thể giúp ngăn ngừa ung thư đại tràng, ung thư túi mật và ung thư ống mật.
Uống matcha còn giúp thúc đẩy chức năng nhận thức. Một nghiên cứu đã phát hiện ra việc tiêu thụ matcha hàng ngày đã cải thiện chức năng nhận thức ở phụ nữ lớn tuổi (chưa có kết quả ở nam giới). Thêm vào đó, hàm lượng caffeine và theanine (một loại axit amin) trong matcha giúp tăng dopamine và serotonin làm giảm lo lắng và cải thiện trí nhớ.
Thêm một nghiên cứu chỉ ra việc dùng matcha có liên quan đến tăng lượng cholesterol tốt và giảm lượng đường trong máu. Tuy không có bằng chứng thử nghiệm về tác dụng trực tiếp của matcha với chứng trầm cảm, một nghiên cứu gần đây trên người cho thấy việc tiêu thụ trà xanh có liên quan đến tỷ lệ trầm cảm thấp hơn ở phụ nữ sau mãn kinh, có khả năng thông qua việc giảm viêm và tăng mức estradiol (dạng estrogen mạnh nhất).
So sánh hàm lượng caffeine
Matcha có hàm lượng từ 18,9–44,4 miligam (mg) caffeine trên một gam (g) matcha. Hàm lượng caffeine trong cà phê là từ 10–12 mg/g.
Mặc dù matcha có nhiều caffeine hơn, nhưng lại chỉ dùng khoảng 2g khi pha chế, hàm lượng caffeine là khoảng 38–89 mg cho mỗi khẩu phần. Trong khi đó, một tách cà phê thường cung cấp 80–100 mg caffeine.
Mặc dù có hàm lượng caffeine tương tự, matcha không có tác dụng kích thích giống như cà phê. Các nhà nghiên cứu tin rằng điều này là do hàm lượng theanine của matcha - một loại axit amin có trong trà xanh. Theanine đã được chứng minh là có tác dụng làm giảm căng thẳng và có thể chống lại cảm giác bồn chồn mà caffeine có thể gây ra.
Điểm tương đồng và khác biệt
Matcha và cà phê có nhiều lợi ích tương tự nhau, chủ yếu là do hàm lượng chất chống oxy hóa và caffeine, nhưng chúng cũng có một số điểm khác biệt. Ví dụ, matcha có xu hướng ít axit hơn cà phê. Độ pH của cà phê dao động từ 4,85–5,13, trong khi matcha có độ pH khoảng 5,58–5,94.
1. Lợi ích của chất chống oxy hóa
Matcha và cà phê đều là nguồn cung cấp dồi dào một loại chất chống oxy hóa gọi là polyphenol, nhưng mỗi loại đều có hàm lượng các loại chất chống oxy hóa khác nhau. Loại polyphenol chính trong matcha là catechin, còn ở cà phê là axit chlorogenic.
Nhờ các chất chống oxy hóa này, cả hai loại đồ uống đều có thể giúp ngăn ngừa ung thư, tiểu đường và giảm viêm. Chúng giúp trung hòa các gốc tự do có hại gây ra stress oxy hóa, có liên quan đến một số bệnh mãn tính.
2. Tác dụng của Caffeine
Cả cà phê và matcha đều chứa caffeine, có thể chống lại sự mệt mỏi và cải thiện hiệu suất thể thao. Nghiên cứu cho thấy caffeine có thể tăng cường hiệu suất tập thể dục ở liều lượng 3–6 mg trên một kilôgam (kg) trọng lượng cơ thể khi tiêu thụ khoảng 60 phút trước khi tập, giúp giảm mệt mỏi trong quá trình hoạt động thể chất.
Matcha có xu hướng chứa ít caffeine hơn cà phê trong mỗi khẩu phần, vì vậy ta có thể thưởng thức nhiều tách hơn mỗi ngày trước khi đạt đến mức caffeine tối đa được khuyến nghị là 400 mg. Thêm vào đó, theanine trong matcha và hàm lượng caffeine thấp hơn có thể giúp ngăn ngừa tình trạng lo lắng hoặc bồn chồn khó chịu do cà phê gây ra.
3. Tác dụng đối với sức khỏe tâm thần
Uống cà phê hoặc matcha, hoặc cả hai kết hợp, có liên quan đến việc giảm nguy cơ đột quỵ và chứng mất trí.
Các nghiên cứu về cả matcha và cà phê đều cho thấy lợi ích đối với chức năng nhận thức, nhưng theo những cách khác nhau. Caffeine trong cà phê có tác dụng nhanh hơn, thích hợp cho những ai cần sự tỉnh táo tức thời. Trong khi matcha có lượng caffeine thấp hơn nhưng lại có thêm theanine giúp cải thiện năng suất và chống căng thẳng.
Loại nào tốt hơn?
Vì matcha chứa cả theanine và caffeine, nên nó có thể cải thiện năng suất nhiều hơn so với caffeine chỉ có trong cà phê. Thêm vào đó, theanine trong matcha có hoạt tính chống căng thẳng có thể ngăn ngừa cảm giác bồn chồn hoặc lo lắng mà một số người gặp phải khi uống cà phê.
Tuy nhiên, cà phê đã được chứng minh là hiệu quả hơn trong việc làm giảm các triệu chứng trầm cảm và hàm lượng caffeine cao hơn trong cà phê có thể chống lại sự mệt mỏi nhiều hơn so với matcha.
Cả cà phê và matcha đều có thể gây ra các triệu chứng trào ngược axit do hàm lượng caffeine và độ pH có tính axit của chúng. Tuy nhiên, matcha có tính axit và caffeine ít hơn cà phê, nên sẽ dễ chịu hơn cho dạ dày thay vì cà phê.
Tổng kết;
Cà phê và matcha đều là đồ uống chống mệt mỏi, giàu chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính.
Cả hai loại đều là đồ uống có lợi cho sức khỏe khi thưởng thức ở mức độ vừa phải. Tuy nhiên, matcha có thể phù hợp hơn với những ai không dung nạp caffeine, trào ngược axit.