Kết nối bạn đọc
Lắng nghe để thấu hiểu
HaoKhanh • 05-12-2025 • Lượt xem: 52
Việc lắng nghe vô cùng quan trọng và cần thiết. Nó không chỉ là công cụ giúp giao tiếp hiệu quả mà còn là chìa khóa dẫn đến thành công, góp phần xây dựng các mối quan hệ lành mạnh và bền vững.
Câu chuyện của anh bạn tôi
Tôi có một anh bạn thân, chúng tôi quen nhau từ khi còn học cấp 2. Anh bạn này kể ra thì cái gì cũng tốt, ngoại hình cao to, đẹp trai tính cách lại mạnh mẽ, bản lĩnh, thành công trong sự nghiệp. Thế nhưng, có một khuyết điểm là hơi độc đoán và có phần gia trưởng.
Lâu lâu, tôi và anh ấy thường rủ nhau đi cafe để hàn huyên, tâm sự. Như thường lệ, vừa rồi tôi có cuộc hẹn với anh ấy. Thường thì trong buổi nói chuyện, anh sẽ là người dẫn dắt các chủ đề. Nhưng hôm ấy, tôi để ý, có một điều gì đó khác lạ, anh ngồi thụ động, ánh mắt nặng trĩu, thỉnh thoảng lại thở dài thườn thượt. Hỏi ra mới biết, anh vừa có cuộc tranh cãi với đứa con trai nhỏ của mình.
Những đứa trẻ sẽ càng trở nên bướng bỉnh nếu thiếu sự quan tâm, lắng nghe từ cha mẹ (Nguồn: Internet)
Anh kể, cậu bé trước đây là một đứa trẻ ngoan ngoãn, lễ phép, học tập thì siêng năng, chăm chỉ, lúc nào cũng tự giác làm công việc của mình mà chẳng chờ ai phải nhắc nhở. Nhưng không hiểu sao, bắt đầu từ khi lên lớp 6, cậu thay đổi tính nết, ngày càng ngang bướng, lì lợm, chẳng chịu nghe lời. Cậu thường xuyên trốn học đi chơi, không làm bài tập về nhà, cãi lại thầy cô giáo.
Đỉnh điểm, trong buổi kiểm tra vừa rồi, vì không thuộc bài nên cậu đã quay cóp và bị giám thị phát hiện. Giáo viên chủ nhiệm mời phụ huynh lên để trao đổi. Sau khi về nhà, trong cơn nóng giận, anh đã không hỏi han gì mà quát mắng rồi đánh cậu một roi, thế là cậu bé giận dỗi, leo lên phòng đóng sầm cửa lại, bỏ cả bữa cơm tối. Những buổi tiếp theo, hai cha con đều im lặng, không ai nói với ai câu nào.
Anh bạn chán nản, không biết phải làm sao. Anh hỏi ý kiến của tôi. Tôi ngẫm nghĩ rồi bảo: “Cậu bình tĩnh, thử tìm hiểu và lắng nghe con nói xem sao”. Nhưng anh bác bỏ ngay, anh quan niệm “Thương cho roi cho vọt”, những đứa trẻ hư thì phải đánh đau chúng mới nhớ, mới lên người. Thế là tôi ngồi giải thích cho anh bạn hiểu, sau một hồi, anh ngập ngừng, rồi cũng ậm ừ đồng ý.
Mấy ngày sau, anh gọi điện cho tôi. Anh chia sẻ, sau khi nghe con nói, anh nhận ra rằng mình đã quá vô tâm. Anh ép buộc con học nhiều khiến con bị căng thẳng, anh đòi hỏi điểm số cao khiến con áp lực, anh nóng nảy khiến con sợ hãi. Bên cạnh đó, công việc bận rộn khiến anh thiếu quan tâm đến con, để con bị các bạn xấu trên mạng rủ rê, lôi kéo, trốn học chơi game.
Anh cảm ơn tôi vì lời khuyên. Nhờ lắng nghe con nói, anh mới thấu hiểu con hơn. Anh bắt đầu sắp xếp công việc ở cơ quan để có thời gian ở bên con. Anh cũng thường xuyên trò chuyện, học cách tâm sự với con như một người bạn. Từ lần đó, tình cảm hai cha con dần cải thiện, cậu bé cũng biết lỗi của mình và hứa sửa đổi.
Câu chuyện của anh bạn khiến tôi trầm tư, suy nghĩ thật nhiều. Phải chăng lắng nghe cũng là một điều vô cùng cần thiết mà đôi lúc trong cuộc sống bộn bề, chúng ta thường vô tình quên đi?
Tại sao chúng ta thường “quên lắng nghe”?
Xã hội ngày càng phát triển mang đến nhiều lợi ích tích cực, nhưng song hành với đó chúng cũng vô tình “kéo giãn” các mối quan hệ. Trong rất nhiều gia đình, bố mẹ vì bận rộn, lo toan kinh tế mà thiếu sự quan tâm, chăm sóc con trẻ dẫn đến nhiều đứa trẻ hư, có hành vi sai trái. Đặc biệt, nhiều bậc phụ huynh có tính gia trưởng, độc đoán, bảo thủ, ít lắng nghe mà bắt buộc con phải làm theo ý của mình dẫn đến những đứa trẻ phản kháng, bốc đồng.
Bên cạnh đó, sự bùng nổ của các nền tảng công nghệ, sự lên ngôi của mạng xã hội Internet cũng tác động không nhỏ. Khi những bữa cơm cùng với gia đình, những buổi hội họp bạn bè thường là lúc mọi người trò chuyện, thư giãn, gắn kết tình cảm thì giờ đây, nó bị thay thế bởi những chiếc điện thoại. Mỗi người ôm một chiếc điện thoại, chìm trong những thú vui của riêng mình thì việc mất tập trung, không lắng nghe người đối diện nói cũng là một điều dễ hiểu.
Sự cách biệt thế hệ, tuổi tác cũng là rào cản cho việc lắng nghe (Nguồn: Internet)
Họ từng trải, có kinh nghiệm và đã chứng kiến những điều mà chúng ta chưa thấy. Họ cũng đã làm những điều mà chúng ta chưa từng làm, nên họ có góc nhìn và tư duy riêng. Còn chúng ta, những lớp trẻ, được tiếp cận với nền công nghệ mới, học hỏi những tri thức mới nên góc nhìn của chúng ta cũng khác biệt. Vì vậy, sẽ khó tìm ra các chủ đề và tiếng nói chung trong các cuộc trò chuyện dẫn đến việc lắng nghe cũng trở nên “xa xỉ”. Thậm chí vì bất đồng ý kiến còn dẫn đến những mâu thuẫn, xung đột trong gia đình.
Hay ở một vài tình huống nào đó trong cuộc sống, nhiều người thường hay đặt cái tôi cá nhân lên cao. Họ luôn cho rằng mình đúng, không chấp nhận mình sai, không chịu lắng nghe và có xu hướng tranh cãi đến cùng để bảo vệ luận điểm cá nhân. Và hậu quả là họ có thể “chiến thắng” trong cuộc tranh cãi đó, nhưng họ lại “thua cuộc” khi làm rạn nứt các mối quan hệ tốt đẹp.
Tầm quan trọng của việc lắng nghe
Việc lắng nghe vô cùng cần thiết và quan trọng. Nó góp phần tạo dựng môi trường giao tiếp tích cực. Vì khi lắng nghe, chúng ta mới hiểu được người khác đang nói về vấn đề gì, quan điểm của họ như thế nào, sau đó chúng ta mới đưa ra được ý kiến cá nhân, giúp cho cuộc nói chuyện trở nên suôn sẻ, hiệu quả.
Chúng ta muốn người khác lắng nghe mình thì ngược lại, chúng ta cũng phải học cách lắng nghe người khác nói. Đó thể hiện sự tôn trọng và sự quan tâm với người đối diện. Và khi được quan tâm, người đối diện sẽ cảm thấy thích thú và hào hứng để chia sẻ nhiều hơn.
Việc lắng nghe giúp các mối quan hệ trong gia đình thêm gắn bó, bền chặt (Nguồn: Internet)
Lắng nghe còn là cách để chúng ta thấu hiểu những suy nghĩ và cảm xúc của người khác. Để từ đó biết cách cư xử sao cho đúng mực, chia sẻ sự cảm thông, đưa ra những lời khuyên hữu ích, góp phần tạo dựng niềm tin, làm hài hòa các mối quan hệ và gắn kết tình cảm bền chặt.
Khi lắng nghe, chúng ta sẽ học hỏi được nhiều tri thức mới (Nguồn: Internet)
Lắng nghe cũng là chìa khóa giúp chúng ta thành công trong cuộc sống. Vì khi lắng nghe, chúng ta đang mở rộng lòng mình để tiếp nhận những thông tin, kiến thức, chia sẻ, góp ý của người khác. Chúng ta tự nhìn nhận lại những điểm yếu, sửa đổi để ngày càng hoàn thiện bản thân.
Bằng cách lắng nghe, chúng ta đang tạo ra một không gian giao tiếp tích cực, xây dựng mối quan hệ sâu sắc và giải quyết xung đột một cách hiệu quả giúp cho cuộc sống ngày càng trở nên tốt đẹp hơn.