ĐỜI SỐNG

Mỗi ngày đều uống cà phê, nhiều người cho rằng có lợi cho sức khỏe, cần hiểu sao cho đúng?

Cẩm Tú • 22-07-2023 • Lượt xem: 19048
Mỗi ngày đều uống cà phê, nhiều người cho rằng có lợi cho sức khỏe, cần hiểu sao cho đúng?

Uống cà phê hàng ngày có thể có lợi cho sức khỏe nếu được tiêu thụ trong mức độ vừa phải và không gây quá tải cho cơ thể. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hiệu quả và tác động của cà phê sẽ thay đổi tùy thuộc vào cơ địa của từng người.

Những lợi ích của cà phê 

Tăng sự tập trung

Caffeine là một chất kích thích tổng hợp phổ biến được tìm thấy trong cà phê và các loại đồ uống khác như trà và nước năng lượng. Caffeine có thể có những tác động tích cực đến tâm trạng và hiệu suất tinh thần của con người. Caffeine hoạt động bằng cách ức chế một loại enzyme trong não gọi là phosphodiesterase (PDE). Khi PDE bị ức chế, nồng độ một hợp chất gọi là cyclic adenosine monophosphate (CAMP) tăng lên. CAMP là một tác nhân truyền tin trong não chịu trách nhiệm cho các quá trình như tập trung, tinh thần, và giảm cảm giác mệt mỏi.

Caffeine tương tác với các thụ động adenozin trong não, ngăn chặn sự kết hợp giữa adenozin và các receptor của nó. Điều này dẫn đến khả năng tập trung hơn. Ngoài ra, caffeine còn giúp tăng cường hoạt động của các neurotransmitter như dopamine và serotonin, gây ra cảm giác phấn khích và giảm cảm giác mệt mỏi. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng caffeine có thể cải thiện khả năng tập trung, đặc biệt là khi phải thực hiện các nhiệm vụ đòi hỏi sự chú ý kéo dài và phức tạp.

Cải thiện tâm trạng tốt hơn

Caffeine tăng cường hoạt động của một số neurotransmitter trong não, đặc biệt là dopamine và serotonin. Điều này làm tăng sự tập trung của chúng trong các khu vực liên quan đến tâm trạng và cảm giác hạnh phúc. Dopamine thường được gọi là "hormone hạnh phúc" vì nó tham gia vào việc tạo ra cảm giác phấn khích và hạnh phúc. Trong khi serotonin liên quan đến quá trình tạo ra cảm giác thoải mái và thư giãn. Sự tăng cường của dopamine và serotonin trong não do caffeine có thể giúp cải thiện tâm trạng và làm tăng cảm giác hạnh phúc.

Caffeine có khả năng ngăn chặn sự kết hợp của một hợp chất gọi là adenosine với các receptor của nó trong não. Adenosine thường tham gia vào quá trình điều chỉnh giấc ngủ và dẫn đến cảm giác mệt mỏi. Khi caffeine ngăn chặn adenosine, sự thư giãn và mệt mỏi không thể xảy ra một cách tự nhiên, dẫn đến cảm giác tỉnh táo và tăng cường năng lượng. Những lý do này khiến cho bạn thường cảm thấy mình tập trung hơn, yêu đời hơn, tâm trạng phấn chấn hơn ngay sau khi thưởng thức một ly cà phê sữa.

Bảo vệ gan

Một số nghiên cứu cho thấy caffeine có thể giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, bệnh viêm gan và cả ung thư gan. 

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng caffeine có thể giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Bệnh gan nhiễm mỡ là tình trạng mà mỡ tích tụ trong tế bào gan. Caffeine có khả năng kích thích sự tiêu hao năng lượng và giúp cơ thể chuyển hóa mỡ thành năng lượng, giảm lượng mỡ tích tụ trong gan. Nghiên cứu cũng cho thấy caffeine có khả năng giảm nguy cơ viêm gan. Viêm gan là quá trình tổn thương tế bào gan và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Caffeine có tính chất chống viêm và kháng vi khuẩn, có thể giúp giảm viêm gan và bảo vệ gan khỏi các tác động tiêu cực.

Chống o xy hóa

Cà phê chứa các chất chống oxy hóa, đặc biệt là polyphenol, có khả năng giúp giảm tổn thương tế bào do gốc tự do trong cơ thể.

Oxy hóa là quá trình tự nhiên trong cơ thể, trong đó các phân tử được gọi là "gốc tự do" được hình thành. Những gốc tự do này là những phân tử không ổn định và có khả năng gây hại bằng cách tấn công và làm tổn thương tế bào trong cơ thể. Tuy nhiên, cơ thể có hệ thống chống oxy hóa tự nhiên để kiểm soát sự tổn hại này. Chất chống oxy hóa là các chất có khả năng ngăn chặn hoặc giảm thiểu sự hình thành và hoạt động của gốc tự do, giúp bảo vệ tế bào và mô khỏi tổn thương.

Cà phê là một nguồn giàu polyphenol, một loại chất chống oxy hóa tự nhiên được tìm thấy trong nhiều thực phẩm, đặc biệt là các loại trái cây, rau củ và hạt. Trong cà phê, polyphenol chủ yếu là chlorogenic acid và caffeic acid. Polyphenol có khả năng tương tác với các gốc tự do trong cơ thể, ngăn chặn sự tấn công và giảm thiểu sự hại từ chúng đối với tế bào. Nó cũng có khả năng tái khử các gốc tự do, biến chúng thành các phân tử ổn định hơn và giảm sự lan truyền của quá trình oxy hóa tự do. Việc tiêu thụ cà phê giàu polyphenol có thể giúp giảm nguy cơ bị tổn thương tế bào và giúp bảo vệ khỏi một số bệnh mãn tính, bao gồm bệnh tim, tiểu đường, và một số loại ung thư.

Uống cà phê quá nhiều có tác hại gì?

Gây nên căng thẳng và lo lắng

Caffeine là một chất kích thích tổng hợp mạnh, và một khi tiêu thụ, nó tác động lên nhiều cơ quan và hệ thống trong cơ thể.

Caffeine có khả năng kích thích hệ thần kinh trung ương, gây tăng cường hoạt động của các tín hiệu thần kinh. Điều này dẫn đến cảm giác tỉnh táo và hưng phấn, nhưng nếu tiêu thụ quá nhiều caffeine, nó có thể gây căng thẳng, lo lắng và sự cảm thấy mất kiểm soát. Caffeine cũng ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh thực vật, là hệ thống thực hiện các chức năng tự động trong cơ thể, chẳng hạn như tăng nhịp tim, mở rộng đường tiêu hóa và điều chỉnh giấc ngủ. Uống quá nhiều caffeine có thể làm tăng nhịp tim và gây rối loạn giấc ngủ do can thiệp vào cơ chế tự nhiên điều chỉnh của hệ thống này.

Bạn nên biết caffeine là một chất chống thụ động và có tác dụng lợi tiểu. Uống quá nhiều cà phê có thể làm mất nước từ cơ thể, gây ra tình trạng thiếu nước và làm tăng nguy cơ căng thẳng và lo lắng.

Tai hại hơn cả là caffeine có thể gây thói quen và gây nghiện, làm cho cơ thể và tâm trí phụ thuộc vào việc tiêu thụ nó. Khi tác dụng của caffeine giảm đi, người tiêu dùng có thể cảm thấy mệt mỏi, buồn rầu và căng thẳng, dẫn đến việc cần tiêu thụ thêm cà phê để giữ cho cảm giác tỉnh táo.

Tác động tới hệ thống tiêu hóa

Cà phê chứa caffeine, một chất kích thích, có khả năng kích thích tuyến dạ dày tiết acid. Khi uống cà phê, mức độ acid dạ dày có thể tăng lên, gây ra cảm giác nóng rát và khó chịu trong dạ dày.

Caffeine cũng có thể kích thích sự cử động ruột và tăng tốc độ di chuyển thức ăn qua ruột kết. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy hoặc làm tăng tần suất đi tiểu. Caffeine là một chất vasoconstrictor, có khả năng co các mạch máu và làm giảm lưu lượng máu đến niêm mạc tiêu hóa. Điều này có thể làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng và dẫn đến vấn đề tiêu hóa. Cà phê cũng có tác dụng kích thích tiết mật từ gan, làm tăng lượng mật vào ruột. Điều này có thể gây ra cảm giác nặng bụng và khó chịu sau khi ăn.

Tạo cảm giác nghiện, khó bỏ

Caffeine là một chất kích thích mạnh và tác động lên hệ thần kinh trung ương. Khi tiêu thụ, caffeine kích thích sự tiết ra các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, serotonin và noradrenaline, tạo ra cảm giác phấn khích và hưng phấn. Cảm giác này tạo ra một trạng thái thoải mái và người tiêu dùng có thể tìm kiếm việc tiêu thụ caffeine để duy trì cảm giác này. Nếu uống cà phê hàng ngày và thường xuyên, việc uống cà phê trở thành một thói quen đối với cơ thể và tâm trí. Cơ thể thích nghi với lượng caffeine và sẵn sàng đón nhận nó mỗi ngày.

Caffeine là chất chống thụ động, có thể làm mất nước từ cơ thể và gây ra căng thẳng. Khi cơ thể thích nghi với caffeine và không nhận được lượng caffeine thông thường, có thể gây ra cảm giác buồn, mệt mỏi và không thoải mái. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ caffeine thường xuyên có thể dẫn đến sự phụ thuộc vật lý và tâm lý, đặc biệt là khi tiêu thụ quá mức.

Tăng huyết áp và bệnh tim 

Caffeine có khả năng kích thích hệ thần kinh trung ương và tăng cường tiết ra các hormone như adrenaline. Khi adrenaline được tiết ra, nó làm tăng nhịp tim và huyết áp, giúp cơ thể đáp ứng với tình huống cần phản ứng nhanh. Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể làm tăng huyết áp lâu dài, gây hại cho hệ tim mạch và mạch máu.

Không chỉ vậy caffeine có thể can thiệp vào quá trình chuyển hóa cholesterol và các chất béo khác trong cơ thể. Điều này có thể gây tăng nồng độ cholesterol trong máu và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, dẫn đến bệnh tim mạch. Caffeine là một chất chống thụ động, có thể làm mất nước từ cơ thể và gây ra căng thẳng. Khi cơ thể mất nước và huyết áp tăng cao, có thể dẫn đến tăng nguy cơ bệnh tim và các vấn đề sức khỏe khác. Nguy hiểm hơn khi caffeine có khả năng gây co mạch máu và làm tăng áp lực trong mạch máu. Điều này có thể làm tăng huyết áp và gây áp lực cho hệ tim mạch.