ĐỜI SỐNG

Ngày Thế giới không ô tô: Một dịp tuyệt vời để giảm thiểu ô nhiễm không khí

Mai Anh • 25-09-2024 • Lượt xem: 270
Ngày Thế giới không ô tô: Một dịp tuyệt vời để giảm thiểu ô nhiễm không khí

Hàng năm, vào khoảng ngày 22 tháng 9, các thành phố trên khắp thế giới sẽ kỷ niệm Ngày Thế giới không ô tô, ngày này ra đời nhằm khuyến khích người lái xe không sử dụng ô tô của họ trong một ngày. Sự kiện này nhấn mạnh nhiều lợi ích của việc không sử dụng ô tô đối với người dân - bao gồm giảm ô nhiễm không khí và thúc đẩy hoạt động đi bộ cũng như đạp xe trong một môi trường an toàn và trong lành hơn.

Mạng lưới Không ô tô Toàn cầu (The World Carfree Network) cho biết, Ngày Thế giới không ô tô có thể là dịp để chứng minh thành phố của chúng ta sẽ trông như thế nào, cảm giác ra sao và có thanh âm gì khi không có ô tô... 365 ngày một năm.

Trong khi đó, hằng năm từ ngày 16 đến ngày 22 tháng 9, các thị trấn ở châu Âu thực hiện cam kết của mình về giao thông đô thị sạch và bền vững trong #TuầnLễDiChuyển (#MobilityWeek).

Những ngày không ô tô là cơ hội để các thành phố tập trung nhấn mạnh cách sử dụng những con đường đông đúc theo nhiều cách khác nhau. Từ các trận đua xe chạy bằng năng lượng thay thế ở Budapest, đến cưỡi ngựa ở São Paulo, các buổi dã ngoại đường phố ở Vienna, chạy bộ ở Jakarta, các thành phố và người dân sống ở đó đang tập trung đặc biệt đến các phương án thay thế cho các phương tiện gây ô nhiễm trong ngày quan trọng này.

Chương trình UN Environment vinh danh những người đi đầu trong việc thúc đẩy lối sống bền vững quanh năm. Ví dụ, có câu chuyện về Diego Osorio, người sáng lập “Mejor en bici” (Tốt hơn nhờ xe đạp) ở Bogotá, Colombia, người có mục tiêu thuyết phục cư dân thành phố về lợi ích của việc đạp xe đối với sức khỏe, mức độ tập thể dục và sự ô nhiễm không khí.

“Các thành phố ở Mỹ Latinh đã trao toàn bộ sức mạnh năng lượng cho ô tô, và cuối cùng chúng ta đã tự hủy hoại chính mình; chúng ta không còn không gian cho công viên hay người đi bộ. Ta đã quên mất chính con người chúng ta - đã đến lúc tìm lại không gian đã mất”, Osorio nói.

Ô nhiễm không khí do phương tiện giao thông

Những ngày không có ô tô là cơ hội lớn để các thành phố nhận ra mức độ ô nhiễm ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta đến đâu. Khí thải từ phương tiện giao thông là một trong những nguồn chính gây ô nhiễm không khí ngoài trời, đặc biệt là ở các thành phố. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, chỉ riêng nguyên nhân từ ô nhiễm không khí xung quanh đã gây ra khoảng 4,2 triệu ca tử vong vào năm 2016. Giao thông vận tải cũng là nguồn phát thải CO² từ nhiên liệu hóa thạch tăng nhanh nhất, góp phần lớn nhất gây ra biến đổi khí hậu.

Khí thải từ xe cộ là kết quả của nhiên liệu kém chất lượng và quy định yếu kém đối với các phương tiện giao thông trên toàn thế giới. Chương trình Hợp tác về Nhiên liệu và Xe sạch (Partnership for Clean Fuels and Vehicles) được UN Environment khởi xướng, nhằm hỗ trợ các quốc gia giải quyết ô nhiễm không khí đô thị thông qua việc áp dụng nhiên liệu sạch hơn, và các công nghệ cùng nâng cao tiêu chuẩn đối với phương tiện hiệu quả hơn. Chương trình này được công nhận vì đã thành công hỗ trợ các quốc gia loại bỏ dần loại nhiên liệu xăng pha chì.

Kết quả của việc không sử dụng ô tô là điều dễ thấy. Ví dụ, “journée sans voiture” (ngày không ô tô) đầu tiên được tổ chức tại Paris, Pháp vào tháng 9 năm 2015 và đã giúp giảm 40% lượng khí thải.

Rob de Jong, Trưởng phòng Chất lượng không khí và Giao thông của UN Environment cho biết: “Hầu hết các thành phố đều được thiết kế xoay quanh khả năng giao thông cho ô tô; đã đến lúc chúng ta phải thay đổi điều này và bắt đầu quy hoạch các thành phố ưu tiên khả năng giao thông cho con người”.

Người lái xe cần phải học cách chia sẻ làn đường

Chương trình Share the Road của UN Environment hỗ trợ chính phủ và các bên liên quan khác ở các nước đang phát triển đầu tư vào cơ sở hạ tầng cho người đi bộ và xe đạp. Chương trình tập trung vào khái niệm rằng mọi người bắt đầu và kết thúc hành trình của mình bằng việc đi bộ và đạp xe, ở một số thành phố trên thế giới, một số người gần như chỉ đi bộ và đạp xe. Tuy nhiên, các nhà đầu tư và chính phủ vẫn tiếp tục ưu tiên không gian đường bộ cho ô tô.

Breathe Life – chiến dịch toàn cầu vì không khí sạch

Chiến dịch Breathe Life do Tổ chức Y tế Thế giới, UN Environment Liên minh Khí hậu & Không khí Sạch khởi xướng. Chiến dịch hỗ trợ các sáng kiến ​​cho không khí sạch hơn, thúc đẩy việc sử dụng năng lượng sạch và giúp các thành phố, khu vực và quốc gia xây dựng chính sách cũng như chương trình để giảm ô nhiễm không khí. Chiến dịch hiện đã tiếp cận được hơn 80 triệu người trên toàn thế giới.

Giống như những ngày không ô tô, chiến dịch Breathe Life tập trung vào các biện pháp mà mọi người có thể thực hiện với tư cách là cộng đồng hoặc cá nhân (ví dụ: ngừng đốt rác, thúc đẩy không gian xanh, và đi bộ hoặc đạp xe) để cải thiện chất lượng không khí.


Tag: