Ngủ nghiêng là có thật sự tốt hay không?

Ngủ nghiêng thường được khuyến khích là tốt cho sức khoẻ. Nhưng nếu bạn đang ngủ rất thoải mái và không cảm thấy có bất kỳ vấn đề về sức khoẻ nào, thì bạn có thể bỏ qua vấn đề này và tiếp tục thoải mái ngủ với bất kỳ tư thế nào bạn muốn.

Dưới đây là các trường hợp thường được khuyên nên ngủ nghiêng một bên.

Nếu bạn đang mang thai, bạn sẽ không thể nằm sấp để ngủ nữa. Nếu nằm ngửa thì lại có thể cản gây trở lưu lượng máu, vì một số mạch máu chính, động mạch chủ và tĩnh mạch chủ, chạy dọc theo phía sau khoang bụng của chúng ta. Khi tử cung lớn hơn, nó có thể gây áp lực lên các mạch máu này.

Nếu bạn mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ, bạn thường được khuyên không nên nằm ngửa khi ngủ vì mọi người có xu hướng bị ngưng thở khi nằm ngửa nhiều hơn. Nằm ngửa khi ngủ cũng được các chuyên gia cho là sẽ khiến tình trạng ngáy trở nên nghiêm trọng hơn.

*Nếu bạn chưa từng kiểm tra chứng ngưng thở khi ngủ, nhưng nhận thấy rằng bạn ngủ ngon hơn khi không nằm ngửa, bạn có thể cân nhắc việc kiểm tra sức khỏe để đảm bảo.

Và nếu bạn đang phải vật lộn với chứng đau lưng, ngủ nghiêng có xu hướng thoải mái hơn ngủ ngửa hoặc nằm sấp.

Tư thế nằm ngủ dành cho người đau lưng (Ảnh: Innovative Physical Therapy)

Tại sao bạn nên ngủ nghiêng bên trái?

Lý do chính để ngủ nghiêng về bên trái có liên quan đến của dạ dày. Nếu bạn luôn nghĩ rằng bụng mình như một quả bóng tròn, thì không phải như vậy đâu, bụng của bạn không chỉ nhỏ hơn bạn nghĩ mà còn không đối xứng. Hãy nhìn hình minh hoạ bên dưới nhé, thực quản (esophagus) đi vào bên phải. Do hình dạng này, việc nằm nghiêng về bên trái có nghĩa là thức ăn và dịch tiêu hóa sẽ dễ dàng lưu trong dạ dày hơn. Nếu bạn bị trào ngược dạ dày thực quản, hoặc bạn dễ bị ợ chua, ngủ nghiêng về bên phải có thể khiến axit dạ dày trào ngược lên thực quản, khiến chứng ợ chua của bạn trở nên nghiêm trọng hơn.

Sơ đồ minh hoạ thực quản và dạ dày (Ảnh: Trung tâm Y tế Đại học Rochester) 

Tại sao bạn nên ngủ nghiêng về bên phải?

Khi bạn ngủ nghiêng về bên trái, dạ dày của bạn có thể sẽ cảm thấy vui hơn, nhưng ngược lại, trái tim bạn có thể sẽ không được vui lắm. Tim thường nằm hơi lệch về bên trái của ngực, và có một cấu trúc mô liên kết được gọi là trung thất nằm ở chính giữa ngực của bạn.

Khi bạn nằm nghiêng bên phải, trung thất sẽ giữ cho tim ở đúng vị trí. Nhưng khi bạn nằm nghiêng về bên trái, tim sẽ chùng xuống và xoay nhẹ. Đây thật ra cũng không phải là một vấn đề lớn, nhưng những chuyển động này đủ lớn để có thể phát hiện từ kết quả đo điện tâm đồ.

Kết quả đo điện tâm đồ của việc ngủ nghiêng bên trái và bên phải (Ảnh: National Library of Medicine)

Vì lý do này, người ta cho rằng tim đập hiệu quả hơn khi bạn nằm nghiêng bên phải. Điều này có thể giúp bạn thở dễ hơn nếu bạn bị ngưng thở khi ngủ. Và đây có thể là lý do tại sao các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng việc ngủ nghiêng có thể giúp cải thiện việc loại bỏ các chất thải trong não của hệ thống glymphatic (hệ thống "giả bạch huyết"), một trong những nhiệm vụ quan trọng đối với cơ thể diễn ra khi chúng ta ngủ.

Nếu các yếu tố trên đều không đúng với bạn? 

Nếu bác sĩ khuyên bạn nên ngủ ở một tư thế nhất định nào đó, rõ ràng là bạn hãy nên làm theo lời khuyên của bác sĩ rồi. Bạn chỉ cần lưu tâm một điều, nếu bác sĩ khuyên bạn nên ngủ ở tư thế mà bạn cảm thấy không thoải mái, hãy hỏi rõ tại sao bạn nên ngủ ở tư thế đó, và nó có thể giúp bạn cải thiện tình trạng sức khoẻ như thế nào. Có thể lời khuyên đó chỉ là một gợi ý và bác sĩ hy vọng nó sẽ có thể giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn, chứ nó chưa chắc là một yêu cầu bắt buộc mà bạn cần phải tuân theo. Cách duy nhất chính để nhận biết chính là bạn phải chủ động hỏi rõ các thông tin mà bạn nghĩ là cần thiết để hiểu rõ vấn đề hơn.

Còn đối với chúng ta, việc ngủ tư thế nào thật ra không quá quan trọng. Ngoài những tư thế ngủ dành cho một số tình trạng bệnh lý nhất định, hầu hết chúng ta đều có thể chọn tư thế ngủ mà bản thân cảm thấy thoải mái nhất. Tổ chức Sleep Foundation đã chỉ ra rằng, giấc ngủ tốt nhất của bạn sẽ phụ thuộc phụ thuộc vào sở thích ngủ ở tư thế nào của bản thân bạn, và sự hỗ trợ của nệm và gối. Nếu cảm thấy giấc ngủ của bạn không được thoải mái, hãy đơn giản thử đổi sang một tư thế ngủ khác.

Tag: ngủ giấc ngủ khoa học giấc ngủ ngủ nghiêng sức khoẻ