ĐỜI SỐNG

Những dấu hiệu cho thấy bạn ở cạnh một người rối loạn nhân cách ái kỷ 

Thi Thơ • 08-05-2023 • Lượt xem: 1007
Những dấu hiệu cho thấy bạn ở cạnh một người rối loạn nhân cách ái kỷ 

Rối loạn ái kỷ là một dạng bệnh tâm thần cho thấy bệnh nhân luôn yêu bản thân một cách thái quá. Vậy làm sao để biết một người mắc chứng ái kỷ?  

Rối loạn ái kỷ là gì?
Bệnh ái kỷ hay còn gọi là rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder) là một dạng bệnh tâm thần mà bệnh nhân yêu bản thân một cách thái quá, vô cùng tự cao, có nhu cầu được nịnh nọt và thiếu sự đồng cảm với người khác. Nghe có vẻ bình thường nhưng bệnh sẽ càng nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị kịp thời. 

Theo nhiều nghiên cứu, bệnh ái kỷ thường xuất hiện ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Họ luôn xem bản thân là trung tâm, tính cách thất thường và luôn tin rằng bản thân mình được đối xử một cách đặc biệt. Tự kiêu là mức độ nhẹ nhất của dạng bệnh rối loạn nhân cách ái kỷ này. 

Không bao giờ thừa nhận lỗi lầm 
Một trong những dấu hiệu điển hình của người mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ chính là không bao giờ thừa nhận lỗi lầm của bản thân. Người ái kỷ sẽ luôn biện minh một lí do nào đó và cho rằng lỗi sai đó thuộc về người khác chứ không phải bản thân họ. 

Bên cạnh đó, khi nhận lời phê bình của người khác, một người ái kỷ sẽ tỏ ra cáu gắt và có thái độ chống đối, chứ không chịu trách nhiệm cho cái sai của bản thân. Họ thường tự ti về bản thân, do đó việc phản ứng một cách gắt gao trước lời phê bình của người khác cũng là một điều dễ hiểu ở một người mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ. 

Thường xuyên nói dối và phóng đại mọi chuyện
Thông thường, với một người mắc chứng rối loạn ái kỷ, thay vì chọn cách nói sự thật thì họ sẽ chọn cách nói dối để bản thân không gặp bất lợi. Đồng thời việc nói dối sẽ giúp họ bảo toàn hình ảnh của bản thân trong mắt người khác hơn một sự thật đau lòng. 

Đối với người bình thường, việc nói dối có thể khiến họ trăn trở, khó khăn để che giấu nhưng với người mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ, việc nói dối sẽ khiến bệnh nhân cảm thấy an toàn hơn và bình tĩnh hơn. Họ sẽ thêu dệt mọi thứ để bảo vệ lợi ích cho mình dù cho có gây hại đến người khác. 

Thao túng và lợi dụng người khác
Một dấu hiệu khác ở người mắc chứng ái kỷ chính là việc thao túng tâm lý. Thao túng tâm lý - một cụm từ khá quen thuộc ở thời đại ngày nay để chỉ những người dùng lời nói và hành động để khiến người khác tin bản thân họ là đúng. Tất cả những việc những người ái kỷ làm chỉ là để điều khiển người khác. 

Theo lời nhà tâm lý học Michele Leno, “Người ái kỷ biết yêu thương. Tuy nhiên, do họ muốn kiểm soát bạn, tình yêu đó lại mang tính điều kiện và yếu ớt”. Do đó, đây có thể gọi là một dạng “tình yêu toxic”, điển hình như việc các bậc cha mẹ luôn bắt con cái phải sống theo ý họ. 

Phá bỏ luật lệ và ranh giới
Có thể nói người ái kỷ luôn sẽ phá vỡ chuẩn mực và các nguyên tắc nếu những điều đó làm cản trở họ. Theo các nhà tâm lý học, người ái kỷ sẽ làm mọi thứ có thể để có được điều mình muốn. Nếu như những điều đó vượt ngoài các luật lệ, chuẩn mực xã hội, họ sẽ phá bỏ các ranh giới đó. 

Thể hiện sức mạnh và thiếu sự cảm thông
Theo nghiên cứu, những người mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ thường tự ti về bản thân nhưng họ lại muốn được người khác khen ngợi để che lấp sự tự ti đó. Do đó họ thường xuyên gây sự chú ý để được tôn thờ, được khen ngợi, đặc biệt một trong số đó là tình trạng bắt nạt có thể khiến người ái kỷ thỏa mãn cái tôi của mình. 

Mặt khác, người ái kỷ thường thiếu sự cảm thông với người khác. Họ sẽ làm mọi cách để hạ thấp, đổ lỗi cho người khác, nâng cao giá trị của bản thân mình. Đôi khi chính cái tôi đó đã khiến sự thấu cảm của người ái kỷ bị che lấp, chỉ còn cái tôi cao hơn bức tường thành của họ. 

Phương pháp chữa bệnh tốt nhất với dạng rối loạn nhân cách ái kỷ này chính là các liệu pháp tâm lý. Các chuyên gia tâm lý sẽ giúp người bệnh có cái nhìn sâu sắc về bản thân họ, giải đáp tại sao họ lại có thái độ và hành vi như vậy để giúp cải thiện hành vi, suy nghĩ của bệnh nhân. 

Bệnh ái kỷ có những biểu hiện rất thông thường do đó người bệnh thường không biết bản thân họ mắc chứng tâm thần này. Vì thế, nếu phát hiện người bên cạnh có những dấu hiệu này cần đưa họ đi điều trị tâm lý kịp thời trước khi bệnh tiến triển nặng hơn.