ĐỜI SỐNG

Những dấu hiệu phát hiện sớm trầm cảm ở trẻ

Anh Thư • 13-03-2023 • Lượt xem: 671
Những dấu hiệu phát hiện sớm trầm cảm ở trẻ

Trầm cảm là một vấn đề tâm lý nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh không nhận biết được dấu hiệu trầm cảm ở trẻ để kịp thời hỗ trợ và điều trị cho con em mình. Những dấu hiệu này có thể bao gồm sự thay đổi trong hành vi, thái độ và cảm xúc của trẻ. Từ việc tránh xa các hoạt động yêu thích, đến việc thường xuyên có sự mệt mỏi toàn thân. Đây là những dấu hiệu cần được quan tâm và theo dõi sát sao.

Scott Bea, một nhà trị liệu tâm lý hành vi nhận thức chuyên về rối loạn lo âu và tâm trạng, ông cũng là trợ lý giáo sư y khoa tại Đại học Y khoa Cleveland Clinic Lerner (Hoa Kỳ), khuyên rằng nếu trong gia đình có trường hợp trầm cảm, cha mẹ cần phải đối diện vấn đề này và trò chuyện với con trẻ để giúp chúng hiểu rằng bị trầm cảm không phải là lỗi của chúng. Điều này cũng giúp cha mẹ có thể sớm phát hiện các dấu hiệu trầm cảm và giúp chúng sớm trở lại trạng thái ổn định. Việc quan sát con cái một cách tỉnh táo và kiên nhẫn, đồng thời cho chúng sự ủng hộ, cũng như tình yêu thương, đây là những mấu chốt rất quan trọng trong quá trình đối phó trầm cảm.

Chìm trong nỗi buồn

Một trong những dấu hiệu quan trọng và dễ phát hiện của bệnh trầm cảm ở thanh thiếu niên là cảm giác buồn kéo dài trên hai tuần. Theo nhiều nghiên cứu, khoảng 20% thanh thiếu niên đã từng trải qua tình trạng trầm cảm ít nhất một lần trong đời.

Bea cho biết, thanh thiếu niên bị trầm cảm có thể có ý nghĩ tự tử hoặc nói về việc tự tử nhiều lần. Họ cũng có thể tự làm tổn thương bản thân. Điều này đặc biệt nguy hiểm, vì vậy việc phát hiện và giúp đỡ các thanh thiếu niên đang ở trong tình trạng này là vô cùng cấp thiết.

"Làm bạn với bạn của con luôn là điều quan trọng", Bea khuyên. "Đôi khi, bất kể nỗ lực của con, cha mẹ là người cuối cùng nhận ra khi con mình bị trầm cảm và bạn bè của chúng có thể hỗ trợ rất nhiều trong việc nhận biết các triệu chứng. Đối với một số trường hợp, chúng ta cần sự hỗ trợ của bạn bè để thông báo cho cha mẹ khi đứa trẻ có ý định tự tử".

Hình minh họa

Thay đổi thói quen ăn uống hoặc cân nặng

Một nghiên cứu mới đây trên Tạp chí Dịch tễ học Hoa Kỳ đã phát hiện ra mối liên hệ mật thiết giữa cân nặng và chứng trầm cảm ở thanh thiếu niên. Theo đó, những bé gái thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ bị trầm cảm gấp đôi so với những bé gái có trọng lượng cơ thể cân đối. Việc theo dõi cân nặng của con bạn là rất quan trọng để phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh trầm cảm. Ngoài ra, thay đổi trong thói quen ăn uống cũng là một dấu hiệu trầm cảm ở tuổi vị thành niên. Nếu con bạn đột nhiên ăn nhiều hơn hoặc ít hơn đáng kể, chúng thay đổi cân nặng đột ngột, đây có thể là dấu hiệu cần được quan tâm. Bạn nên nói chuyện với con để tìm hiểu nguyên nhân khiến chúng khó chịu và tìm ra giải pháp thích hợp.

Thay đổi về giấc ngủ và hoạt động

Theo Bea, những thay đổi về giấc ngủ và hoạt động là những dấu hiệu thường thấy khi thanh thiếu niên bị trầm cảm. Ngoài việc mất ngủ hoặc ngủ nhiều hơn bình thường, có những thanh thiếu niên thể hiện mức độ hoạt động giảm sút, vận động chậm lại và cảm thấy thiếu năng lượng. Trái ngược lại, những đứa trẻ khác có sự tăng động về thể chất, di chuyển nhiều hơn bình thường và thể hiện sự lo lắng bằng cách cắn móng tay hoặc vặn tay. Tất cả những thay đổi này đều có thể là dấu hiệu cho thấy sức khỏe tâm lý của thanh thiếu niên đang gặp vấn đề, đòi hỏi sự quan tâm, hỗ trợ và chăm sóc đặc biệt từ phía cha mẹ

Thay đổi tâm trạng và hành vi

Nếu con bạn đang xuất hiện những thói quen xấu, hãy cẩn trọng vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo về chứng trầm cảm ở thanh thiếu niên. Theo Bea, trẻ bị trầm cảm thường trở nên cực kỳ chán nản và phát sinh những thái độ tiêu cực bất thường. Chúng thường thể hiện những thay đổi mạnh mẽ trong tính cách, có thể trở nên kín đáo hơn, hay trở nên kích động hơn về mặt cảm xúc, thể hiện qua sự căng thẳng, thái độ tức giận. Việc quan tâm và giám sát cẩn thận các hành vi của con em sẽ giúp phát hiện kịp thời các biểu hiện này và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Giảm sự tự tin rõ rệt

Trong đời sống hiện đại, nhu cầu về sự hoàn hảo trong ngoại hình của trẻ em ngày càng tăng cao. Thật không ngạc nhiên khi các em thường không hài lòng với vẻ bề ngoài của mình, đặc biệt là khi chuẩn bị cho một sự kiện quan trọng hoặc đi học. Việc này thường dẫn đến sự lo lắng, căng thẳng, một số thanh thiếu niên có thể cần sự động viên liên tục từ cha mẹ hoặc giáo viên để giảm bớt cảm giác bất an.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng một số thanh thiếu niên đang trải qua tình trạng trầm cảm. Những dấu hiệu này có thể bao gồm cảm giác không được yêu thương, thiếu tự tin, và thậm chí cảm thấy vô giá trị. Các thanh thiếu niên bị trầm cảm thường có xu hướng suy nghĩ tiêu cực , tự đánh giá mình rất khắt khe. Chúng cảm thấy mình không đủ tốt để làm bất cứ điều gì, dẫn đến tình trạng tâm lý không ổn định.

Vì vậy, việc nói chuyện với con bạn về tình trạng tâm lý của chúng là vô cùng quan trọng. Hãy tìm hiểu lý do tại sao con bạn lại cảm thấy như vậy và tìm hướng giải quyết.

Thu mình

Bea đã cung cấp một số thông tin quan trọng về hành vi của thanh thiếu niên bị trầm cảm, trong đó bao gồm việc xa lánh bạn bè và gia đình cũng như mất đi sự hứng thú đối với các hoạt động chúng từng yêu thích. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về tình trạng trầm cảm ở thanh thiếu niên, cần phải đưa ra một số thông tin bổ sung.

Theo đó, những thay đổi trong hành vi thường đi kèm với cảm giác cô đơn và bất hạnh. Thanh thiếu niên có thể không muốn tiếp xúc với những người xung quanh, bao gồm cả bạn bè và gia đình. Chúng cũng có thể cảm thấy mất hứng thú với các hoạt động như thể thao, âm nhạc, hoặc đọc sách.

Ngoài ra, chứng trầm cảm có thể khiến trẻ cảm thấy mệt mỏi, buồn chán và thiếu năng lượng. Chúng dễ dàng bị mất tập trung, thường gặp khó khăn trong việc giải quyết các vấn đề. Những cảm xúc tiêu cực này làm cho trẻ cảm thấy tự ti và thấp kém hơn các bạn cùng trang lứa.

Vì vậy, như lời khuyên của Bea, cha mẹ cần chú ý đến các thay đổi trong hành vi của con trẻ. Nếu phát hiện chúng đang có dấu hiệu của trầm cảm, cha mẹ cần tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý hoặc xây dựng môi trường khích lệ và an toàn để con trẻ tự tin thể hiện cảm xúc của mình.

Gặp phải nhiều vấn đề ở trường lớp

Theo Bea, vấn đề trầm cảm ở thanh thiếu niên còn liên quan đến khó khăn trong học tập, bao gồm đạt điểm số thấp hoặc không tham gia vào các hoạt động thể thao, các câu lạc bộ hoặc các hoạt động ngoại khóa khác tại trường. Bên cạnh đó, trẻ bị trầm cảm cũng có thể gặp khó khăn trong việc tập trung vào bài giảng. Điều này khiến chúng không muốn đến trường hoặc khó khăn trong việc hoàn thành bài tập và các nhiệm vụ khác.

Tuy nhiên, trầm cảm còn ảnh hưởng đến thể chất của trẻ. Chúng thường nói về các dấu hiệu sức khỏe mà không có nguyên nhân rõ ràng. Các triệu chứng phổ biến như đau đầu, đau bụng và đau ở các vùng khác trên cơ thể. Vì vậy, khi trẻ chia sẻ sự mệt mỏi, không còn năng lượng để tham gia vào các hoạt động yêu thích, đây cũng là một dấu hiệu khác cho thấy chứng trầm cảm đang ảnh hưởng đến trẻ.

Việc nhận biết sớm triệu chứng trầm cảm có thể giúp trẻ vượt qua khó khăn và phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Để trẻ có một tương lai tốt đẹp, chúng ta cần lắng nghe, quan tâm đến tâm lý của trẻ, tạo môi trường hỗ trợ và giúp đỡ để trẻ có thể vượt qua các giai đoạn khó khăn. Hãy đồng hành cùng trẻ trong hành trình trưởng thành của chúng.