Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia cho rằng chứng ám ảnh ảnh hưởng đến khoảng 10% người trưởng thành ở Hoa Kỳ mỗi năm. Những ám ảnh này thường xuất hiện trong thời thơ ấu hoặc thanh thiếu niên và tiếp tục đến tuổi trưởng thành. Nỗi ám ảnh cũng tác động đến phụ nữ nhiều gấp đôi so với nam giới.

Có một số giải thích cho lý do tại sao chứng ám ảnh lại phát triển, bao gồm các lý thuyết về hành vi và tiến hóa. Dù nguyên nhân là gì thì ám ảnh là tình trạng có thể điều trị để giúp giảm nhẹ hoặc chữa khỏi hoàn toàn bằng các kỹ thuật trị liệu nhận thức, hành vi và thuốc.

Chứng sợ nhện

Arachnophobia là nỗi sợ hãi của nhện. Việc nhìn thấy một con nhện có thể kích hoạt phản ứng sợ hãi. Nhưng trong một số trường hợp, chỉ đơn giản là hình ảnh một con nhện hoặc ý nghĩ về một con nhện có thể dẫn đến cảm giác sợ hãi và hoảng loạn.

Vậy tại sao nhiều người lại khiếp sợ loài nhện? Mặc dù ước tính có khoảng 35.000 loài nhện khác nhau nhưng chỉ có khoảng chục loài là mối đe dọa thực sự đối với con người.

Một trong những lời giải thích phổ biến nhất cho chứng ám ảnh sợ động vật tương tự này là những sinh vật như vậy từng gây ra mối đe dọa đáng kể cho tổ tiên của chúng ta, những người thiếu hiểu biết về y tế và không có phương pháp khoa học giúp điều trị vết thương do động vật và côn trùng gây ra. Kết quả là, quá trình tiến hóa đã góp phần vào xu hướng sợ hãi những sinh vật này.

Chứng sợ ophidiophobia

Ophidiophobia là chứng sợ rắn. Nỗi ám ảnh này khá phổ biến và thường được cho là do nguyên nhân tiến hóa, kinh nghiệm cá nhân hoặc ảnh hưởng văn hóa. Một số ý kiến ​​cho rằng vì rắn thường có nọc độc nguy hiểm. Tổ tiên của chúng ta, những người tránh được những nguy hiểm như vậy sẽ có nhiều khả năng sống sót và truyền lại cho thế hệ sau là phải tránh xa rắn.

Một giả thuyết khác cho rằng nỗi sợ hãi rắn và những động vật tương tự có thể phát sinh ra nỗi sợ cố hữu về bệnh tật và ô nhiễm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những loài động vật này có xu hướng phản ứng ghê tởm. Điều này có thể giải thích tại sao chứng sợ rắn lại phổ biến nhưng mọi người không có xu hướng thể hiện nỗi ám ảnh tương tự về động vật nguy hiểm như sư tử hoặc gấu.

Sợ độ cao

Chứng sợ độ cao ảnh hưởng đến hơn 6% dân số thế giới. Chứng sợ này có thể dẫn đến các cơn lo âu và khiến một người có xu hướng tránh đến những nơi cao như cầu, tháp hoặc nhà cao tầng.

Mặc dù trong một số trường hợp, chứng sợ độ cao có thể là kết quả của một trải nghiệm đau thương. Nhưng suy nghĩ hiện tại cho thấy nỗi sợ hãi này có thể đã phát triển như một sự thích nghi với môi trường mà việc rơi từ độ cao gây ra một mối nguy hiểm đáng kể.

Mặc dù mọi người thường sợ hãi ở một mức độ nào đó khi gặp độ cao, nhưng chứng sợ hãi này bao gồm một nỗi sợ hãi nghiêm trọng có thể dẫn đến các cơn hoảng sợ và các hành vi tránh né.

 Aerophobia

Chứng sợ bay (Aerophobia), hay chứng sợ đi máy bay, ảnh hưởng 10% -40% người trưởng thành ở Hoa Kỳ, mặc dù thực tế là các vụ tai nạn máy bay thực sự rất hiếm gặp. Cứ 3 người thì có 1 người mắc chứng sợ đi máy bay. Một số triệu chứng phổ biến liên quan đến chứng ám ảnh này bao gồm run rẩy, tim đập nhanh và cảm thấy mất phương hướng.

Nỗi sợ đi máy bay đôi khi khiến một người tránh hoàn toàn việc đi máy bay. Nó thường được điều trị bằng cách sử dụng liệu pháp tiếp xúc, trong đó khách hàng được làm quen dần dần với việc bay. Một người có thể bắt đầu bằng cách đơn giản tưởng tượng mình đang ở trên một chiếc máy bay trước khi từ từ bắt đầu thực sự ngồi trên một chiếc máy bay và cuối cùng là ngồi trên một chuyến bay.

Cynophobia

Cynophobia, hay chứng sợ chó thường gắn liền với những trải nghiệm cá nhân cụ thể như bị chó cắn trong thời thơ ấu. Những sự kiện như vậy có thể khá đau thương và có thể dẫn đến phản ứng sợ hãi kéo dài đến tuổi trưởng thành. Nỗi ám ảnh đặc biệt này có thể khá phổ biến.

Đó không chỉ là nỗi sợ hãi bình thường đối với những chiếc răng nanh không quen thuộc, nó còn là nỗi sợ hãi phi lý và quá mức có thể có tác động nghiêm trọng đến cuộc sống và hoạt động của một người.

Ví dụ, một người mắc chứng sợ cynophobia có thể cảm thấy không thể đi bộ xuống một con phố nào đó vì họ biết rằng có một con chó sống ở đó. Việc né tránh này có thể ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của cá nhân trong cuộc sống hàng ngày và gây khó khăn cho việc đi làm, đi học hoặc các sự kiện khác bên ngoài gia đình.

Astraphobia

Astraphobia là chứng sợ sấm sét. Những người mắc phải hội chứng này thường trải qua cảm giác sợ hãi bao trùm khi họ gặp phải những hiện tượng liên quan đến thời tiết như vậy. Các triệu chứng thường bao gồm run rẩy, nhịp tim nhanh và tăng cường hô hấp.

Trong một cơn bão có chớp giật hoặc sấm sét, những người mắc chứng rối loạn này thường cố gắng rất nhiều để trú ẩn hoặc trốn tránh các sự kiện thời tiết như trốn dưới gầm giường, chui vào trong tủ quần áo hoặc phòng tắm, rúc vào trong chăn. 

Những người mắc chứng sợ này cũng có xu hướng phát triển mối bận tâm quá mức với thời tiết chẳng hạn như dành rất nhiều thời gian mỗi ngày để theo dõi thời tiết địa để biết khi nào có thể xảy mưa bão. Trong một số trường hợp, nỗi ám ảnh này thậm chí có thể dẫn đến chứng sợ hãi kinh hoàng đến mức không thể rời khỏi nhà khi trời có mưa giông.

Trypanophobia

Trypanophobia là chứng sợ tiêm. Biểu hiện là một người luôn muốn trốn tránh tới bệnh viện. Giống như nhiều chứng sợ hãi khác, nỗi sợ hãi này thường không được điều trị vì mọi người tránh đối tượng và tình huống gây ra. Các ước tính cho thấy có tới 20%-30% người lớn bị ảnh hưởng bởi loại ám ảnh này.

Khi mắc chứng sợ tiêm, một người có thể cảm thấy vô cùng sợ hãi và nhịp tim tăng cao. Một số người thậm chí bị ngất trong khi tiêm. 

Chứng sợ xã hội (Rối loạn lo âu xã hội)

Chứng sợ xã hội liên quan đến nỗi sợ hãi trước các tình huống xã hội và có thể khiến bạn khá suy nhược. Trong nhiều trường hợp, những ám ảnh sợ hãi đó có thể trở nên nghiêm trọng đến mức một người tránh các sự kiện, địa điểm và tránh cả những người mà họ cho rằng có khả năng gây ra cơn lo âu.

Những người mắc chứng ám ảnh này sợ bị theo dõi hoặc bị làm nhục trước mặt người khác. Ngay cả những công việc bình thường hàng ngày như ăn một bữa ăn cũng có thể gây lo lắng. Nỗi ám ảnh xã hội thường phát triển ở tuổi dậy thì và có thể kéo dài suốt cuộc đời trừ khi chúng được điều trị.

Dạng ám ảnh xã hội phổ biến nhất là sợ nói trước đám đông. Trong một số trường hợp, ám ảnh xã hội có thể khiến một người tránh né các tình huống xã hội bao gồm trường học và nơi làm việc. Điều này có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và khả năng hoạt động của cá nhân.

Chứng sợ đám đông

Chứng sợ hãi Agoraphobia liên quan đến nỗi sợ ở một mình trong một tình huống hoặc nơi mà việc trốn thoát có thể khó khăn. Loại ám ảnh này có thể bao gồm nỗi sợ hãi về các khu vực đông đúc, không gian mở hoặc các tình huống có khả năng gây ra cơn hoảng loạn. Một người sẽ bắt đầu tránh những sự kiện có thể gây ra sự kích hoạt này, đôi khi đến mức họ không thể rời khỏi nhà hoàn toàn.

Khoảng một phần ba số người trên thế giới bị rối loạn hoảng sợ phát triển chứng sợ hãi. Chứng sợ hãi thường phát triển vào khoảng từ cuối tuổi vị thành niên đến giữa 30 tuổi. Hai phần ba số người mắc chứng sợ hãi agoraphobia là phụ nữ. Rối loạn này thường bắt đầu như một cơn hoảng sợ tự phát và bất ngờ, sau đó dẫn đến lo lắng về khả năng xảy ra một cuộc tấn công khác.

Mysophobia
Chứng sợ hãi thần kinh, hoặc sợ hãi quá mức về vi trùng và bụi bẩn có thể khiến một người tham gia vào việc dọn dẹp quá mức, bắt buộc rửa tay và thậm chí tránh những thứ hoặc tình huống được coi là bẩn. Trong một số trường hợp, nỗi ám ảnh này có thể liên quan đến chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế.

Nỗi ám ảnh phổ biến này cũng có thể dẫn đến việc mọi người tránh tiếp xúc cơ thể với người khác vì sợ bị ô nhiễm, lạm dụng chất khử trùng và quá bận tâm với các báo cáo của phương tiện truyền thông về dịch bệnh bùng phát. Những người mắc chứng sợ này cũng có thể tránh những khu vực có nhiều vi trùng như văn phòng bác sĩ, máy bay, trường học và hiệu thuốc.

Theo Verywellmind

Tag: Nỗi ám ảnh Chứng sợ độ cao Chứng sợ nhện Mysophobia