Penicillin

Penicillin là một trong những phát minh y học lớn nhất trong lịch sử. Năm 1928, nhà khoa học người Scotland Alexander Fleming đã phát hiện ra rằng một chiếc đĩa Petri chứa đầy vi khuẩn trong phòng thí nghiệm của ông đã bị nhiễm nấm mốc và vi khuẩn đã chết ở những nơi có nấm mốc. Loại nấm mốc này là Penicillium và trong hai thập kỷ tiếp theo, các nhà hóa học đã tinh chế nó và phát triển loại thuốc penicillin, một loại kháng sinh hiệu quả chống lại nhiều loại bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Penicillin được sản xuất hàng loạt và quảng cáo vào năm 1944, với tấm áp phích được gắn vào hộp thư bên lề đường khuyên các quân nhân trong Thế chiến II sử dụng loại thuốc này để tự chữa khỏi bệnh hoa liễu. Tuy nhiên, khoảng 1 trong 10 người có phản ứng dị ứng với kháng sinh, theo một nghiên cứu được công bố năm 2003 trên tạp chí Clinical Reviews in Allergy and Immunology. Tuy nhiên, hầu hết những người này vẫn có thể dung nạp được thuốc.

Vắc xin

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêm vắc xin phòng các bệnh truyền nhiễm như bạch hầu, uốn ván và sởi đã cứu sống khoảng 2 đến 3 triệu người mỗi năm.

Việc tiêm phòng sớm nhất được cho là có từ thế kỷ thứ 10 ở Trung Quốc, khi người ta tiêm các vết xước nhỏ trên da với liều lượng nhỏ bệnh đậu mùa để bảo vệ chống lại căn bệnh này. Tuy nhiên, vào năm 1796, bác sĩ người Anh Edward Jenner đã phát hiện ra rằng những người vắt sữa hiếm khi mắc bệnh hoặc chết vì bệnh đậu mùa do trước đó họ đã bị nhiễm vi-rút Vaccinia. Ông đã sử dụng bệnh đậu bò để phát triển vắc xin đậu mùa và tiêm cho một cậu bé 8 tuổi, giúp cậu bé không bao giờ mắc phải căn bệnh chết người này.

Thí nghiệm của Jenner đã dẫn đến việc tạo ra vắc xin đậu mùa và công việc của ông được coi là sự khởi đầu của ngành miễn dịch học. Năm 1980, bệnh đậu mùa được tuyên bố chính thức bị xóa sổ.

Các nhà khoa học tiếp tục phát triển các loại vắc xin mới để cứu người, trong đó có vắc-xin vi-rút corona đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại đại dịch.

Chụp X quang

Tia X là một phát minh nổi tiếng được phát hiện một cách tình cờ. Năm 1895, kỹ sư và nhà vật lý người Đức Wilhelm Conrad Röntgen đang nghiên cứu về tiềm năng của bức xạ. Trong một thí nghiệm, ông nhận thấy rằng bức xạ có thể xuyên qua màn hình có độ dày đáng kể và để lại bóng của các vật thể rắn.

Ông sớm phát hiện ra rằng tia X có thể xuyên qua các mô của con người để hiển thị hình ảnh rõ ràng về bộ xương và các cơ quan. Một năm sau, một nhóm bác sĩ đã chụp X quang đầu tiên cho bệnh nhân. Những quan sát này đã dẫn đến sự phát triển của X quang như chúng ta biết ngày nay, giúp các chuyên gia y tế chẩn đoán gãy xương, khối u, suy nội tạng và nhiều bệnh lý khác.

Thuốc tránh thai

Thuốc tránh thai, bao cao su và các biện pháp tránh thai khác đã tạo ra một cuộc cách mạng tình dục, cho phép đàn ông và phụ nữ quan hệ tình dục vì niềm vui thay vì sinh sản. Chúng cũng giúp giảm số con trung bình trên một phụ nữ ở các quốc gia sử dụng chúng, giúp gia đình hiện đại đạt được mức sống cao hơn và chăm sóc tốt hơn cho mỗi đứa trẻ. Trên phạm vi toàn cầu, các biện pháp tránh thai giúp dân số loài người chững lại và có thể ổn định vào cuối thế kỷ này. Một số biện pháp tránh thai, như bao cao su, còn giúp hạn chế sự lây lan của các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Các biện pháp tránh thai tự nhiên và thảo dược đã được sử dụng trong nhiều thiên niên kỷ. Theo học giả Jessica Borge trong cuốn sách Các thực hành bảo vệ: Lịch sử của Công ty Cao su Luân Đôn và ngành kinh doanh bao cao su, của nhà xuất bản Đại học McGill-Queen, 2020), bao cao su đã tồn tại từ thời cổ đại và được phát triển thành bao cao su bằng cao su vào thế kỷ 19.

Trong khi đó, FDA đã phê duyệt loại thuốc tránh thai đường uống đầu tiên ở Hoa Kỳ vào năm 1960 và đến năm 1965, hơn 6,5 triệu phụ nữ Mỹ đã sử dụng thuốc này, theo tác giả Jonathan Eig trong cuốn sách The Birth of the Pill: How Four Pioneers Reinvented Sex and Launched a Revolution.

Các nhà khoa học tiếp tục đạt được những tiến bộ trong việc kiểm soát sinh sản, với một số phòng thí nghiệm thậm chí còn theo đuổi một loại viên thuốc dành cho nam giới. Que cấy tránh thai vĩnh viễn có tên là Essure đã được FDA phê duyệt vào năm 2002, nhưng vào năm 2016, FDA đã cảnh báo rằng que cấy sẽ cần có những cảnh báo mạnh mẽ hơn để người dùng biết về những rủi ro nghiêm trọng khi sử dụng Essure.

Tag: y học Penicillin Vắc xin X quang Thuốc tránh thai