Hương vị độc đáo, mới lạ - những loại nước chấm trở thành "quốc hồn quốc túy” của mỗi nền ẩm thực, tạo nên ấn tượng mạnh mẽ thu hút khách du lịch khi ghé thăm các quốc gia châu Á.
Nam Jim Jeaw (Thái Lan)
Nước chấm me kiểu Thái - Nam Jim Jeaw có thể nói là linh hồn của rất nhiều món ăn Thái và nó cũng rất hợp với khẩu vị của người Việt Nam. Nước chấm chua nhẹ và thơm mùi me với cảm giác rất tươi mới của mùi hành, rau mùi và đặc biệt là thơm mùi thính gạo rang. Chút cay xè của ớt khô đã được rang cũng là một điều nhấn tuyệt diệu của món nước chấm này.
Thính gạo của Thái cũng giống của Việt Nam là gạo rang nhưng không xay mịn mà dùng cối giã. Đường sử dụng trong nước chấm me - nam jim jaew cũng là đường thốt nốt (palm sugar) rất thơm nhưng không ngọt. Nếu không có đường thốt nốt có thể sử dụng đường nâu (brown sugar) để lấy vị ngọt thanh chứ không quá ngọt như đường trắng. Ngoài ra trong nước chấm còn có hành khô, hành tươi, rau mùi nên tạo ra độ tươi ngon tới kì lạ cho nước chấm này.
Ponzu (Nhật Bản)
Đất nước mặt trời mọc có rất nhiều loại nước chấm thơm ngon như: dashi, mirin, miso, wasabi… Tuy nhiên, loại nước chấm được ưa chuộng nhất ở đây có lẽ là ponzu. Nó được chế biến bằng cách nấu marin, giấm gạo, cá ngừ, kombu (rong biển khô) trên lửa vừa, sau đó được làm lạnh và lọc lấy đi vảy cá. Tiếp đó người ta sẽ cho nước cốt của một hoặc nhiều loại trái cây họ cam quýt như: yuzu, sadachi, daidai, kabosu hoặc chanh… vào để tạo loại nước chấm đặc biệt.
Nhờ cách chế biến kỳ công như vậy nên ponzu mang hương vị khá đặc biệt. Nó bao gồm đầy đủ các vị: chua, cay, mặn, ngọt và vị ngon (umami). Loại nước chấm đặc biệt này thường được người Nhật sử dụng với các món ăn như mì ramne, mì soba hoặc một vài món lẩu, thậm chí là cả sushi.
Red lentil dal (Ấn Độ)
Được đánh giá là "kẻ tội đồ" bởi thân thì mang phân phụ nhưng bất kể trong món ăn nào Red lentil dal cũng làm lu mờ nhân vật chính, chiếm đi ánh sáng của chúng trên bàn tiệc. Với phong vị đa dạng nhờ sự kết hợp cực kì ăn ý giữa đậu lăng đỏ, gừng, nước cốt chanh, tỏi, thì là, quế,... Red lentil dal tạo nên một hỗn hợp sánh, sệt và mang màu cam đỏ vô cùng bắt mắt. Từ mùi hương đến màu sắc, tất cả quyện hòa và giao để loại nước chấm này luôn luôn được ưa chuộng trên các bàn tiệc của người Ấn Độ.
Jeow bong (Lào)
Lamg thang ở những con phố ẩm thực tại Lào, bạn sẽ bắt gắp anh bạn nước chấm thần thánh này khá nhiều vì đây được xem như "linh hồn" của các món ăn tại đất nước triệu voi. Chế biến không quá cầu kì, chỉ từ những nguyên liệu thân thuộc giống của Việt Nam như nước mắm, ớt bột khô, đường, tỏi rồi đem đi nấu thành hỗn hợp đặc quyện nhưng Jeow bong lịa được sử dụng với rất nhiều món ăn khác nhau, từ ngọt đến mặn.
Đặc trưng riêng của loại nước chấm này đặc sệt, cay xé lưỡi pha chút ngọt và có thêm mùi thơm nức mũi của tỏi nên luôn tạo ra những hấp dẫn riêng, tới độ chỉ cần ăn với xôi không cũng cảm thấy một nầu trời ẩm thực "bùng nổ" trong khoang miệng.
Mắm tôm (Việt Nam)
Mang mùi hương không mấy dễ chịu nhưng mắm tôm của Việt Nam lại được rất nhiều du khách thích thú. Loại nước chấm đặc biệt này chủ yếu được làm từ ruốc và muối ăn. Nó sẽ được ủ trong một thời gian nhất định để lên men nhằm tạo hương vị đặc trưng.
Đối với người Việt Nam mắm tôm là một thứ nước chấm không thể thiếu để chấm các món ăn như: cà pháo, thịt luộc, bún đậu... Thậm chí nó còn được dùng như một loại gia vị để nấu bún riêu, thịt kho… Và để pha được một bát mắm tôm đúng điệu người ta sẽ cho thêm ít đường, bột ngọt, ớt và đặc biệt là chanh vào trộn đều. Với hương vị đậm đà, cay nồng mắm tôm sẽ khiến cho bất cứ ai cũng phải ngất ngây khi thưởng thức.