Việc đi du lịch nhiều nơi giúp bạn trải nghiệm sự khác biệt của các nền văn hóa. Chẳng hạn như những cách nuôi dạy con cái ở các quốc gia dưới đây được coi là hoàn toàn bình thường, nhưng có lẽ nó khiến bạn ngạc nhiên một chút. Khi thay đổi góc nhìn của mình, bạn sẽ nhận ra chúng cũng có những lợi ích cho trẻ em và cha mẹ, khiến chúng ta phải xem xét lại những giả định của mình về "cách nuôi dạy con cái tốt" là như thế nào.
1. Trẻ em ở Nhật Bản tự làm việc vặt và tự đi bộ đến trường.
Có thể bạn đã nghe nói đến chương trình truyền hình "Old Enough" ("Hajimete no Otsukai" hay "My First Errand" trong tiếng Nhật.) Đây là một chương trình truyền hình thực tế theo chân trẻ nhỏ - từ 2 đến 5 tuổi - khi chúng thực hiện các nhiệm vụ như đi mua sắm.
Ở Nhật Bản, không có gì lạ khi thấy trẻ em - có lẽ không quá nhỏ như những trẻ em trong chương trình, nhưng vẫn ở độ tuổi tiểu học - đi phương tiện công cộng, tự đi bộ đến trường hoặc đi cùng những đứa trẻ khác, thể hiện mức độ độc lập (hầu như) chưa được biết đến tại Mỹ đối với trẻ cùng lứa tuổi. Trong những không gian an toàn khép kín như trường học, trẻ em Nhật Bản cũng được giao những trách nhiệm quan trọng. Ngay từ 6 tuổi, trẻ em đã được giao nhiệm vụ dọn dẹp trường học - thậm chí là nhà vệ sinh - và phục vụ bữa trưa cho các bạn cùng lớp.
Có lẽ đã đến lúc chúng ta nên yêu cầu con mình làm nhiều việc nhà hơn một chút.
Trẻ em Nhật Bản cùng cha mẹ làm việc nhà - Ảnh: gettyimages
2. Trẻ em Scandinavia ngủ trưa ngoài trời.
Gần đây, một video TikTok đã lan truyền rộng rãi khiến nhiều người Mỹ và các nước khác ngạc nhiên về tập quán của người Đan Mạch: để trẻ em ngủ trong xe đẩy ngoài trời. Nền văn hóa của họ tin rằng không khí trong lành giúp trẻ ngủ ngon hơn và khỏe mạnh hơn – điều này hoàn toàn hợp lý khi xét đến những gì chúng ta đã biết trong vài năm qua về sự lây truyền vi-rút trong không gian kín. Các em bé được nằm trong xe đẩy và đặt ngoài trời. Chúng ngủ gật như thế ở nhà riêng, nhà trẻ, cũng như trước các cửa hàng, quán ăn hay quán bar, nơi bố mẹ chúng đang tận hưởng thức uống và để mắt trông chừng con của họ từ một bàn gần cửa sổ.
Ở Đan Mạch và hoặc Phần Lan, việc này là điều hoàn toàn bình thường. Dù vậy thì đây vẫn là một trải nghiệm mới đối với người dân nước Mỹ (Tuy vậy thì nó cũng không phải là một thứ bạn nên thử nghiệm). Tại New York năm 1997, bà mẹ Đan Mạch Annette Sorensen để con mình bên ngoài nhà hàng và cùng chồng vào trong để uống rượu. Sorensen sau đó đã bị bắt, bị khám xét và tạm thời mất quyền nuôi con gái.
Gần đây, có nhiều trường hợp cha mẹ người Mỹ bị báo cáo với chính quyền vì để con trong xe hơi trong thời gian ngắn hoặc tự đưa con đến sân chơi địa phương trong khi họ đi mua sắm (Thật ra vì thế chúng ta cần tập trung vào việc làm sao cho không gian công cộng bớt nguy hiểm hơn đối với trẻ nhỏ).
Không khí trong lành giúp trẻ ngủ ngon hơn và khỏe mạnh hơn - Ảnh: gettyimages
3. Một số trẻ sơ sinh Trung Quốc không mặc tã.
Theo truyền thống Trung Quốc, phụ huynh sẽ tập cho trẻ đi vệ sinh bằng bô, bao gồm việc trẻ sơ sinh dành cả ngày không mặc tã. Có khi bắt đầu từ những tuần đầu tiên, trẻ sơ sinh không mặc quần được bế phía trên bồn cầu - hoặc thùng rác hoặc bụi rậm, nếu trẻ ở ngoài trời - và người chăm sóc ra hiệu cho trẻ đi tiểu bằng âm thanh nhẹ nhàng nghe giống như tiếng nước chảy. Cha mẹ cho biết họ học cách đọc tín hiệu của trẻ cho biết trẻ đã sẵn sàng "đi vệ sinh", chẳng hạn như ngọ nguậy hoặc nhìn chằm chằm vào khoảng không. Những người theo phương pháp này cho biết họ có thể giảm đáng kể số lượng tã mà trẻ sử dụng để tiết kiệm ngân sách và bảo vệ môi trường.
4. Trẻ mẫu giáo người Ý có thể làm đồ gỗ bằng búa và cưa.
Trong chương trình mẫu giáo được thiết kế tại Reggio Emilia, trẻ em được khuyến khích học thông qua khám phá và theo đuổi sở thích của riêng mình. Triết lý giáo dục này đã lan rộng khắp thế giới, mặc dù chưa có chứng nhận Reggio Emilia chính thức. Các trường học khác lấy cảm hứng từ phương pháp này khi họ thấy phù hợp.
Một cảnh tượng phổ biến ở trường là những em bé cầm những chiếc búa nhỏ để đóng đinh, cầm cưa để cắt gỗ và sáng tạo ra những thứ độc đáo của riêng mình. "Reggio Emilia khuyến khích nhiều phương tiện truyền thông mà trẻ em có thể thể hiện bản thân", chuyên gia giáo dục sớm Peter Moorhouse chia sẻ với HuffPost. Gỗ và các công cụ thu hút trẻ em và giúp chúng rèn luyện khả năng sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề, khiến đây trở thành một phần hấp dẫn và đáng nhớ trong những năm đầu tiên đi học.
Trẻ học với phương pháp Reggio Emilia - Ảnh: invitationstoplay.org
5. Ở Châu Âu, không bắt buộc trẻ em phải mặc áo bơi dù giới tính nào.
Cảnh tượng một bé gái chỉ mặc quần bơi chạy quanh bãi biển hoặc hồ bơi không phải là vấn đề lớn đối với người dân địa phương ở những nơi như Tây Ban Nha và Đức. Trong khi chúng ta quen nhìn thấy các bé trai chơi đùa trong nước chỉ với quần bơi, thì việc một bé gái thiếu đi một lớp che lại trở nên quá xa lạ (thậm chí) với người Mỹ.
Tất nhiên, người châu Âu có xu hướng ít bận tâm về việc khỏa thân hơn. Cũng dễ thấy phụ nữ trưởng thành ngực trần tắm nắng trên bãi biển và một số bãi biển cụ thể cho phép tất cả mọi người tùy chọn mặc quần áo.
6. Trẻ em Pháp ăn như người lớn.
Bạn sẽ khó có thể tìm thấy thực đơn riêng cho trẻ em trong một nhà hàng ở Pháp, cũng sẽ không tìm thấy bàn ăn cho trẻ em, bộ dụng cụ ăn riêng hay tùy chọn món ăn, tại bất kỳ sự kiện nào.
Trong khi nhiều trẻ em Mỹ thường xuyên ăn vặt, trẻ em Pháp có xu hướng đáp ứng hầu hết nhu cầu dinh dưỡng của mình thông qua ba bữa ăn hàng ngày và một bữa ăn nhẹ - chúng ngồi vào bàn ăn tối cùng gia đình. Bữa ăn thường được bày trên khăn trải bàn và những bộ chén dĩa xinh đẹp - mà nhiều người Mỹ có xu hướng giữ chúng tránh xa tầm tay của trẻ. Ngay cả bữa trưa ở trường được phục vụ theo kiểu nhà hàng tại một bàn ăn, bao gồm bốn món, và trẻ có tối thiểu 30 phút cho bữa ăn để đảm bảo rằng chúng ăn ngon miệng.
Cách ăn này hạn chế hiện tượng kén ăn, và "người Pháp tin rằng vị giác là một kỹ năng có thể học được, rằng trẻ em có thể học cách ăn và thích tất cả các loại thực phẩm" (theo Karen Le Billon) Le Billon cho biết, thay vì nói với trẻ rằng một loại thực phẩm nào đó bổ dưỡng hoặc chúng phải ăn loại đó, cha mẹ người Pháp thường khuyến khích trẻ thử vì nó có vị ngon.
7. Trẻ em Ý có xu hướng đi ngủ rất muộn.
Không có gì lạ khi thấy một gia đình đẩy xe đẩy trẻ em quanh quảng trường lúc 8-9 hoặc thậm chí 10 giờ tối. Người Ý ăn tối muộn và giống như người Pháp, cả gia đình thường ăn tối cùng nhau, cả khi điều đó có nghĩa là một số thành viên nhỏ tuổi hơn sẽ ngủ gục trên đùi cha mẹ trước khi buổi tối kết thúc. Tất nhiên trẻ em cần ngủ đủ giấc để khỏe mạnh và phát triển. Mặc dù có vài nghiên cứu cho thấy trẻ em Ý ngủ ít hơn trẻ em ở các quốc gia khác (tính đến năm 6 tuổi), các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng "giấc ngủ lành mạnh" (thói quen và môi trường thuận lợi cho giấc ngủ sâu) của thanh thiếu niên Ý tốt hơn đáng kể so với thanh thiếu niên Mỹ.
8. Trẻ em Ấn Độ thường được nhiều thế hệ trong một gia đình chăm sóc.
Tại Mỹ, cách nuôi dạy con sẽ là gói gọn trong gia đình hạt nhân (chỉ gồm cha mẹ và con cái.) Còn tại Ấn Độ lại có một chuẩn mực khác. Thay vì chỉ được một mình mẹ chăm sóc cả ngày, những em bé Ấn Độ sẽ được hết người này đến người kia trong họ hàng cùng chăm sóc - bao gồm cả những thành viên nhỏ tuổi hơn trong gia đình - để người mẹ có thể làm những công việc khác của mình. Cho dù bạn để con ở nhà với bà và anh chị em họ hay người trông trẻ, thì không có lý do gì để nghĩ rằng việc xa con liên tục sẽ gây hại cho sự gắn bó hoặc phát triển của trẻ.
Nói cách khác, các bà mẹ đi làm nên gạt bỏ mọi cảm giác tội lỗi mà họ đã mang trong mình và coi việc con được nhiều người chăm sóc là bình thường và lành mạnh.
9. Những người cha trong bộ tộc Aka đảm nhiệm gần một nửa công việc chăm sóc.
Trên khắp thế giới, hình ảnh phụ nữ chăm sóc đứa trẻ của họ đã rất phổ biến. Nhưng, có một tiền lệ cho thấy đàn ông đảm nhiệm phần đáng kể việc chăm sóc con cái. Trong bộ tộc Aka du mục ở miền Trung Châu Phi, các nhà nhân chủng học đã quan sát thấy rằng những người cha dành 47% thời gian của mình để ẵm những đứa trẻ sơ sinh.
Các vai trò có thể hoán đổi linh hoạt cho nhau. Phụ nữ Aka cũng đi săn trong khi đàn ông nấu ăn, và ngược lại. Mặc dù các vai trò lãnh đạo hàng đầu của bộ tộc thuộc về đàn ông, nhưng cũng không có gì lạ khi bắt gặp một đứa trẻ Aka ngậm núm vú của cha mình để được thoải mái.
Những người bố tận tụy nhất thế giới - Ảnh: tinhte.vn