Khi sự cô đơn trở thành “vấn đề đô thị”

Nhiều khảo sát gần đây về đời sống đô thị cho thấy một thực tế không khó đoán: người trẻ ngày càng sống trong trạng thái cô đơn chức năng, họ có bạn bè, đồng nghiệp, hàng chục nhóm chat, nhưng vẫn thiếu cảm giác gắn kết. Theo các chuyên gia nghiên cứu xã hội học, đây không phải biểu hiện của “thế hệ yếu đuối” mà là hệ quả tất yếu khi môi trường đô thị buộc con người phải cạnh tranh, thích nghi và chạy theo tiến độ công việc không ngừng nghỉ.

Với người trẻ Sài Gòn, áp lực công việc và kỳ vọng thành công khiến các nhu cầu cảm xúc bị đặt xuống hàng cuối. Nhưng nhu cầu đó không biến mất mà nó chỉ chuyển hoá thành những tìm kiếm âm thầm: nơi để gặp người lạ, học điều mới, hay đơn giản là được lắng nghe.

Trong bối cảnh đó, những không gian sáng tạo, hoạt động cộng đồng sau giờ làm bỗng trở thành một “định chế” mới của đời sống đô thị.

Lớp boxing cộng đồng miễn phí

Cứ đúng 18 giờ ngày thứ Hai, thứ Tư và thứ Sáu tại Sân vận động Phú Thọ, hàng chục bạn trẻ tập trung tại lớp boxing cộng đồng miễn phí, được tổ chức bởi nhóm huấn luyện viên tình nguyện. Không phân loại nghề nghiệp, ai đến trước trải thảm trước, ai đến sau xếp hàng sau. Chỉ cần mang theo năng lượng của một ngày dài và để phần còn lại cho đôi găng.

Lớp boxing cộng đồng tại Sân vận động Phú Thọ - Nguồn: HLV Boxing

Với nhiều người trẻ, boxing ở đây không phải là thể thao mà là cách họ “thở” sau một ngày mệt mỏi. Một nhân viên marketing, 25 tuổi chia sẻ: “Sau 8 tiếng ngồi máy tính, đầu óc mình hỗn loạn. Đấm vài hiệp, mồ hôi rơi, mình cảm giác mọi thứ được xả ra. Mình thấy nhẹ hơn và vui hơn.”

Theo các chuyên gia tâm lý, những hoạt động thể chất cường độ cao như boxing giúp cơ thể tiết ra endorphin, một hormone cải thiện tâm trạng và giảm stress hiệu quả. Nhưng điều quan trọng hơn là tính cộng đồng: mọi người cổ vũ nhau, tự tạo nhịp chung và nhìn thấy bản thân mạnh mẽ trong ánh mắt người khác. Ở đây, sự kết nối đến tự nhiên khi không ai phải cố gắng tỏ ra “ổn”.

Lớp boxing miễn phí cũng cho thấy một xu hướng đáng chú ý: người trẻ không chỉ tìm kiếm dịch vụ có phí. Họ sẵn sàng tham gia các hoạt động mở, tinh thần chia sẻ cao, nơi giá trị cộng đồng được đặt lên trước trải nghiệm cá nhân.

Workshop: nơi người trẻ học để hiểu mình hơn

Nếu khu boxing là nơi giải phóng năng lượng, thì workshop là nơi người trẻ gom năng lượng ấy lại để hiểu bản thân sâu hơn. Những năm gần đây, workshop nở rộ khắp Sài Gòn, từ làm gốm, chế tác mùi hương, viết sáng tạo đến các buổi trò chuyện về tâm lý.

Workshop sáng tạo, nơi người trẻ tìm lại sự bình yên và kết nối với chính mình - Nguồn: Internet

Khác với lớp học truyền thống, workshop đặt nặng yếu tố trải nghiệm: người tham dự không chỉ học một kỹ năng, mà còn được đặt vào quá trình tự khám phá. Một bạn trẻ 27 tuổi làm trong lĩnh vực công nghệ kể rằng workshop làm nến là trải nghiệm giúp cô “tạm thoát khỏi logic, deadline và số liệu” để thấy mình dịu đi trong một chiều thứ Bảy.

Theo các chuyên gia giáo dục trải nghiệm, sự phát triển của workshop bắt nguồn từ nhu cầu ‘học để làm người’. Đây là nhu cầu mà trường học và công việc đôi khi không đáp ứng đầy đủ. Người trẻ tìm đến workshop để được chậm lại, được hỏi những câu ít ai hỏi họ: Bạn cảm thấy thế nào? Bạn đang tìm kiếm điều gì? Bạn bỏ quên điều gì trong bản thân?

Trong một xã hội đề cao hiệu suất, workshop cho họ quyền được không hoàn hảo - một không gian hiếm hoi nơi sai cũng đẹp, vụng về cũng giá trị.

Sản phẩm của những buổi workshop là thành quả của sự nỗ lực học hỏi - Nguồn: Internet

Phía sau những hoạt động “kết nối”

Từ boxing đến workshop, một mẫu số chung đang hiện ra: người trẻ không chỉ tìm niềm vui nhất thời, mà tìm cách duy trì sức bền tâm lý và sự cân bằng cảm xúc lâu dài.

Thế hệ trẻ Việt Nam hiện nay ý thức rõ hơn về sự mỏng manh của cảm xúc trong môi trường áp lực cao. Họ chủ động tìm đến các cộng đồng không phán xét, nơi vừa học, vừa chia sẻ và hỗ trợ nhau để sống lành mạnh hơn.

Các hoạt động sau giờ làm vì vậy không còn là sở thích cá nhân, mà là một chiến lược sống đô thị: xây hệ thống hỗ trợ xã hội (social support system) cho chính mình.

Những hoạt động sau giờ làm giúp người trẻ xây dựng cộng đồng và bồi đắp sức bền cảm xúc - Nguồn: Internet

Câu chuyện này cũng đặt ra thách thức cho các đô thị như TP.HCM: liệu thành phố có đủ không gian công cộng, sân chơi, trung tâm cộng đồng để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn này? Một đô thị phát triển bền vững không chỉ là hạ tầng giao thông hay công nghệ, mà còn là hạ tầng cảm xúc, nơi mỗi người trẻ đều có một điểm tựa để không bị nuốt chửng bởi nhịp sống.

Bởi cuối cùng, giữa vô số lựa chọn giải trí và hàng loạt hoạt động tiêu tiền, điều họ tìm kiếm nhất vẫn là cảm giác thuộc về, thứ chỉ có thể xây từ những kết nối thật.

Tag: workshop kết nối sức khoẻ tinh thần