Được quảng cáo là “thuốc tiên” cho người giảm cân 

Bút giảm cân là loại thuốc dạng tiêm có chứa hai hoạt chất là Semaglutide và Liraglutide. Trên thế giới, bút tiêm có chứa hoạt chất Semaglutide hiện đang gây bão nên nhiều người đổ xô tìm kiếm sản phẩm này trên các trang bán hàng. Họ tin vào những lời nhận xét và quảng cáo, cho rằng nó có thể là một "loại thần dược" để kiểm soát cân nặng. Thuốc này cũng đã tuồn ra thị trường chợ đen, bán trái phép với giá "cắt cổ" ở nhiều nước như Trung Quốc, Anh,... 

Ở Việt Nam, loại bút chứa liraglutide phổ biến hơn. Trên các nền tảng xã hội, bút ăn kiêng chứa liraglutide được quảng cáo là có ba liều và sử dụng mỗi liều trong 10 ngày, tiêm vào bụng, đùi hoặc cánh tay. Liệu trình 30 ngày sẽ giúp bạn giảm được 4 - 6 cân.

Một người bán hàng tên Trung cam kết anh đang kinh doanh sản phẩm nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng và anh chỉ ra rằng phải mua 3 liều thuốc về dùng trong vòng một tháng mới thấy được hiệu quả, không thể bán riêng lẻ 1 liệu trình. Người bán cũng cho biết, thuốc có tác dụng làm  tiêu mỡ và đốt cháy mô mỡ thừa, tăng cường trao đổi chất, tăng cơ, giảm cảm giác thèm ăn nên có thể giúp giảm 3 - 5 kg ​​mỗi tháng tùy cơ địa. 

Giá bút và thuốc có thể từ 5 đến hơn 20 triệu đồng, tùy theo số liệu trình muốn mua. Để tăng uy tín, một số người bán hàng còn chụp ảnh tin nhắn của khách hỏi mua, tư vấn cho khách rằng không cần đến spa, bệnh viện hay phòng tập gym để giảm cân.

Bút giảm cân chỉ dùng để điều trị cho người béo phì nặng

Theo phó giáo sư Nguyễn Anh Tuấn, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, bút giảm cân thuộc nhóm thuốc giảm cân theo phương pháp điều trị nội khoa điều trị bệnh béo phì. Chỉ được chỉ định điều trị cho những người béo phì, tức là những người có tình trạng tích tụ quá nhiều mỡ trong cơ thể, dưới sự tư vấn và thăm khám cụ thể của bác sĩ.

Phó giáo sư cũng giải thích, béo phì được quyết định bởi chỉ số khối cơ thể (BMI). Ở các nước phương tây, chỉ số BMI từ 40 trở lên sẽ được xác định là người béo phì. Còn ở châu Á, những người béo phì sẽ có chỉ số BMI từ 30 trở lên. Đối với người Việt Nam, chỉ số BMI từ 23 đến 25 là thừa cân, 25 đến 30 là béo phì độ 1, 30 đến 35 là béo phì độ 2 và trên 35 là béo phì nặng.

Việc điều trị béo phì là toàn diện và bao gồm ba giai đoạn riêng biệt. Giai đoạn đầu, người bệnh tự điều chỉnh, thay đổi các chế độ ăn uống và vận động cơ thể. Khi này, người bệnh nên tính toán năng lượng nạp vào và tiêu hao của cơ thể, hình thành thói quen thường xuyên kiểm soát cân nặng để từ đó kiểm soát khẩu phần ăn của mình cũng như chế độ luyện tập phù hợp. Khi phương pháp này không thành công, bệnh nhân béo phì mới bắt đầu được điều trị bằng các phương pháp nội khoa, trong đó có sử dụng dược phẩm giúp giảm cân.

Cuối cùng, nếu việc thay đổi lối sống và cả điều trị nội khoa không có kết quả, người bệnh mới phải phẫu thuật giảm cân, trong đó phẫu thuật nội soi để thu nhỏ dạ dày được xem là phương pháp an toàn, hiệu quả và bền vững. 

Về thuốc, hiện Việt Nam chỉ có 2 loại thuốc giảm béo bao gồm cả bút giảm béo chứa liraglutide được Bộ Y tế cho phép sử dụng từ tháng 3/2021. Ban đầu loại thuốc này được dùng để điều trị bệnh tiểu đường, sau đó được  Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho phép trong việc sử dụng điều trị béo phì.

Bút giảm cân khi đưa vào cơ thể một hợp chất gần giống như hormone tạo cảm giác no và kéo dài tới 13 giờ sau khi tiêm. Vì vậy, người bệnh sẽ có cảm giác no suốt cả ngày nên giảm được lượng thức ăn và các bữa ăn, là cơ sở giúp dễ dàng giảm cân. Nhiều nghiên cứu cho thấy nếu dùng đúng cách, thuốc có thể giúp giảm 9 đến 10kg trong một năm sử dụng và có thể dùng lâu dài. Tuy nhiên, bút giảm cân không có tác dụng giúp tăng cường trao đổi chất, đốt mỡ hay xây dựng cơ bắp như các quảng cáo ở trên mạng.

Phó giáo sư Anh Tuấn cho biết người có cân nặng cao rất khó giảm ăn, có người ban ngày ăn ít, ban đêm mơ thấy được ăn. Cái đói hành hạ họ khiến cho việc giảm cân thất bại. Khi sử dụng bút giảm cân, người béo có thể ăn ít hơn mà vẫn thoải mái mà không cần ăn kiêng nên có tâm lý lựa chọn phương pháp này để giảm cân nhanh chóng và dễ dàng hơn. 

Tuy nhiên, bút giảm cân cũng gây ra tác dụng phụ, chẳng hạn như thỉnh thoảng bị buồn nôn. Khi ngưng sử dụng, người bệnh có thể thèm ăn và ăn nhiều hơn trước, từ đó gây tăng cân nặng hơn. Hơn nữa, thuốc có giá rất đắt, một liệu trình 3 tháng mất khoảng 20 triệu đồng, do đó sẽ không khả thi nếu muốn áp dụng lâu dài.

Do đó, bút giảm cân nên được sử dụng dưới sự kê đơn, hướng dẫn và giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Thuốc được chỉ định dùng cho người béo phì có chỉ số BMI lớn hơn 25 nhưng chưa có chỉ định phẫu thuật, hoặc chỉ định cho người béo phì, sắp phẫu thuật nhưng chưa đủ sức khỏe để phẫu thuật hay người béo phì đang bị tiểu đường.

Phó giáo sư cũng khuyến cáo không nên sử dụng bừa bãi các sản phẩm giảm cân nói chung bởi chúng không được kiểm soát về thành phần, trong đó có nhiều loại chứa thành phần gây độc cho cơ thể. Mọi người nên kiên trì với phương pháp giảm cân khoa học với cơ thể, từ đó xây dựng nền tảng sức khỏe vững mạnh, tránh tình trạng béo phì trở lại.

Tag: Bút giảm cân BMI Béo phì phó giáo sư Nguyễn Anh Tuấn