ĐỜI SỐNG

Vạch trần kính ánh sáng xanh không giúp đỡ mỏi mắt

Thiện Thuật • 28-08-2023 • Lượt xem: 2535
Vạch trần kính ánh sáng xanh không giúp đỡ mỏi mắt

Kính chặn ánh sáng xanh đã trở thành một xu hướng phổ biến trong vài năm gần đây, với hy vọng rằng chúng có thể bảo vệ mắt chúng ta khỏi tác động tiêu cực của việc sử dụng màn hình. Tuy nhiên, một phân tích mới đã đưa ra những lo ngại về việc sử dụng kính chặn ánh sáng xanh có thể không mang lại lợi ích như mong đợi đối với sức khỏe mắt của chúng ta.

Kính chặn ánh sáng xanh không có tác dụng

Những kính chặn ánh sáng xanh, mặc dù được quảng cáo như là biện pháp giảm mệt mỏi mắt từ việc sử dụng màn hình, đang phải đối mặt với những nghi ngại về tác dụng thực sự của chúng. Laura Downie, phó giáo sư về đo thị lực và khoa học thị giác tại Đại học Melbourne ở Australia, đã chỉ ra rằng sự phổ biến của những kính này có thể không đi kèm với lợi ích ngắn hạn nào đối với việc giảm mệt mỏi mắt liên quan đến sử dụng máy tính, so với việc sử dụng các loại kính không có lọc ánh sáng xanh.

Phân tích tổng hợp từ 17 thử nghiệm ngẫu nhiên đã được tiến hành để xem xét tác động của kính ánh sáng xanh đối với thị lực, sức khỏe mắt và chất lượng giấc ngủ. Được công bố gần đây trên tạp chí Cơ sở dữ liệu tổng quan hệ thống của Cochrane đã cho thấy rằng, mặc dù sự phổ biến của những kính này, chúng có lẽ không có tác dụng trong việc giảm mệt mỏi mắt, cải thiện tình trạng tỉnh táo, hoặc thúc đẩy giấc ngủ.

Loại kính chống ánh sáng xanh được tiếp thị như một biện pháp bảo vệ mắt khỏi tác động có hại của ánh sáng màn hình đã xuất hiện từ đầu những năm 2000 và đã gây được sự quan tâm đặc biệt trong giai đoạn đầu của đại dịch.

Tuy nhiên, các ánh sáng nhìn thấy đều có bước sóng riêng, bước sóng càng ngắn thì ánh sáng đó được coi là có nhiều năng lượng hơn và ánh sáng xanh thường có bước sóng ngắn hơn so với các dải màu khác như ánh sáng đỏ hoặc xanh lục. Điều này đã khiến một số chuyên gia bày tỏ lo ngại về tiềm năng gây hại của ánh sáng xanh đối với võng mạc.

Ánh sáng xanh và mỏi mắt

Ánh sáng xanh và tình trạng mỏi mắt đang được xem xét một cách cẩn thận. Tuy có ba nghiên cứu đã chỉ ra sự khác biệt nhỏ về tình trạng mỏi mắt khi sử dụng kính chặn ánh sáng xanh, nhưng điều này chỉ diễn ra trong khoảng thời gian ngắn và không cung cấp đủ bằng chứng để khẳng định rằng những kính này thực sự có tác dụng giảm mệt mỏi mắt gây ra bởi màn hình.

Mark Rosenfield, giáo sư chuyên về khoa học sinh học và thị giác tại Đại học Quang học SUNY ở New York, đã nhấn mạnh rằng: “Hầu như không có bằng chứng nào chứng minh tính hiệu quả của chúng. Có thể có một số nghiên cứu hạn chế, nhưng chúng rất ít”.

Có thể rằng hiệu quả nhạt nhoà của những kính này xuất phát từ việc chúng không thể chặn một lượng lớn ánh sáng xanh khi ta sử dụng máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng. Thực tế, kính lọc ánh sáng xanh chỉ có khả năng chặn từ 10% đến 25% ánh sáng xanh, và còn có sự thú vị là màn hình cũng không phát ra nhiều ánh sáng xanh đến mức lo ngại.

Giáo sư Mark Rosenfield chia sẻ quan điểm rằng: “Ánh sáng mặt trời chính là nguồn cung cấp ánh sáng xanh lớn nhất. Nếu ta quan tâm đến tác động của ánh sáng xanh, thì chúng ta nên quan tâm đến việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời hơn là lo lắng về màn hình”.

Góc nhìn của chuyên gia

Tiến sĩ Robert Johnson, trong một cuộc trò chuyện với chương trình CBS News Pittsburgh, thể hiện lo ngại của mình về tác động của màn hình đối với tầm nhìn, tuy nhiên ông cho rằng việc sử dụng kính chặn ánh sáng xanh không phải là giải pháp tốt.

Ông nêu rõ: “Tôi đã gặp những bệnh nhân đến và kể về việc họ mua kính chặn ánh sáng xanh cho con cái và hỏi ý kiến của tôi về việc này. Thực tế là ý tưởng về việc chặn ánh sáng xanh ban đầu là một khái niệm không có thật ngay từ đầu... Điều này thể hiện một trong những điều vô lý được đưa ra từ các chiến dịch quảng cáo”.

Mặc dù chất chặn ánh sáng xanh có thể không đem lại hiệu quả đáng kể nhưng chúng không gây hại cho sức khỏe của chúng ta. Thực tế là chúng hoàn toàn không có tác động tiêu cực. Tuy nhiên, thay vì chi trả tiền để mua những kính có tính năng đặc biệt này, các chuyên gia khuyên chúng ta nên tìm kiếm giải pháp khác như nghỉ ngơi đều đặn để giảm thiểu tác động của việc sử dụng màn hình.

Quy tắc 20-20-20

Tiến sĩ Christopher Starr, một chuyên gia nhãn khoa tại Weill Cornell Medicine ở New York, đã chia sẻ với chương trình CBS This Morning rằng không nhất thiết phải sử dụng các loại kính chặn ánh sáng xanh, mà thay vào đó chỉ cần thực hiện những khoảng thời gian nghỉ ngắn để tránh căng thẳng mắt do nhìn vào màn hình.

Tiến sĩ Christopher cho biết: “Tôi cho rằng việc nghỉ giải lao là điều quan trọng và tôi nghĩ đó là chìa khóa thực sự ở đây, không phải dùng quá nhiều kính hay bộ lọc trên màn hình của bạn”.

Ông khuyến nghị cách thực hiện quy tắc 20-20-20. Sau mỗi 20 phút sử dụng màn hình, hãy tạm rời xa màn hình và nhìn vào một đối tượng cách xa ít nhất 20 feet (khoảng 6 mét) hoặc xa hơn, trong ít nhất 20 giây. Trong thời gian này, cũng nên nhắm mắt trong 20 giây để giúp mắt nghỉ ngơi.

Tiến sĩ Johnson cũng chia sẻ quy tắc 20-20-20 và cho biết: “Cứ sau 20 phút, hãy nhìn ra xa hơn 20 feet trong 20 giây. Điều đó sẽ làm thư giãn cơ chế lấy nét của bạn, giúp mắt bạn được nghỉ ngơi và khiến bạn thoải mái hơn”.