Tú Lệ đón tôi bằng cơn mưa tháng bảy, không khí miền núi vốn đã lạnh nay càng thêm thấm thía. Chúng tôi chọn một nhà nghỉ nhỏ ven quốc lộ 32 và được gia chủ là người dân tộc Thái đón tiếp thật nồng hậu. Họ dọn cho chúng tôi một bữa tối nghi ngút khói với những món ăn đậm chất địa phương. Cá suối được chiên giòn tan chấm mắm me, rau rừng luộc chấm nước mắm tỏi ớt và măng rừng làm chua. Những món dân dã và đơn sơ ăn trong tiếng mưa và không khí mát lạnh của miền sơn cước thật ngon miệng. Chúng tôi ai nấy đều ăn đến no căng. Đêm đó, Tú Lệ vẫn mưa rả rích. Tiếng mưa đều đều, êm ả đưa mọi người vào giấc ngủ thật nhẹ nhàng, nhẹ như chính nhịp sống êm dịu của người dân bản địa. 

Sáng dậy, cô chủ nhà nghỉ đãi cả nhóm món đặc sản xôi nếp ăn với muối vừng và thịt nướng xiên. Mùi xôi nếp thơm lừng cả một góc nhà. Người Tú Lệ thường dùng xôi thay cơm, cách nấu của họ cũng khác người miền xuôi, không nêm thêm muối hay bất kỳ gia vị nào khác. Nhờ vậy, xôi nếp Tú Lệ có vị ngọt tự nhiên và thơm hương nếp mới rất dễ chịu. Nếp thơm Tú lệ nổi tiếng đến độ người miền xuôi phải vượt cả quãng đường dài đến đây để mua nếp về làm bánh chưng hay nấu xôi trong những ngày Tết. 

Không gì tuyệt vời hơn là ghé thăm bản Lìm Mông của xã Cao Phạ vào đúng mùa hè. Đây là bản làng của người Thái sở hữu rất nhiều khung cảnh đẹp. Con đường nhỏ dẫn vào bản nằm lọt thỏm giữa bạt ngàn mây trời, những mái nhà đơn sơ rải rác bên sườn đồi và cả những thửa ruộng bậc thang xanh rì mướt mắt đều đẹp đến nao lòng. Đặc biệt, ruộng ở Tú Lệ được gieo trồng xen kẽ các mùa vụ với nhau đã tạo ra một bức tranh đa sắc màu hiếm nơi nào có được. 

Buổi sáng Tú Lệ nhè nhẹ nắng, chúng tôi lang thang trên những con đường nhỏ quanh bản, cảm nhận cuộc sống của những người dân bản địa thật bình yên. Những cô gái, chàng trai sơn cước cười đùa khúc khích cười trong lúc vẫn không ngơi tay làm đồng áng. Những em nhỏ chạy đùa tung tăng dưới tán cây ban, cây đào. Càng đi sâu vào trong bản, chúng tôi càng say mê trước khung cảnh tuyệt đẹp của nơi đây. Nếu muốn nhìn toàn cảnh từ trên cao, bạn nhất địnhh phải  lên đỉnh dốc Hai Bà Cháu. Đây là địa điểm lý tưởng nhất để thu trọn Tú Lệ vào tầm mắt, để ngắm tận tường những chái nhà lợp gỗ nằm san sát, biển lúa dập dờn như cánh sóng và dòng suối khoáng nóng bốc hơi bảng lảng giữa tiết trời se lạnh của Tú Lệ. 

Tôi chưa từng thấy nơi nào sở hữu không gian tắm khoáng nóng tuyệt vời như Tú Lệ. Đây là nơi mỗi buổi chiều, các chàng trai cô gái Thái tắm gội và ngâm mình. Khu vực tắm khoáng được chia làm hai nơi riêng biệt. Phụ nữ được ưu tiên tắm ở nơi đầu nguồn, nơi con suối trong sạch, tinh khiết nhất và cách đó không xa là khu vực dành cho các chàng trai. Khách đến thăm bản cũng có thể hòa mình cùng các chàng trai và cô gái Thái và trải nghiệm cảm giác tuyệt vời khi tắm khoáng nóng giữa thiên nhiên đất trời. 

Vẻ tươi đẹp của cảnh sắc thiên nhiên cùng nét hiền hòa trong con người Tây Bắc khiến người ta dễ yêu mến, say mê. Ngày tạm biệt, khi chuyến xe chầm chậm leo đèo Khau Phạ, bỏ lại sau lưng một Tú Lệ êm đềm và tĩnh lặng trong buổi sáng sương mờ, tôi đã nhận thấy trong lòng thứ cảm giác lưu luyến, không muốn chia xa ấy.

Tag: Tú Lệ Khau Phạ Lìm Mông