Warren Buffett nổi tiếng với hai điều: kiếm tiền và đưa ra những lời khuyên hữu ích.

Trong lá thư gửi cổ đông của Berkshire Hathaway năm ngoái, Buffett đã viết rằng thành công của ông trong suốt 58 năm qua chủ yếu nhờ vào “khoảng 12 quyết định thực sự đúng đắn - tức là khoảng mỗi năm năm một lần”.

Ông chỉ liệt kê một vài quyết định trong số đó, nhưng khi đã tìm hiểu sâu về Buffett (và cũng đã nghiên cứu tất cả các lá thư gửi cổ đông của ông), tôi tin rằng bạn có thể sử dụng cuộc đời được ghi chép kỹ lưỡng của Buffett như một khung truyền cảm hứng để ra những quyết định đúng đắn.

Dưới đây là danh sách 12 quyết định cuộc đời để thành công, dựa theo ví dụ của Buffett:

1. Nuôi dưỡng sự tò mò

Hãy bắt đầu với một quyết định được đưa ra từ rất sớm - trong cuộc đời và trên hành trình dẫn đến thành công. Thực tế, điều này diễn ra sớm đến mức tôi nghĩ rằng đây là điều mà người ta có thể làm để giúp con cái của mình tìm thấy thành công, ngay cả khi chúng chưa hiểu từ “thành công” nghĩa là gì.

Trong trường hợp của Buffett, tôi nghĩ chúng ta có thể chỉ ra hai trải nghiệm, cả hai đều xảy ra trước khi ông tròn 10 tuổi, mà ông cho rằng đã khơi dậy sự hứng thú thực sự. Đầu tiên là khi ông mượn cuốn sách mang tên “Một nghìn cách để kiếm được 1.000 đô la” từ thư viện công cộng Omaha và đọc đi đọc lại.

Thứ hai là khi ông bắt đầu tỏ ra quan tâm đến tài chính và thị trường chứng khoán, cha ông đã đưa ông đi tham quan Sở giao dịch chứng khoán New York.

2. Bắt tay vào hành động

Sự tò mò tuyệt vời, nhưng bước tiếp theo cần phải là thử nghiệm và thực hiện. Buffett đã nói rất nhiều về những hoạt động kinh doanh đầu tiên mà ông thực hiện - như việc phát báo, làm dịch vụ rửa xe, và mua các thùng Coca-Cola từ cửa hàng tạp hóa của ông nội rồi bán lại từng chai với giá cao hơn.

Ngay cả ở tuổi 93, Buffett vẫn nhớ rõ nhiều cuộc phiêu lưu đầu đời này - và ông có một lợi thế cực kỳ rất đặc biệt. Nói ngắn gọn, Buffett tiết lộ rằng ông đã giữ lại bản sao của mọi tờ khai thuế thu nhập liên bang mà ông từng nộp, từ năm 1944 đến nay.

3. Tìm kiếm người dẫn dắt

Không ai có thể làm được điều gì lớn lao một mình. Hầu hết chúng ta đều cần có những người thầy để chỉ đường dẫn lối.

Buffett đã nói rất nhiều về người thầy đầu tiên và quan trọng nhất trong sự nghiệp của mình: người mà ông gọi là “người hùng đầu tư”, Benjamin Graham, người đã qua đời vào năm 1976 ở tuổi 82. Thực tế, một trong những lý do Buffett quyết định theo học tại trường kinh doanh của Đại học Columbia là vì Graham là giáo sư ở đó.

4. Quyết định táo bạo

Người ta thường nói rằng may mắn chỉ đến với những ai dám làm. Thực ra, câu này là của người La Mã. Có lẽ câu chuyện yêu thích nhất của tôi về sự táo bạo của Buffett liên quan đến những gì ông quyết định làm vào một cuối tuần của tháng 1 năm 1951.

Sau khi biết rằng Graham, người hùng đầu tư và giáo sư của ông, là chủ tịch của Công ty Bảo hiểm Nhân viên Chính phủ (Geico), mà với Buffett lúc đó thì đây là “một công ty kém tiếng trong một ngành công nghiệp xa lạ,” ông đã quyết định đi tàu đến Washington, thẳng tới công ty và tìm hiểu về nó.

Kết quả bất ngờ: Lorimer Davidson, người sau này trở thành CEO của Geico, đã dành bốn tiếng để giải thích và dẫn Buffett đi tham quan. Nhiều năm sau, công ty Berkshire Hathaway của Buffett đã trở thành chủ sở hữu của Geico.

5. Chăm sóc sức khỏe

“Bạn chỉ có một trí óc và một cơ thể. Và chúng phải tồn tại suốt cuộc đời”, Buffett đã nói với một nhóm sinh viên. “Nhưng nếu bạn không chăm sóc cho trí óc và cơ thể đó, chúng sẽ tàn tạ sau 40 năm... Những gì bạn làm ngay bây giờ, hôm nay, sẽ quyết định cách trí óc và cơ thể bạn hoạt động sau 10, 20, và 30 năm nữa.”

Điều mỉa mai ở đây là Buffett không nổi tiếng với việc tập thể dục hay có thói quen lành mạnh, và ông tự nhận rằng mình có “chế độ ăn của một đứa trẻ 6 tuổi.” Thực sự, tôi sẽ không bao giờ để con 6 tuổi của mình ăn nhiều kẹo, thịt đỏ và uống hết lon Coca-Cola này đến lon khác như Buffett làm – nhưng rồi thì, ông đã sống đến 93 tuổi và vẫn đang tiếp tục.

6. Nuôi dưỡng các mối quan hệ

Một trong những quyết định mà Buffett liệt kê trong lá thư gửi cổ đông đã truyền cảm hứng cho toàn bộ bài học này là quyết định làm việc cùng Charlie Munger, người đã qua đời năm ngoái nhưng đã là đối tác của Buffett trong hàng chục năm.

Nhưng Buffett cũng nói về nhiều đối tác và các mối quan hệ quan trọng khác, trong đó có Thomas Murphy, người từng là chủ tịch và giám đốc điều hành của Capital Cities / ABC Inc., và Chuck Feeney, một tỷ phú dùng tiền của mình để làm những việc có ý nghĩa cho xã hội (chúng ta sẽ nói thêm về Feeney ở phần sau).

7. Chuẩn bị cho tương lai

Không ai sống mãi mãi, và khi bắt đầu chạm ngưỡng tuổi 90, Buffett cũng dần thừa nhận điều này - mặc dù ông vẫn hay đùa về việc mình có thể là ngoại lệ so với các bảng thống kê tuổi thọ.

Cuối cùng, vào năm 2021, ông đã công bố kế hoạch kế nhiệm cho Berkshire Hathaway, công ty sẽ được dẫn dắt bởi Greg Abel, người hiện đang đứng đầu tất cả các doanh nghiệp phi bảo hiểm của Berkshire Hathaway.

8. Cắt lỗ

Rất nhiều người không bao giờ học được bài học này, và như có ai đó từng nói, họ kết thúc cuộc đời mình trong căn phòng sai lầm chỉ vì không muốn thừa nhận rằng họ đã chọn sai cánh cửa.

Trong trường hợp của Buffett, một trong những ví dụ lớn và quyết định quan trọng là việc ông thừa nhận, sau nhiều năm cố gắng, rằng ngành dệt may - vốn là cốt lõi của Berkshire Hathaway trong hơn 100 năm đầu tiên - không còn khả thi ở Hoa Kỳ nữa.

9. Cười

Cuộc sống sẽ vui vẻ hơn khi bạn cười nhiều hơn. Dù Berkshire Hathaway là một doanh nghiệp nghiêm túc - còn gì nghiêm trọng hơn tiền bạc, đầu tư và tương lai của con người? - nhưng điều đáng chú ý là trong các lá thư, bài phát biểu và phỏng vấn của Buffett, bạn thường thấy những câu nói đùa.

Ông đặc biệt yêu thích những câu đùa ngô nghê, và cả những câu chuyện hài hước mà nếu nghe ông kể, bạn có thể không biết nên cười hay nhăn mặt. Dưới đây là một câu chuyện từ lá thư gửi cổ đông năm 2011:

Một người thẩm định bảo hiểm giỏi cần có tư duy độc lập giống như cụ ông nhận được cuộc gọi từ vợ mình khi đang lái xe về nhà.

“Albert, cẩn thận nhé,” bà cảnh báo, “Em vừa nghe trên đài rằng có một chiếc xe đang chạy ngược chiều trên đường cao tốc.”

“Mabel, họ không biết gì cả,” Albert trả lời. “Không chỉ có một chiếc xe đâu, có hàng trăm chiếc đang chạy ngược chiều.”

10. Truyền dạy 

Người ta gọi Buffett là Nhà tiên tri xứ Omaha, và rõ ràng ông rất thích vai trò này. Thực tế, có rất nhiều khoảnh khắc trong các lá thư và những lần giao tiếp khác, ông xen vào những lời khuyên hay bài học rút ra từ kinh nghiệm khó khăn, cho thấy việc giảng giải cho người khác thực sự là một niềm đam mê thứ hai của ông.

Một trong những ví dụ tôi yêu thích nhất ở đây là lời khuyên mà ông đã lặp lại hai lần qua nhiều năm, trong cả lá thư gửi cổ đông năm 1987 và 2003. (Có lẽ ông nghĩ rằng khán giả đã thay đổi đủ để nghe lại?)

Dù sao thì lời khuyên đó là: “Hãy phát triển những nét đặc biệt của bạn khi còn trẻ.”

11. Ngồi yên

Điều này rất quan trọng: Bên cạnh số lượng quyết định rất tốt mà Buffett đã thực hiện, một trong những chìa khóa khác dẫn đến thành công chính là không làm gì khi bạn không thấy có lựa chọn nào tốt. Thay vì câu châm ngôn cổ, “Đừng chỉ đứng đó, hãy làm gì đi,” Buffett lại gợi ý ngược lại: “Đừng chỉ làm gì đó, hãy ngồi yên!”

Thực tế, câu trích dẫn chính xác của ông là: “Mẹo ở đây là, khi không có gì để làm, thì đừng làm gì cả.”

12. Cho đi

Đây là lúc chúng ta quay lại với Chuck Feeney, người mà tôi đã nhắc đến ở mục số 6 trong danh sách này. Feeney là một tỷ phú từng đặt mục tiêu cuộc đời là cho đi tất cả tài sản của mình.

Chính tấm gương của Feeney đã truyền cảm hứng cho Buffett hợp tác với Bill Gates để khởi động sáng kiến Giving Pledge, và kêu gọi hơn 200 tỷ phú khác cũng tham gia ký kết.

Kết luận

Tiền bạc, danh vọng, thành công... đó chỉ là những phần thưởng đi kèm. Điều quan trọng hơn là chúng ta sống một cuộc đời có ý nghĩa, để lại dấu ấn của mình trên thế giới. Warren Buffett đã cho chúng ta thấy rằng, thành công đích thực đến từ việc tạo ra giá trị cho bản thân và cho những người xung quanh. Bằng cách học hỏi và áp dụng những bài học từ ông, bạn không chỉ đạt được những mục tiêu cá nhân, mà còn góp phần làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn.

Tag: Warren Buffett Nhà hiền triết Omaha