NGUYÊN NHÂN TỪ ĐÂU

Ảnh: Internet

Xu hướng này bắt đầu từ đầu những năm 2000 – cột mốc 2000 đã quá quen thuộc với chúng ta với cụm từ “cách ly tại nhà”, và đúng là Covid đã làm mọi thứ đảo lộn khá nhiều vào thời gian đó, đặc biệt là thói quen sống của chúng ta.

Cô đơn giờ đây đã trở thành một “đại dịch”. Thời gian chúng ta dành cho công nghệ dường như là vô tận, và nó khiến mọi người đang ít vận động hơn bao giờ hết. Nghe thì có vẻ tệ, tuy nhiên, việc tăng thời gian ở nhà cũng có thể tạo ra những cơ hội sức khoẻ lành mạnh, miễn là chúng ta biết cách.

Ảnh: Internet

Theo khảo sát, người lớn ở Hoa Kỳ hiện ngủ nhiều hơn khoảng 16 phút, dành thêm 6 phút cho những sở thích hoặc việc thư giãn, và ăn ở nhà mỗi ngày. 

“Các xu hướng thật sự mang đến cho tất cả chúng ta cơ hội để tạm dừng và nhìn lại cuộc sống của chính mình” – Kara Parker, Tiến sĩ Y khoa, bác sĩ gia đình đang hành nghề tại Hennepin Healthcare ở Minneapolis cho biết, “Sự cân bằng của chúng ta ở nhà và bên ngoài là gì? Và chúng ta trải qua cùng ai, ở đâu? Nơi lành mạnh nào cho chúng ta và làm thế nào để nó lành mạnh hơn? Ai giúp chúng ta sống khoẻ, lành mạnh và làm thế nào để điều này càng hữu ích hơn nữa?”.

Đây là những câu hỏi đáng để cân nhắc nhiều lần trong một năm, và tuỳ theo hoàn cảnh, theo tình hình xã hội, Parker khuyên chúng ta nên đánh giá thường xuyên sao cho phù hợp. Hãy bắt đầu đánh giá ngay bây giờ. 

ĂN UỐNG

Các nhà hàng đã mở cửa lại từ lâu nhưng người Mỹ vẫn giữ thói quen ăn ở nhà. Điều này là tốt vì nấu ăn tại nhà tạo thói quen ăn uống lành mạnh và tiêu thụ ít calo hơn. Nhưng nó sẽ không tốt nếu bạn ăn uống không chừng mực khi mãi dán mắt vào tivi hay những bộ phim dài tập trên laptop. 

Hãy ưu tiên cách thời gian ăn và ăn với lượng nhỏ vừa đủ trong một ngày làm việc tại nhà, điều này mới thật sự hữu ích.

Ảnh: Internet

“Hãy tập thói quen ăn mà không làm việc khác – xem điện thoại hay tivi. Vì ăn trong khi nhìn màn hình sẽ khiến chúng ta mất tập trung vào các tín hiệu đói và no, dẫn đến việc ăn quá nhiều”, Fernanda Brusamolin – phó giáo sư dinh dưỡng và thể dục tại đại học Bastyr cho biết.

Bà gợi ý rằng khi ăn, chúng ta nên dành thời gian tập trung vào màu sắc và hình thức món ăn, điều này có thể làm tăng sự hài lòng và tận hưởng, đồng thời làm giảm ham muốn ăn quá nhiều. 

Hơn thế nữa, hoá ra ăn uống có chánh niệm giúp tiêu hoá tốt hơn. Brusamolin gợi ý rằng hãy đặt giờ ăn trong khoảng 20 phút và ăn thật chậm, điều này giúp bạn “nhai kỹ, no lâu”. “Với mỗi lựa chọn bạn đưa ra, hãy tự hỏi: Bạn đang hướng đến sức khoẻ hay bệnh tật?”, bà khuyên.

THƯ GIÃN

Hầu hết mọi người đồng ý rằng họ có nhiều thời gian hơn cho các sở thích cá nhân và thư giãn – Parker tin điều này có liên quan trực tiếp đến đại dịch Covid-19. “Tôi thấy mọi người chọn những hoạt động mà họ muốn tiếp tục thực hiện từ trước đó”, bà nói. Điều đó là tốt: Việc thư giãn kích hoạt kệ thần kinh đối giao cảm (PSNS) của bạn – đây là một phần của hệ thần kinh giúp giảm nhịp tim và phục hồi sau căng thẳng.

Ảnh: Internet

Nhưng có một lời cảnh báo quan trọng: nằm lười lướt điện thoại không phải là thư giãn. Parker cho biết có một số liệu thống kê cách thư giãn ưa chuộng của người Mỹ là “zoning out with TV” – nghĩa là xem TV vô thức hoặc nằm lười một chỗ và họ xem đó là một hình thức thư giãn. 

Nhưng bản chất của thư giãn thật sự là “khoảnh khắc chánh niệm, sâu lắng khi bạn cảm nhận được nhịp tim và hơi thở, tập trung vào phản ứng đối giao cảm rồi sau đó dần thoát khỏi nó với một trạng thái sảng khoái, nhẹ nhàng.” – Parker nói.

Ảnh: Internet

Thư giãn thật sư nghĩa là kích hoạt đường truyền kết nối quan trọng giữa cơ thể và não, được gọi là dây thần kinh phế vị (vagus nerve), chạy từ cuống não đến ruột. Đây là một phần của hệ thần kinh dễ nhận tác động từ thiền định và massage. Nó không chỉ liên quan đến tiêu hoá mà còn liên quan đến chứng sưng viêm. Để đạt được cảnh giới thư giãn, bạn cần điều chỉnh nhịp tim (HR), đó là lý do tại sao bạn không nên nằm ườn ra, mà thay vào đó là hít thở sâu.

NGỦ

Kết quả khảo sát chỉ ra mọi người dành thêm 16 phút để ngủ cũng đặt ra một số câu hỏi, và các nhà nghiên cứu cũng xem đây là một cơ hội để mỗi người chúng ta đánh giá thói quen ngủ của chính mình. 

Ảnh: Internet

Parker nói: “Đây là câu hỏi tôi dành cho từng cá nhân: Bạn có nằm trên giường nhiều hơn và có nhiều thời gian ngủ hơn không?”. Bà nghĩ rằng có lẽ mọi người trong cuộc khảo sát này đang đề cập đến việc nằm trên giường lâu hơn, chứ không hẳn là giấc ngủ của họ chất lượng hơn. 

Nằm trên giường trong thời gian dài để lấy lại năng lượng đã trở thành một xu hướng Tiktok vào mùa hè của những năm trước, và được gọi là “bed rotting”, nhằm chỉ việc nằm trên giường trong một quãng thời gian dài và làm những việc vô tri. Viện Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ đã đưa ra cảnh báo về điều này, thay vào đó khuyên mọi người nên duy trì những hoạt động khác ở nhà, không nên nằm một chỗ quá lâu.

Ảnh: Internet

Một lần nữa, Parker khuyến nghị mọi người nên thay đổi một số thói quen và xem nó có cải thiện chất lượng giấc ngủ hiệu quả không, thay vì dành hàng giờ vô nghĩa trên giường-mà-không-phải-để-ngủ. 

Bà chia sẻ: “Điều này có thể bao gồm mở đèn mờ/ ánh sáng vàng vào buổi tối, sử dụng thiết bị chặn ánh sáng xanh, không sử dụng các thiết bị điện tử một giờ trước khi ngủ. Ngoài ra, có thể tăng cường tập thể dục vào ban ngày, tắm nắng sớm và hít thở không khí trong lành, hoặc có những “thủ tục” trước khi đi ngủ như khi bạn còn nhỏ. Sau đó, theo dõi cách bạn ngủ, thức dậy và những thay đổi trong cơ thể.”

TƯƠNG TÁC

Người Mỹ đang tự cô lập hơn bao giờ hết, và điều đó có thể gây hại đến sức khoẻ mỗi người. 

Ảnh: Internet

Nhưng có một khía cạnh khác đã bị bỏ qua: “Việc tăng thời gian ở nhà không chỉ đơn giản là mất đi mọi liên lạc với bên ngoài xã hội, mà đó là sự chuyển thời gian dành cho các mối quan hệ bạn bè, xã giao sang cho gia đình và người thân”, theo nhà nghiên cứu Patrick Sharkey – Tiến sĩ, chuyên gia về xã hội học và quan hệ và công chúng, đã công bố những phát hiện này của mình vào mùa hè năm 2023 trên tạp chí Khoa học Xã hội học. 

Ông nhận thấy rằng dành nhiều thời gian ở nhà không phải lúc nào cũng tỷ lệ thuận với hạnh phúc hoặc khả năng kiểm soát căng thẳng. Thay vào đó, những lợi ích tích cực thường liên quan đến việc tương tác giữa người với người trong thời gian ở nhà. Parker khuyên mọi người nên lưu ý sự cân bằng giữa thời gian dành cho gia đình và thời gian cho bạn bè.

Tình bạn vô cùng quan trọng vì nó là mối quan hệ cộng sinh có lợi. Trong khi mối quan hệ gia đình thì không phải lúc nào cũng vậy. Parker nói: “Vì vậy, tình bạn rất cần thiết cho sức khoẻ”, tuy nhiên, “Hầu hết mọi người nói rằng họ dành khá ít thời gian với bạn bè và điều này thật sự đáng lo ngại.”

Ảnh: Internet

Trong các nhóm chăm sóc sức khoẻ mà Parker hỗ trợ. Khi đặt ra câu hỏi: “Bạn có người nào đó luôn có mặt trong cuộc đời bạn không? Nếu bạn bị hết xăng ở một nơi xa 30 dặm hoặc bị nổ lốp, bạn có gọi được cho ai để nhờ giúp đỡ được không?”, và thật đáng kinh ngạc vì bà nhận lại được rất nhiều cầu trả lời rằng “không có ai để gọi cả”.

Hãy điều chỉnh lại cách sử dụng quỹ thời gian, chia thời gian dành cho gia đình – hay ở nhà một mình để sang sẻ cho bạn bè – và bạn sẽ thấy những lợi ích này sẽ tạo ra một vòng tròn mới lành mạnh.

“Sự cô đơn tạo ra những thói quen duy trì sự cô đơn. Nó có thể do sự tổn thương nào đó gây ra và cần được khuyến khích nhiều hơn để ưu tiên thời gian bước ra bên ngoài. Và một tin tốt là tình bạn thật sự sẽ đem lại lợi ích đôi bên”, Parker nói thêm, “dành thời gian cho bạn bè là một trong những lựa chọn góp phần vào hành trình dài của cuộc đời bạn, giúp con đường bạn tiến bước có ý nghĩa và mục đích hơn”.

Tag: covid-19 ở nhà một mình cô đơn sức khoẻ đời sống xã hội đại dịch