VĂN HÓA

'Búp họa tứ phủ' tôn vinh nét đẹp truyền thống đạo mẫu Việt Nam

Nguyễn Hậu • 05-12-2022 • Lượt xem: 1181
'Búp họa tứ phủ' tôn vinh nét đẹp truyền thống đạo mẫu Việt Nam

Dàn “Búp họa tứ Phủ” của nhà thiết kế Vân Anh Scarlet khiến người xem phải trầm trồ, thán phục bởi vẻ đẹp lộng lẫy, tinh tế, sống động không chỉ tôn vinh nét đẹp của đạo mẫu mà còn quảng bá văn hóa truyền thống của dân tộc Việt ra thế giới.

Đạo Mẫu là tín ngưỡng thờ cúng tâm linh có từ thế kỷ XVI, có ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống xã hội và tâm thức người dân Việt Nam. Mẫu là người mẹ, hầu đồng là câu chuyện kể bằng làn điệu hát văn cùng với điệu múa của những thanh đồng. Văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu có 36 giá đồng ca ngợi những nhân vật lịch sử có công lao xây dựng quê hương, đất nước hay chống giặc ngoại xâm, giữ gìn bờ cõi, mở mang đất nước qua nhiều vùng miền và các dân tộc khác nhau. Không có một quốc gia nào trên thế giới có đạo Mẫu tam tòa, tứ phủ, có hầu đồng, hát văn như ở Việt Nam.


Hầu đồng không chỉ là nghi thức bắt buộc trong thực hiện tín ngưỡng đạo thờ Mẫu, mang ý nghĩa tâm linh mà còn được coi là loại hình nghệ thuật truyền thống độc đáo của người Việt Nam. Hiện nay hầu đồng không chỉ giới thiệu loại hình nghệ thuật đặc sắc như hát văn, múa, diễn xướng, cách thức lên đồng mà còn tôn vinh các nhạc cụ dân tộc như cung đàn, sáo, trống, phách...

Ngày 1/12/2016, di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam, tứ phủ của người Việt chính thức được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Nhà thiết kế trẻ tài năng Vân Anh Scarlet là một người rất yêu mến bộ môn nghệ thuật hầu đồng diễn xướng ca ngợi đạo mẫu trong tam phủ tứ phủ của Việt Nam. Cô được đi nhiều nơi trên thế giới, mỗi lần đến sân bay của các quốc gia cô đều thấy những búp bê mô phỏng lại các trang phục truyền thống của đất nước họ. Vì vậy cô đã trăn trở suy nghĩ tự hỏi tại sao mình không đưa đạo mẫu vào búp họa. Cô cảm thấy rằng mình có trách nhiệm truyền bá văn hóa đạo mẫu đến đến thế giới cũng như các bạn trẻ Việt.

Với kinh nghiệm 8 năm trong thiết kế thời trang, hiện sở hữu chuỗi cửa hàng thời trang và là một thanh đồng có 10 năm hầu đồng, cô rất am hiểu về hầu đồng. Vì vậy đã thôi thúc cô quyết tâm thực hiện bộ sưu tập “Búp họa tứ phủ”. Cô đã đặt một cái tên rất mới mẻ cho bộ sưu tập những búp bê khớp cầu của mình.  “Búp họa tứ phủ” mô phỏng lại chân dung của 36 vị thánh trong 36 giá đồng với những nét đặc trưng riêng. Bộ sưu tập “Búp họa tứ phủ” được cô chế tạo lại khuôn mặt và trang điểm để làm sao cho giống thần thái và nét mặt của các ngài nhất có thể. Sau đó may khăn áo, thêu đính, tổng hợp tất cả những tinh hoa của làng nghề việt nam như là lụa, gấm, thêu... vào búp họa tứ phủ. Tất cả những chi tiết được cô chế tác thủ công tinh xảo với tỷ lệ siêu nhỏ nên đòi hỏi độ chính xác cao như họa tiết tam sương, tam thủy trong khăn áo hầu đồng.

Bộ sưu tập “Búp họa tứ phủ” không chỉ tạo nên một không gian tâm linh huyền bí mà còn thể hiện được nét uy nghi, sang trọng của nghệ thuật Việt trong một thế giới văn hóa tâm linh và tín ngưỡng dân gian.


Nhà thiết kế Vân Anh hi vọng rằng bộ sưu tập “Búp họa tứ phủ” mang nét đẹp hiện đại này sẽ tạo nên sự gần gũi với giới trẻ. Một hình thức mới giúp để lưu truyền văn hóa dân gian truyền thống của Việt Nam, đồng thời giúp thế hệ trẻ sau này và khách nước ngoài có thể tìm hiểu, tiếp nhận và nghiên cứu về đạo mẫu một cách dễ dàng nhất. Cô cũng hi vọng những mẫu búp bê này sẽ sớm được trưng bày ở những nơi trang trọng như bảo tàng, sân bay, nhà ga... để bạn bè quốc tế có thể được ngắm nhìn và tìm hiểu về nghệ thuật dân gian truyền thống của Việt Nam.