ĐỜI SỐNG

Cần lắm sân chơi trẻ em

Bài và ảnh: Hà Thành • 31-05-2023 • Lượt xem: 1432
Cần lắm sân chơi trẻ em

Sân chơi (ngoài trời) dành cho trẻ em là một không gian quan trọng, có nhiều ý nghĩa đối với trẻ. Sân chơi giúp trẻ phát triển tích cực cả tinh thần và thể chất, rèn luyện nhiều kỹ năng cần thiết. Trong đô thị điều đó càng có ý nghĩa hơn, tuy nhiên thực tế thì… có rất nhiều vấn đề.

Những tác dụng tích cực của việc trẻ chơi ngoài trời

Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng việc vui chơi ngoài trời là rất tốt đối vơi trẻ em. Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, gió mát, hít thở không khí trong lành, vận động toát mồ hôi… đều là điều mà trẻ em hiện đại đang thực sự thiếu.​

Sân chơi ngoài trời có nhiều tác dụng tích cực tới tinh thần và thể chất của trẻ

Việc vui chơi trong không gian mở, không khí trong lành chứa nhiều yếu tố tác động tới phát triển tinh thần và thể chất cho trẻ. Khuôn viên vui chơi của sân chơi trẻ em ngoài trời đa phần được thiết kế và xây dựng theo hướng tự nhiên kết hợp với nhân tạo - nghĩa là có mặt đất và cây xanh cùng những thiết bị chơi bổ trợ. Với dạng sân chơi trẻ em ngoài trời này, bé không chỉ được hấp thụ vitamin D một cách tự nhiên nhất mà còn phát triển toàn diện nhiều mặt.

Các mặt tích cực có thể kể đến sau đây:

- Tăng cường thể chất

Nhiều bậc phụ huynh cho bé chơi các trò chơi vận động ngoài trời và đơn giản bé cũng thích chơi - bởi hoạt động này giúp tăng cường thể chất. Tăng cường thể chất không phải là chuyện ngày một ngày hai. Nếu biết duy trì cho bé chế độ vận động điều độ, có khoảng thời gian thì hiệu quả chắc chắn sẽ thấy rõ.

Tập thể dục, vui chơi ngoài trời mỗi ngày ít nhất một giờ giúp bé ở độ tuổi từ một đến bảy có hệ xương chắc khỏe nhờ hấp thụ hàm lượng vitamin D3 đầy đủ, D3 giúp chuyển hóa canxi trong ăn uống.

Các trò chơi rèn luyện nhiều kỹ năng cho bé

- Cải thiện chú ý và tập trung

Các nhà khoa học cho biết trẻ em bị mắc hội chứng thiếu tập trung và hiếu động thái quá có thể tập trung tốt hơn chỉ với 20 phút đi bộ trong công viên, thay vì đi trên đường phố. Sự quang đãng của công viên, cộng với màu xanh của cây xanh sẽ cải thiện sự khả năng tập trung. Khi trẻ tập trung tốt, sẽ có những hành động hợp lý.

Sân chơi trẻ em ngoài trời giúp cải thiện chú ý và tập trung ở trẻ một cách hiệu quả. Đó là địa điểm hợp lí khi đáp ứng được cả hai tiêu chí phát triển sức khỏe và thỏa mãn tinh thần ở trẻ.​

- Rèn luyện sự dũng cảm, kỹ năng vận động

Đa số các bé đều thích các trò chơi vận động như cầu trượt, xích đu, cầu trượt, bập bênh,…bởi vui và có sự mạo hiểm trong vận động. Yếu tố mạo hiểm luôn kích thích và hấp dẫn. Có những trò chơi mạo hiểm hơn như di chuyển trên cao, leo trèo qua chướng ngại vật. Những trò chơi này giúp trẻ rèn tính dũng cảm và học được phản xạ cũng như kiểm soát sự di chuyển của đôi chân, đôi tay và cả cơ thể, nâng cao khả năng vận động, sự linh hoạt và kỹ năng thăng bằng.

Tất nhiên sự mạo hiểm chỉ trong giới hạn cho phép, còn về nguyên tắc vẫn phải đảm bảo an toàn.

Những trò chơi rèn luyện sự dũng cảm cũng rất cần thiết khi trẻ em ngày càng được bao bọc

- Phát triển tình cảm ​

Ngoài lợi ích về thể chất là điều có thể thấy rõ thì yếu tố tinh thần cũng là chuyện cần để tâm. Những trải nghiệm ở sân chơi ngoài trời của trẻ em có thể giải phóng cảm xúc, tăng khả năng giao tiếp,… bé hoạt ngôn và dễ biểu hiện cảm xúc hơn.

Trong các khu chơi trẻ em ngoài trời, màu sắc của những thiết bị vui chơi cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích thị giác và sự thích thú ở trẻ. Màu nổi bật của thiết bị đồ chơi cùng không gian xanh của cây cối có thể hình thành trí tưởng tưởng phong phú cho trẻ. Đây được coi là một phần giúp bé trải nghiệm các giác quan và cảm xúc khi chơi.

- Cải thiện kỹ năng xã hội​

Chơi ở sân chơi ngoài trời rất khác chơi trong nhà. Ở đó trẻ có thể chơi với nhiều bạn ở các độ tuổi khác nhau, với nhiều trò chơi. Và do đó, là cơ hội để bé phát triển các kĩ năng giao tiếp cơ bản nhất, giúp trẻ cải thiện kỹ năng xã hội

Khi chơi một mình trẻ vẫn có thể xây dựng kỹ năng tự lập, sự sáng tạo. Vì việc này giúp trẻ có thời gian tự tìm ý tưởng, chính kiến của riêng mình, và chúng cũng có thể đang quan sát các nhóm bạn xung quanh, đón nhận và phân tích thông tin qua việc quan sát tương tác giữa những nhóm trẻ khác, từ đó đúc kết kinh nghiệm riêng, sáng tạo cách chơi riêng.

Nhiều trò chơi tập thể rèn luyện kỹ năng giao tiếp

Sân chơi cho trẻ trong đô thị - thực trạng đáng buồn

Sân chơi ngoài trời cho trẻ quan trọng là vậy nhưng thực tế ở các đô thị Việt Nam, nhất là ở các thành phố lớn, không gian này rất thiếu vắng. Trong các khu dân cư cũ, trẻ hầu như không có sân chơi. Ở Hà Nội, các khu tập thể cũ trước kia đã từng có sân chơi theo quy hoạch, nhưng các sân chơi này dần bị chiếm dụng để đậu xe, bán hàng, tập kết vật liệu xây dựng, phơi quần áo… Trẻ không có chỗ chơi và thường phải chơi ở mọi khoảng trống có thể, ngõ ngách vỉa hè, lòng đường, tiềm ẩn mối nguy hiểm về an toàn giao thông. Trong các khu đô thị mới tình hình cũng không khá hơn, khi các chủ đầu tư tận dụng từng m2 cho diện tích nhà ở và thương mại. Có những dự án, khu đô thị mới tỷ lệ bê tông hóa lên đến 100%, nghĩa là không có một khoảng xanh nào cũng như không có không gian chơi cho trẻ. Một số công viên, vườn hoa trong đô thị cũng có bố trí khu vui chơi cho trẻ em nhưng rồi lại bị lấn chiếm thành nơi bán hàng. Một số nơi có chỗ vui chơi trẻ em nhưng lại tổ chức… kinh doanh, vào cửa mất tiền và chơi trò nào phải mua vé trò ấy – không phải là điểm đến nhân văn của cộng đồng.

Thực tế trong đô thị trẻ em rất thiếu sân chơi, hoặc sân chơi chật hẹp, không đủ tiêu chuẩn

Trẻ em ngày càng thiếu chỗ chơi ngoài trời và theo logic đó, chúng đành giải trí với các thiết bị công nghệ ở trong nhà như điện thoại, máy tính, tivi… Tác hại của việc này rất rõ với các bệnh về mắt và suy giảm thể chất, thiếu minh mẫn trí óc và linh hoạt chân tay. Vấn đề chỗ chơi ngoài trời cho trẻ em trong đô thị đã được các chuyên gia cảnh báo nhiều năm nay, nhưng chưa được cải thiện là bao.

Nhiều sân chơi bị lấn chiếm bởi những hoạt động khác của người lớn

Tất nhiên, không phải giới hữu trách và những người quan tâm đến trẻ em cùng bố mẹ các bé không biết, không quan tâm đến điều ấy. Nhưng với thực tế như đã đề cập, tạo dựng một không gian chơi cho trẻ đúng nghĩa là vô cùng khó. Một số nơi, người ta cố gắng tìm một khoảng nho nhỏ rồi mua sắm mấy thứ thiết bị như cầu trượt, xích đu… đặt vào; nhưng thế là chưa đủ. Trẻ cần không gian rộng, không chỉ là diện tích lớn để đặt đồ chơi, thiết bị mà cần có cả thảm cỏ, cây xanh và không khí trong lành. Không gian rộng cũng làm cho tinh thần thoải mái, thư thái và có thể tổ chức nhiều trò chơi con trẻ khác (kiểu trò chơi dân gian) không phụ thuộc vào mấy thứ thiết bị kia.

Có những sân chơi không hoạt động được đúng nghĩa bởi xuống cấp, không được chăm nom, bảo trì

Gần đây, đã có một số dự án đô thị mới đã quan tâm tới không gian chơi của trẻ từ trên bản quy hoạch, nhưng điều đó cũng không trọn vẹn, đủ đầy khi nơi đó chỉ dành cho cư dân của dự án, không dành cho người ngoài. Trong khi ở các khu dân cư cũ, trẻ em vẫn loay hoay tìm chỗ để chơi. Dân số đô thị tăng lên, mật độ dân số tăng, phương tiện giao thông tăng…; tắc đường, ngập nước, rác thải… là những vấn đề lớn của đô thị đang chưa có lời giải thỏa đáng; thì vấn đề chỗ chơi cho trẻ liệu có thực sự được quan tâm?