Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM tọa lạc tại số 97A Phó Đức Chính, Quận 1 một vị trí quá đỗi thân quen với nhiều người yêu nghệ thuật. Thế nhưng, không phải ai cũng biết rằng, tòa nhà ba tầng mang đậm phong cách kiến trúc Đông Dương vốn là tư dinh của ông Hứa Bổn Hòa – một trong những doanh nhân giàu có bậc nhất Sài Gòn đầu thế kỷ 20. Đến năm 1987, nơi này chính thức được chuyển đổi công năng và năm 1989 chính thức trở thành Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM như chúng ta biết ngày nay.

Bảng tên ông Hứa Bổn Hòa

Bước qua cánh cổng gỗ lớn, là một thế giới hoàn toàn khác - tĩnh lặng và trầm mặc - bạn như xuyên qua thời gian, đặt bước trở về những ngày đầu thế kỷ 20. Mỗi bậc cầu thang gỗ, mỗi ô cửa sổ kính màu hay những bức tường vàng đậm màu thời gian đều mang trong mình một phần linh hồn Sài Gòn xưa.

Ô cửa kính màu rợp nắng sớm mang đậm chất cổ điển

Những hiện vật biết kể chuyện

Bảo tàng hiện lưu giữ hơn 22.000 hiện vật mỹ thuật, trải dài từ cổ đại đến hiện đại, từ mỹ thuật truyền thống Nam Bộ cho đến các tác phẩm đương đại. Những sưu tập quý như tranh lụa, tranh sơn mài, tượng gỗ, gốm mỹ nghệ... đều được bảo quản và trưng bày công phu.

Phòng trưng bày tranh ở tầng 1

Tranh lụa "Chị Kim" của hoạ sĩ Kim Bạch (1989)

Tranh sơn dầu "Suy tư" của hoạ sĩ Nguyễn Văn Đoàn (1971)

Trong đó là tác phẩm của những họa sĩ danh tiếng như Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc Vân, Lê Phổ, Nguyễn Phan Chánh… những người đã đặt nền móng cho nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam. Mỗi bức tranh, mỗi pho tượng như là một lát cắt tinh tế về con người, đất nước và thời đại.

Đặc biệt, dù có quan tâm đến mỹ thuật nước nhà hay không thì chắc hẳn ai cũng từng nghe qua tác phẩm sơn mài “Vườn xuân Trung Nam Bắc” của hoạ sĩ Nguyễn Gia Trí, được công nhận là Bảo vật quốc gia. Ngoài ra còn một tác phẩm khác là “Thanh niên Thành Đồng” của hoạ sĩ Nguyễn Sáng. Cả hai Bảo vật quốc gia này đều được trưng bày tại Bảo tàng, và là điểm sáng được quan tâm nhất ở tầng 1 của Bảo tàng.

Bảo vật quốc gia “Vườn xuân Trung Nam Bắc” của hoạ sĩ Nguyễn Gia Trí

Bảo vật quốc gia “Thanh niên Thành Đồng” của hoạ sĩ Nguyễn Sáng


Bộ tem đầu tiên cũng do chính hoạ sĩ Nguyễn Sáng thiết kế 

Ngoài ra, không thể không nhắc đến khu trưng bày cổ vật mỹ thuật mà mình ấn tượng và thích nhất, gồm các chất liệu đá - gốm - đồng - gỗ. Đây là khu vực tôn vinh những giá trị bản sắc - văn hoá truyền thống. Đây là phần khiến bảo tàng độc đáo hơn cả, không chỉ kể chuyện của người nghệ nhân tạo nên những cổ vật đó, mà còn là câu chuyện của cả một vùng đất.

Những đổi mới nhẹ nhàng và tinh tế

Trong những năm gần đây, Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM không chỉ dừng lại ở vai trò “người lưu giữ ký ức” mà đã bắt đầu có những bước chuyển mình để gần hơn với công chúng, nhất là giới trẻ.

Các hoạt động triển lãm chuyên đề, những workshop nhỏ về mỹ thuật, thủ công hay nhiếp ảnh đã được tổ chức thường xuyên hơn. Bảo tàng cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ – như mã QR giới thiệu tác phẩm, tour tham quan ảo, hay không gian check-in với ánh sáng và nghệ thuật sắp đặt được đầu tư kỹ lưỡng hơn… Những điều nhỏ thôi, nhưng làm cho bảo tàng trở nên sống động, hấp dẫn và cởi mở hơn với mọi người.

Như hôm qua mình đến tham quan thì tình cờ có triển lãm điêu khắc “Lời của gió” của nhà điêu khắc Nguyễn Hoàng Ánh. Triển lãm quy tụ gần 200 tác phẩm điêu khắc đa chất liệu cùng một số ký họa và tư liệu nghiên cứu từ thời sinh viên, được trưng bày đến hết ngày 17.08.2025. Đây có thể xem là triển lãm cá nhân hiếm hoi trong mảng điêu khắc, và các tác phẩm thật sự rất ấn tượng.

Một góc triển lãm điêu khắc “Lời của gió” của nhà điêu khắc Nguyễn Hoàng Ánh


Tác phẩm trưng bày của nhà điêu khắc Nguyễn Hoàng Ánh


Tác phẩm trưng bày của nhà điêu khắc Nguyễn Hoàng Ánh​​​​​​

Lúc mình đến thì bác Nguyễn Hoàng Ánh cũng đang có mặt và tiếp đón vài người bạn đến tham quan, được nghe bác chia sẻ đôi chút về cơ duyên và ý tưởng của từng tác phẩm. Và mình bỗng nghĩ, sau gần 40 năm cống hiến hết mình cho nghệ thuật, có thể làm một triển lãm cá nhân tại Bảo tàng Mỹ thuật, cũng có thể xem là một thành tựu đáng nhớ, và mình trân trọng những hỗ trợ của Bảo tàng trong những sự kiện triển lãm mỹ thuật như vậy.

Tại sao nên ghé thăm?

Trong một thành phố không thiếu điểm vui chơi, bảo tàng nghe có vẻ “già cả” và “nghiêm túc”. Nhưng thật ra, nếu cho bản thân một buổi sáng yên ắng, bạn sẽ nhận ra nơi đây vẫn đẹp và dịu dàng biết bao trong nhịp sống hiện đại.

Không cần phải là người sành nghệ thuật, chỉ cần bạn còn cảm xúc với những điều xưa cũ, với ký ức, với những gam màu, thì bảo tàng này luôn có chỗ dành cho bạn. Cùng tham quan với mình buổi sáng hôm qua còn có một đôi bạn trẻ nắm tay nhau chậm rãi chiêm ngưỡng từng bức tranh; có hai bố con cùng nhau khám phá từng ngóc ngách, người bố chăm chú lắng nghe và trả lời từng câu hỏi của bé con; có vài bạn trẻ cũng một mình khám phá bảo tàng giống như mình… Chạm mặt nhau vài lần, mỉm cười chào hỏi nhau một chút, rồi lại tiếp tục hành trình nhỏ của mỗi người.

Chiếc vé ghi nhớ buổi sáng yên bình tại Bảo tàng Mỹ thuật 

Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM không cố gắng hiện đại hóa theo kiểu hào nhoáng, hoặc cũng có thể nói còn nhiều điểm chưa hoàn thiện lắm, ví dụ như booklet giới thiệu mình cảm thấy còn hơi sơ sài, hoặc chưa có nhiều người hỗ trợ nếu khách tham quan có thắc mắc hoặc cần hỏi han điều gì... Nhưng ở mặt tích cực, nơi này vẫn gìn giữ được vẻ cổ kính, chọn cách thì thầm kể chuyện thay vì ồn ào. Và có lẽ, đó chính là điều làm nên sức hút riêng biệt.

Nếu bạn từng ngang qua Phó Đức Chính vào một sáng nắng nhẹ, hãy dừng lại, bước vào bảo tàng ấy. Biết đâu, một bức tranh, một hành lang, hay đơn giản là một ô cửa sổ rọi nắng cũng đủ khiến bạn mỉm cười trong lòng.

Có thể bạn chưa biết

Mmuseumm tọa lạc tại Cortlandt Alley, ngay phía nam phố Canal, New York - được xem là một trong những bảo tàng nhỏ nhất thế giới. Bảo tàng Mmuseumm trưng bày các hiện vật hiện đại, thường là những vật dụng thường ngày. Thường bạn sẽ không mất quá 5 hoặc 10 phút để tham quan toàn bộ bộ sưu tập, nhưng nếu bạn thích chiêm ngưỡng các tác phẩm trưng bày mang tính khái niệm, có khi bạn sẽ dành tận cả tiếng đồng hồ ở đây. Rất nhiều người dân ở đây yêu thích bảo tàng nhỏ bé này, họ thường dừng lại ít phút để tham quan mỗi khi đi ngang qua, đặc biệt là khi các bộ sưu tập ở đây được thay đổi liên tục. 

Bảo tàng Mmuseumm và các hiện vật trưng bày được thay đổi liên tục

Tag: bảo tàng bảo tàng mỹ thuật bảo tàng mỹ thuật tphcm nghệ thuật