Giữa cái nắng oi ả của ngày hè, chúng tôi được dịp theo chân anh Ngô Quang Phúc, 30 tuổi, sinh sống ở huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai vào bìa rừng kiếm mật. Rừng sâu, núi hiểm cùng bao nguy hiểm luôn rình rập và phần thưởng cho dân “ăn ong” là những tổ ong ngọt hương núi rừng.

Anh Phúc và chiến lợi phẩm của những chuyến đi săn.

Hành trang mà anh Phúc cùng một vài người trong nhóm đem theo chỉ vỏn vẹn là những dụng cụ rất thô sơ như quẹt ga, bó nhang hoặc giấy carton, dây thừng, túi nilon đựng mật. Những vật dụng này khá dễ cháy và tạo được nhiều khói để xua đàn ong khi lấy mật. 

Việc trèo lên cao 40 - 50m là chuyện thường với dân "ăn ong".

Anh Phúc cho biết khu vực tìm mật ong chủ yếu là ở các vườn tràm, vườn điều, khu đồi núi và rừng nguyên sinh. Ngày trước, ong thường xây tổ quanh khu dân cư ở nông thôn, nhưng có lẽ vì hay đốt phá cũng như sử dụng thuốc trừ sâu nên không còn ong như trước nữa. Vì vậy, anh thường phải đi xa và tìm đến những nơi hoang vu, hẻo lánh và thưa người. 

"Nói về đam mê nghe có vẻ khó tin nhưng với tôi, đam mê săn ong chiếm tới 70%, còn lại 30% là kinh tế" - Theo lời anh Phúc. 

Ong rừng có rất nhiều loại. Cho mật tốt nhất là loại ong ruồi làm tổ trên cành cây nhỏ trong rừng. Ong bọng (người ta còn gọi là ong lỗ) ở trong bọng cây, khe đá, ong này mật ngon và rất chất lượng. Ong thế thường ở trên cây cao trong rừng sâu, hình thể tổ lớn, mật nhiều, có vị hơi chua, không bằng ong bọng. Hay còn có ong mật và ong khoái. Khi gặp tổ ong vò vẻ thì bắt buộc người "ăn ong" phải có bảo hộ chuyên nghiệp. Vì loại ong này nếu bị đốt có thể dẫn đến tử vong. 

Người thợ "săn ong" không chỉ đảm bảo sức khoẻ tốt còn cần phải có kinh nghiệm quan sát và xử lý nhanh. 

Tổ ong thường nằm trên những ngọn cây cách mặt đất gần 20 mét. Sau khi xác định vị trí tổ ong, người thợ trèo lên và nhóm lửa, khua khói đuổi ong, rồi thọc tay cắt từng bọng sáp đầy mật. Anh Phúc cho hay "phải thao tác càng nhanh càng tốt, bởi nếu ở trên cây quá lâu, đàn ong phát hiện bị mất tổ sẽ tấn công lại, rất nguy hiểm".

Trong quá trình "săn ong", người thợ gặp không ít khó khăn như rắn rít, hay các loại ong hung dữ,...

Do mật ong khan hiếm và có giá, nên thường có những người đi bán mật ong giả. Mật ong thật có độ keo sóng sánh, màu vàng trong, có hương vị riêng nếm vào ngọt thanh. Mật pha đường loãng, ngọt lợ không có hương vị. Tuy nhiên rất khó phân biệt.

"Bất cứ ai bước chân vào nghề săn mật ong đều phải có bản lĩnh gan dạ. Nếu gặp trường hợp bị tổ ong dữ đốt cũng phải hết sức bình tĩnh, chịu đựng đau đớn để xử lý chứ nhất định không được buông tay từ bỏ" - Anh Phúc bộc bạch. 

Anh Phúc nói: "Khách mua mật ong đa phần là để làm thuốc chữa bệnh nên cần mật ong nguyên chất ko pha tạp. Vì giá thành khá cao nên lượng khách cũng hạn chế. Nhưng sau đợt dịch vừa rồi, nhu cầu chăm sóc sức khoẻ tăng cao nên lượng khách hàng cũng tăng đáng kể".

Tag: Thông tin đời sống "Ăn ong" tổ ong lấy mật người săn ong