Với nhà văn Vũ Công Chiến, và có lẽ cả với lớp người cũ sống vắt qua hai thế kỷ như ông, dường như “đều lưu giữ hình ảnh của hai Hà Nội trong tim: Một Hà Nội ngày nay đông đúc, xô bồ, chật chội, bon chen và lúc nào cũng thường trực cảnh tắc đường. Và một Hà Nội ngày xưa đẹp hơn, thanh bình, thoáng đãng, nhẹ nhàng và rất lãng mạn. Cuộc sống vật chất ngày đó rất thiếu thốn, đơn sơ mộc mạc, nhưng đầy ắp tình người”. Đó là một phần lý do để Vũ Công Chiến cầm bút viết về Hà Nội mà mới nhất là tập tản văn “Có một Hà Nội trong tôi” (NXB Trẻ - 2023). Đây là tập sách xuất bản thứ ba của nhà văn Vũ Công Chiến và là tập sách thứ hai ông viết về Hà Nội.

Bức tranh nhuốm màu thời gian “Có một Hà Nội trong tôi” do Vũ Công Chiến vẽ nên là mỗi chặng đường đời của ông song hành với những chặng đường lịch sử của Hà Nội. Ông bộc bạch: “Tôi sống gần như cả đời ở Hà Nội… Vì thế tất cả ký ức đời tôi gắn liền với Hà Nội cùng những đổi thay của nó”.

Trang sách mở ra đưa độc giả quay ngược thời gian về những năm 1950, theo chân chú bé Vũ Công Chiến vừa theo bố mẹ từ chiến khu chuyển về Thủ đô sinh sống. Được sự tận tình giúp đỡ của bà con xung quanh, dần dà họ trở thành người Hà Nội và hòa nhập với nhịp sống nơi đây, tạo nên những ký ức hồn nhiên và yên bình trong phần “Hà Nội, gia đình và tuổi thơ tôi”.

Tác giả viết: "Trong cuộc đời, người ta thường hoài niệm về cái thời gian khó vật chất nhưng giàu tình cảm giữa con người với nhau hơn là nhớ về những ngày có cuộc sống đủ đầy mà tình người phai nhạt. Càng tiếc nuối, ta lại càng thấy nhớ da diết, nhớ đến quặn lòng những kỷ niệm đẹp đã qua..."

Bước sang “Hà Nội, một thời tuổi trẻ”, ta lại thấy những ngày Hà Nội cùng cả nước đánh Mỹ, khi trên trời cứ loáng thoáng bóng máy bay, dưới đất đầy hầm trú ẩn, không gian vẳng tiếng đạn bom và những người thanh niên sôi nổi quyết tâm dốc hết sức trẻ để chiến đấu và xây dựng đất nước, để lỡ những lưu luyến mà cô bạn cùng lớp gửi gắm trong chiếc khăn tay.

Qua những câu chuyện của tuổi thơ và tuổi trẻ tác giả Vũ Công Chiến, con người và nơi chốn đã hòa làm một, sẻ chia quá khứ, hiện tại và cả tương lai.

Trong những hồi ức cá nhân của Vũ Công Chiến, ta tìm thấy nhiều cái chung đã trở thành ký ức tập thể và nhận diện được cả những dấu vết của một thời đã xa. Ta hiểu được nếp sinh hoạt của người dân gắn với phố phường Hà Nội: trò dính chuồn chuồn, trộm vịt của trẻ con; sự giặt giũ, bơi lội ở Tây hồ; cảnh xếp hàng thời tem phiếu; và cả những món ăn độc đáo, đầy phong vị quê hương…

Trong phần cuối, “Một nét riêng tư gợi nhắc cho ai…” tác giả đã chọn lọc những dấu ấn văn hóa đặc sắc để từ vài nét chấm phá nhìn ra được một Hà Nội đương thời với đủ âm thanh và màu sắc, có cũ có mới, có hiện tại và quá khứ đan xen. Trong một tách cà phê, đĩa bánh cuốn, thú chơi xuân, một góc hồ Tây, những hàng cây, từng ô cửa sổ và ngôi nhà cổ, ta thấy được diện mạo của thành phố ngàn năm văn hiến, đầy cốt cách, đầy thanh lịch.

Tự nhận mình “chỉ là một trong muôn vàn người Hà Nội luôn hoài niệm và giữ mãi trong lòng những ký ức và những hình ảnh về thủ đô một thời”, với nhà văn Vũ Công Chiến, cuốn sách “Có một Hà Nội trong tôi” là những dòng hồi ức trên trang giấy đưa độc giả ngắm lại một Hà Nội xưa. Nhà văn mong rằng những lớp người Hà Nội mới và cũ sẽ nối tiếp truyền thống cùng nhau giữ gìn những nét tốt đẹp của đất kinh kỳ và vun đắp thêm cho mảnh đất này những nét đẹp từ địa phương mình mang đến.

Tác giả - nhà văn Vũ Công Chiến (sinh năm 1953, nguyên quán Hưng Yên) vốn là kỹ sư điện tử tốt nghiệp Đại học Bách khoa Hà Nội, nguyên là cán bộ Viện Khoa học Việt Nam, Viện Nghiên cứu Điện tử, Tin học, Tự động hóa - Bộ Công thương. Ông nhập ngũ năm 1971, tham gia chiến đấu ở Trường Sơn, chiến trường Nam Lào, mặt trận B3 Tây Nguyên.

Đến với văn đàn ở tuổi lục tuần, tác giả Vũ Công Chiến lập tức ghi dấu ấn sâu sắc với hai tác phẩm về người lính chiến và ký ức thanh xuân gắn liền với Hà Nội.

Năm 2017, tác giả Vũ Công Chiến nhận giải thưởng của Hội Nhà văn Hà Nội cho tác phẩm đầu tay xuất sắc với cuốn tiểu thuyết tự truyện "Hồi ức lính".

Năm 2019, cuốn sách "Kim Liên một thuở" của ông nhận đề cử Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội lần thứ XII.

Tag: Sách Hà Nội ký ức Vũ Công Chiến tản văn