Những con số đáng báo động

Dữ liệu dịch tễ học cho thấy mức độ hoạt động thể chất nếu không đạt ngưỡng sẽ ảnh hưởng đến 27,5% người dân trên toàn thế giới, và tỷ lệ này ở phụ nữ cao hơn nhiều so với nam giới (23,4 so với 31,7%), cũng như người dân ở các nước có thu nhập cao so với các nước có thu nhập thấp (36,8 so với 16,2%).

Theo nhiều nghiên cứu, 81% thanh thiếu niên trên toàn thế giới thực hiện các hoạt động thể chất không đầy đủ. Từ năm 2001 đến 2016, tỷ lệ ít hoạt động thể chất giảm nhẹ ở các bé trai (77,6 so với 80,1%), nhưng không giảm ở các bé gái (84,7 so với 85,1%). Theo dữ liệu do Tổ chức Y tế Thế giới, hoạt động thể chất không đủ là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ 4 (khoảng 1,5 tỷ người trên toàn thế giới không hoạt động thể chất và 3,2 triệu ca tử vong mỗi năm có liên quan đến việc không hoạt động thể chất).

Đại dịch Covid-19 cũng làm giảm mức độ hoạt động thể chất. Trước khi đại dịch bùng phát vào năm 2019, số bước trung bình hàng ngày trên toàn thế giới là 5323. Số bước trong đại dịch đã giảm đáng kể và quan trọng là không trở lại mức ban đầu sau 2 năm. Do đó, mọi nỗ lực nên được thực hiện để cải thiện mức độ hoạt động thể chất toàn cầu. Ngay cả một sự thay đổi tối thiểu (từ không hoạt động sang ít hoạt động thể chất) cũng có thể mang lại những lợi ích đáng kể về mặt lâm sàng như giảm nguy cơ tử vong. Hình thức hoạt động thể chất đơn giản nhất là đi bộ.

Hiện tại, số bước được khuyến nghị cho hầu hết mọi người bởi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) là 10.000 bước/ngày. Điều này cho thấy thứ thực sự quan trọng là số bước đi hàng ngày, chứ không nhất thiết là cường độ tập luyện. Trong một nghiên cứu trên 4840 người Mỹ, người ta thấy rằng số bước hàng ngày nhiều hơn có liên quan đáng kể với tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân thấp hơn. Tuy nhiên, không thấy mối liên quan đáng kể nào giữa cường độ bước và tỷ lệ tử vong sau khi điều chỉnh tổng số bước/ngày.

Và tuy ý tưởng cho rằng lối sống ít vận động có liên quan đến sức khỏe kém hơn hiện đã được thiết lập rất nhiều năm trước, thế nhưng cho đến nay, vẫn chưa rõ số bước tối ưu mà mọi người nên mong muốn là bao nhiêu, hoặc nếu có giới hạn trên mà vượt quá mức đó thì sức khỏe sẽ tăng thêm là bao nhiêu tối thiểu.

Những kết quả mới

Theo đó, các nhà nghiên cứu do Maciej Banach, giáo sư tim mạch tại Đại học Y khoa Lodz ở Ba Lan, dẫn đầu, đã thu thập dữ liệu từ 17 nghiên cứu trước đó với 226.889 người, những người được theo dõi trong trung bình 7 năm để đánh giá tác động sức khỏe của các hoạt động hàng ngày khác nhau trong việc đi bộ.

Kết quả nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Phòng ngừa Tim mạch Châu Âu, cho rằng đi bộ ít nhất 3.967 bước mỗi ngày bắt đầu giảm nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân, trong khi 2.337 bước mỗi ngày giúp giảm nguy cơ tử vong do các bệnh tim mạch. Đồng thời trên các ngưỡng này, mỗi lần tăng 1.000 bước mỗi ngày có liên quan đến việc giảm 15% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân, trong khi tăng 500 bước mỗi ngày có liên quan đến việc giảm 7% tử vong do bệnh tim mạch.

“Nghiên cứu của chúng tôi xác nhận rằng đi bộ càng nhiều thì sẽ càng tốt cho sức khỏe. Chúng tôi thấy rằng điều này áp dụng cho cả nam và nữ, không phân biệt tuổi tác và bất kể bạn sống ở vùng ôn đới, cận nhiệt đới, cận cực hay vùng có khí hậu hỗn hợp. Ngoài ra, phân tích của chúng tôi cũng chỉ ra rằng cần ít nhất 4.000 bước mỗi ngày để giảm đáng kể tử vong do mọi nguyên nhân và thậm chí ít hơn để giảm tử vong do bệnh tim mạch”, Banach nói.

Đối với các nhóm tuổi trẻ hơn, sự cải thiện sức khỏe rõ rệt nhất được ghi nhận ở những người đi từ 7.000 đến 13.000 bước hàng ngày, trong khi đối với những người từ 60 tuổi trở lên, đó là từ 6.000 đến 10.000 bước. Nhóm nghiên cứu cũng đánh giá tác động của việc đi bộ 20.000 bước mỗi ngày - tương đương với việc đi bộ 15 - 17 km dặm đối với một người bình thường – và thấy rằng lợi ích sức khỏe tiếp tục tăng lên.

Nhóm nghiên cứu cho biết: “Trong một thế giới mà chúng ta ngày càng có nhiều loại thuốc tiên tiến nhắm vào các tình trạng cụ thể như tim mạch, tôi tin rằng chúng ta nên nhấn mạnh rằng những thay đổi trong lối sống, bao gồm chế độ ăn uống và tập thể dục, ít nhất có thể - hoặc thậm chí hơn - hiệu quả trong việc giảm nguy cơ tim mạch và kéo dài cuộc sống.”

“Chúng tôi vẫn cần những nghiên cứu tiếp theo để điều tra xem liệu những lợi ích này có thể duy trì đối với các loại hoạt động gắng sức chuyên sâu, chẳng hạn như chạy marathon và ở các nhóm dân số khác nhau ở các độ tuổi khác nhau và với các vấn đề sức khỏe liên quan khác nhau hay không. Tuy nhiên, có vẻ như với các phương pháp điều trị bằng thuốc, chúng ta nên luôn nghĩ đến việc cá nhân hóa những thay đổi trong lối sống.”

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hoạt động thể chất không đủ là nguyên nhân gây tử vong thường gặp thứ 4 trên thế giới, với 3.2 triệu ca tử vong mỗi năm do nguyên nhân này. Trước khi Covid-19 xảy ra, số bước trung bình hàng ngày trên toàn thế giới là 5.324 - 5.444 ở Vương quốc Anh, nhưng đại dịch đã làm giảm mức độ hoạt động thể chất và số bước hàng ngày của mọi người vẫn chưa trở lại mức cơ bản 2 năm sau đó.

Giáo sư James Leiper, phó giám đốc y tế của Quỹ Tim mạch Anh, cho biết: “Nghiên cứu này cho chúng ta thấy việc đi bộ tốt cho sức khỏe của chúng ta như thế nào. Nếu bạn đóng gói những lợi ích dưới dạng  viên thuốc, chúng tôi sẽ ca ngợi nó như một loại thuốc kỳ diệu. Tập thể dục hoặc hoạt động tích cực có vẻ khá khó khăn nếu không thực hiện nó trong một thời gian dài hoặc cảm thấy quá khó để phù hợp với cuộc sống bận rộn của mình. Nhưng điều tuyệt vời khi đi bộ là nó không yêu cầu thiết bị hoặc huấn luyện đặc biệt, và bạn có thể thực hiện ở hầu hết mọi nơi”.

Tag: Đi bộ Tim mạch Sức khỏe Cải thiện sức khỏe