Từ những video hoạt họa kể chuyện sử Việt; các kênh chuyên phân tích về các trận đánh cho đến các podcast trò chuyện về phong tục Việt xưa đã khiến cho mạng xã hội như trở thành một bảo tàng sống động mà ai cũng có thể ghé thăm. Vậy điều gì đã khiến giới trẻ hứng thú với việc tìm hiểu và lan tỏa những giá trị xưa cũ đến vậy?

Có thể đây là xu hướng “làm mới” di sản trên nền tảng số khi người trẻ dường như đang tái định nghĩa cách tiếp cận những kiến thức về lịch sử và văn hóa - từ cách “thụ động tiếp nhận” qua trường lớp, giáo viên sang việc “chủ động tìm hiểu và sáng tạo”.

Từ đó, những giá trị văn hóa không chỉ tồn tại trên sách giáo khoa, viện bảo tàng mà đang được “hồi sinh” bằng sự sáng tạo và tinh thần muốn tìm lại cội nguồn của người trẻ. Việc truyền tải những nội dung qua các trang mạng xã hội sẽ giúp những di sản văn hóa, lịch sử không còn nhàm chán, lý thuyết mà trở nên gần gũi, dễ hiểu, dễ nhớ thậm chí là có thể gieo một hạt mầm của sự tò mò vào tâm trí của người xem để họ phải tự đi tìm tòi và hiểu, rồi cảm, rồi yêu chính văn hóa Việt và đất nước này hơn. Hình thức lan tỏa này từ lâu đã không còn dừng lại ở tính giải trí mà đã trở thành minh chứng cho sự phát triển về nhận thức của giới trẻ trong việc khẳng định bản sắc, cội nguồn và lòng tự tôn dân tộc trong họ.

Bằng sự duyên dáng, hài hước của mình, Giao Cùn, một nhà sáng tạo nội dung thế hệ Gen Z với các video giới thiệu sản phẩm, câu chuyện về lịch sử đã giúp nhiều người trẻ biết đến các tác phẩm nghệ thuật, dự án về sử và văn hóa Việt. Tất cả những điều này không chỉ khơi gợi sự tự hào, tình thần yêu nước của giới trẻ một cách tự nhiên nhất mà còn thúc đẩy ngày càng nhiều người trẻ sáng tạo các nội dung tương tự để tiếp nối dòng chảy ý nghĩa ấy.

Ảnh minh hoạ: Internet

Tiêu biểu cho việc “truyền lửa” ấy là “Xin chào Việt Nam” với hình ảnh đẹp, giọng dẫn truyền cảm, gần gũi và nội dung chỉnh chu đã giúp các video kể chuyện về di sản của page thu hút rất nhiều lượt quan tâm. Trong cuộc trò chuyện với chúng tôi, admin của “Xin chào Việt Nam” chia sẻ: “Ban đầu, lý do xây dựng kênh của đội ngũ chúng tôi chỉ đơn giản là chúng tôi yêu Việt Nam, yêu con người nơi đây. Nhưng sau quá trình làm việc và tiếp xúc với các nghệ nhân, làng nghề truyền thống thì chúng tôi nhận thấy rằng mình cần có trách nhiệm trong việc làm cầu nối giữa những con người của thế hệ trước - những người nắm giữ những giá trị truyền thống nhưng không thể bắt kịp xu hướng với thế hệ trẻ - những người sẽ quyết định sự “sống còn” của những giá trị truyền thống. Và có lẽ trong cả quá trình lập và xây kênh, thử thách lớn nhất đối với chúng tôi là việc tìm kiếm và chọn lọc thông tin khi Việt Nam thật sự là một quốc gia với bề dày lịch sử và văn hóa nên sẽ rất tốn thời gian và công sức để truyền tải hết. Không những thế, một số lượng lớn các tư liệu và vật chứng về văn hóa và lịch sử đã bị tàn phá bởi chiến tranh; còn những văn hóa, phong tục - những điều cần được chia sẻ bởi những nghệ nhân thật sự hiểu tường tận lại gần như suy tàn vì họ đã tạ thế. Và với chúng tôi, tất cả mọi thứ đều không bao giờ biến mất nếu còn có người kể về nó.”

Ảnh minh hoạ: Internet

Sự đổi mới này không chỉ tác động tích cực về mặt giáo dục thế hệ trẻ mà còn đóng một vai trò rất lớn trong việc phát triển nền kinh tế, đặc biệt là ngành du lịch, dịch vụ. Vì tốc độ lan truyền của mạng xã hội rất nhanh nên người dân trong nước thì quan tâm và tò mò hơn đối với các di sản văn hóa, lịch sử ở các vùng khác trên đất Việt còn người nước ngoài sẽ biết nhiều hơn đến những điểm thú vị và đáng khám phá về cả con người, văn hóa và lịch sử Việt. Tuy nhiên, hình thức tiếp nhận thông tin qua các trang mạng xã hội cũng tồn đọng một số nguy cơ về tính chính xác của thông tin khi những kiến thức được chia sẻ không được bất cứ một cơ quan hay tổ chức nào đứng ra kiểm duyệt và bảo đảm. Từ đấy cũng đặt ra một thách thức lớn cho cả những nhà sáng tạo nội dung và cả người xem khi phải chịu trách nhiệm với những gì mình nói và chọn lọc những nội dung mình sẽ tiếp nhận.

Hình thức lan tỏa mới lạ này là một tín hiệu đáng mừng khi giới trẻ đã quan tâm hơn đến việc bảo tồn những giá trị truyền thống nhưng để phương pháp này trở nên hiệu quả nhất thì đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ từ chính phủ, các chuyên gia, nhà sáng tạo nội dung và người xem trong việc chọn lọc và lan tỏa những thông tin đúng và phù hợp.

Tag: