ĐỜI SỐNG

Đột quỵ não ở người trẻ - Nguy cơ tiềm ẩn với những con số đáng báo động

Cẩm Tú • 06-10-2023 • Lượt xem: 2677
Đột quỵ não ở người trẻ - Nguy cơ tiềm ẩn với những con số đáng báo động

Đột quỵ não, còn được gọi là đột quỵ mạch máu não hoặc đột quỵ não cục bộ, là một tình trạng nơi một phần của não bị thiếu máu hoặc bị tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến sự suy giảm hoặc mất chức năng của khu vực não đó. Đột quỵ não có thể gây ra các triệu chứng và tác động nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hiện nay, người trẻ mắc căn bệnh này đang ngày càng phổ biến.

Tin bài khác:

Thiền và những lợi ích cho não bộ của bạn

Bệnh đậu mùa khỉ - Nắm rõ những thông tin cần thiết để phòng bệnh

TS.BS. Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Nội - Hồi sức thần kinh tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, đã đưa ra thông tin rằng trước đây, đột quỵ não thường xảy ra ở người cao tuổi, nhưng hiện nay đã có sự gia tăng đáng lo ngại với khoảng 25% trường hợp đột quỵ xảy ra ở người trẻ tuổi. Đặc biệt, những người lạm dụng bia, rượu, thuốc lá, hoặc sử dụng các chất kích thích có nguy cơ đột quỵ ngày càng cao.

Đột quỵ não được chia làm hai dạng chính

Đột quỵ não gián tiếp: Đây là loại đột quỵ phổ biến hơn và xảy ra khi mạch máu não bị tắc nghẽn bởi cục máu đông hoặc tắc nghẽn mạch máu. Điều này dẫn đến sự thiếu máu cho một phần của não. Đột quỵ não gián tiếp có thể gây ra các triệu chứng tương tự như đột quỵ mạch máu não.

Đột quỵ mạch máu não: Đây là loại phổ biến nhất và thường xảy ra khi mạch máu cung cấp dưỡng chất và oxy cho một phần của não bị tắc nghẽn hoặc chảy máu. Điều này dẫn đến thiếu máu (đột quỵ não cấp) hoặc đột quỵ não mạch máu não. Đột quỵ mạch máu não có thể gây ra các triệu chứng như tê liệt, khó nói, khó thở, hoặc thậm chí gây tử vong.

Những triệu chứng nguy hiểm của đột quỵ não được dựa trên các đặc điểm như: Tê liệt hoặc yếu của một bên cơ thể, mất khả năng nói chuyện hoặc hiểu ngôn ngữ, khó thở hoặc khó nuốt, mất thị lực hoặc thấy mờ mắt, chói, chói mắt hoặc đau đầu. 

Đột quỵ não là một tình trạng y tế khẩn cấp và yêu cầu điều trị ngay lập tức để giảm nguy cơ tổn thương não và hạn chế tác động lâu dài. Nếu bạn hoặc ai đó xung quanh bạn có triệu chứng nghi ngờ của đột quỵ, bạn nên liên hệ ngay với dịch vụ cấp cứu để được xác định và điều trị kịp thời.

Hút thuốc lá ở người trẻ tăng nguy cơ đột quỵ

Ngoài những nguyên nhân gây nên bệnh đột quỵ não được các chuyên gia lý giải ở người trẻ khi mắc bệnh này như lối sống không lành mạnh, áp lực cuộc sống, thì nổi bật nhất là nguyên nhân hút thuốc lá. 

Hút thuốc lá chứa hàng ngàn chất độc hại, như carbon monoxide, formaldehyde, arsenic, cyanide, và nhiều chất khác, và các chất này có thể gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe con người.

Hạn chế hoặc loại bỏ việc hút thuốc lá để giảm nguy cơ đột quỵ não​​​​​​

Dưới đây là một số điểm quan trọng liên quan đến mối liên quan giữa hút thuốc lá và đột quỵ:

Carbon monoxide (CO): CO trong khói thuốc lá có khả năng thay thế oxy trong máu, làm giảm lượng oxy cung cấp cho não. Điều này có thể gây ra thiếu oxy cho các mô và tế bào não, góp phần vào nguy cơ đột quỵ.

Tăng nguy cơ xơ vữa: Hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ tạo xơ vữa (atherosclerosis) trong các mạch máu, bao gồm cả mạch máu ở não. Xơ vữa là sự tích tụ các chất béo và các cặn bã nhờn trên thành mạch máu, làm giảm lưu lượng máu và tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu, gây đột quỵ.

Tác động đến huyết áp: Thuốc lá có thể tăng huyết áp, một yếu tố nguy cơ quan trọng cho đột quỵ. Huyết áp cao có thể làm tổn thương các mạch máu não và tăng nguy cơ đột quỵ.

Thúc đẩy hình thành động mạch vùng hậu môn: Hút thuốc lá có thể thúc đẩy hình thành động mạch vùng hậu môn (aneurysms), một loại biến dạng của các mạch máu, có thể gây ra đột quỵ nếu bùng nổ.

Những nguyên nhân khác

Khoảng từ 50-60% bệnh nhân đột quỵ trẻ tuổi có rối loạn chuyển hóa mỡ máu, đặc biệt là nam giới. Thói quen ăn uống không lành mạnh, bao gồm việc tiêu thụ quá nhiều thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn, đang làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mạch máu lớn và nhỏ, bao gồm đột quỵ và bệnh tim mạch ở người trẻ.

Ăn nhiều đồ ngọt tăng nguy cơ tiểu đường, đều là một trong những nguyên nhân dẫn tới đột quỵ.

Khoảng 30% bệnh nhân đột quỵ trẻ tuổi bị đái tháo đường và 10% mắc tăng huyết áp. Ở khu vực Đông Nam Á, tỷ lệ người trẻ tuổi có đái tháo đường khi bị đột quỵ nhồi máu não lên tới 54,8%. Riêng ở Việt Nam, bệnh tiểu đường đang gia tăng nhanh ở người trẻ, thậm chí ở trẻ em, với nhiều trường hợp ghi nhận ở trẻ từ 9-13 tuổi và thanh niên từ 20-30 tuổi. Thay đổi trong thói quen ăn uống, lối sống không lành mạnh, và ô nhiễm môi trường đều đóng góp vào sự trẻ hóa của độ tuổi mắc tiểu đường.

Những thông tin này nhấn mạnh mối liên quan giữa lối sống và tình trạng sức khỏe của người trẻ, đặc biệt là trong việc gia tăng nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch, và đái tháo đường. Việc duy trì một lối sống lành mạnh và chăm sóc sức khỏe là rất quan trọng để ngăn ngừa và kiểm soát những tình trạng này.