Thiền là hoạt động giúp thúc đẩy, khuyến khích trạng thái nhận thức và tập trung cao độ của con người. Thực hành thiền bao gồm bao gồm việc tập trung chú ý vào hơi thở, loại bỏ những lộn xộn trong tâm trí, giữ lại sự bình yên trong nội tâm.

Theo các chuyên gia tâm lý, thiền cũng là một trong những phương pháp thay đổi tư duy, nhận thức và hành vi của con người theo hướng lạc quan, tích cực. Chính vì vậy, ngày nay ngồi thiền được coi là bài thuốc tự nhiên hữu hiệu trong việc cải thiện sức khỏe tâm lý con người.

Có chín kiểu thực hành thiền phổ biến hiện nay bao gồm: Thiền định tâm linh, thiền chánh niệm, thiền thần chú, thiền siêu việt, thiền tập trung, thiền chuyển động, thiền thư giãn tiến bộ, thiền quán tưởng, thiền tâm từ. Mỗi loại thiền đòi hỏi tư duy, kỹ năng khác nhau và nhiệm vụ của người thực hành thiền là tìm hiểu để có thể áp dụng loại thiền phù hợp với bản thân mình.

Đối với não bộ, thiền có thể giúp đảo ngược quá trình lão hóa trong não, nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học của nhiều trường Đại học và dựa trên những công nghệ y học phức tạp. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoạt động thiền định có thể tạo ra những thay đổi đáng kể trong thành phần quan trọng của não liên quan đến kiểm soát cảm xúc, trí nhớ, khả năng học tập…

Thiền định giúp đảo ngược quá trình lão hóa của não

Thiền định có thể thay đổi cấu trúc trong não

Nghiên cứu của các nhà khoa học Trường Harvard năm 2012 đã thực hiện trên các tình nguyện viên được chia làm hai nhóm. Một nhóm những tình nguyện viên tham gia có 8 tuần để thực hành thiền mỗi ngày 27 phút, nhóm còn lại không thực hành thiền. Các nhà nghiên cứu đã chụp cộng hưởng từ của cả hai nhóm trước và sau cuộc nghiên cứu, để so sánh sự thay đổi trên những khu vực quan trọng của não trong kiểm soát cảm xúc và suy nghĩ của người tham gia.

Kết quả cho thấy ở những người thực hiện thiền định, hoạt động này đã làm tăng độ dày vỏ não ở vùng hải mã, còn những người không tập thiền thì không có. Khu vực hồi hải mã là nơi kiểm soát trí nhớ, điều tiết cảm xúc, khả năng học hỏi, nhận thức và tình thương yêu. Đồng thời mật độ khu vực hạch hạnh nhân (amygdala), nơi điều tiết cảm xúc sợ hãi, căng thẳng, lo lắng ở những người thực hành thiền lại giảm đi. Với những người không thiền thì khu vực này không có sự thay đổi. Từ đó cho thấy, thực hành thiền không chỉ thay đổi cấu trúc trong não mà còn ảnh hưởng tích cực đến cảm giác con người.

Như vậy những người thực hành thiền mỗi ngày sẽ cảm thấy ít căng thẳng và lo lắng. Thêm vào đó, điều này còn giúp não bộ của bạn duy trì sự năng động, tăng khả năng ghi nhớ trong mọi việc.

Thực hành thiền mỗi ngày giúp bạn giảm căng thẳng, lo âu, tăng trí nhớ

Giúp điều chỉnh căng thẳng

Các nhà nghiên cứu của Trường Đại học Carnegie Mellon của Mỹ đã tiến hành phân tích tác động của thiền định đến não bộ và sức khỏe con người vào năm 2016. Họ khảo sát trên 35 người trưởng thành đang bị căng thẳng được chia thành 2 nhóm, một nhóm thực hành thiền còn nhóm kia thực hiện những hoạt động như đùa giỡn, trò chuyện để đánh lạc hướng bản thân khỏi lo lắng. Hoạt động nghiên cứu được theo dõi trong vòng 4 tháng.

Sau 3 ngày, các tình nguyện viên được quét não và nhận thấy kết quả trên vùng não liên quan đến trạng thái nghỉ ngơi ở những người tham gia thiền hoạt động nhiều và biểu cảm hơn. Sau 4 tháng, kiểm tra nồng độ chất interleukin-6 (liên quan đến chứng viêm và căng thẳng) trong máu ở nhóm người thực hành thiền thấp hơn nhóm người còn lại. Từ đó các nhà nghiên cứu cho rằng thực hành thiền giúp cải thiện tình trạng căng thẳng, lo lắng và giảm các triệu chứng viêm.

Tăng sự tập trung

Trong nghiên cứu về thiền chánh niệm giúp cải thiện hiệu suất nhận thức và làm giảm tâm trí không ổn định trên 55 người của Trường Đại học California – Mỹ năm 2013 cho thấy: Sau hai tuần thực hiện hành thiền, các tình nguyện viên cảm thấy tập trung hơn, ghi nhớ tốt hơn khi làm bài kiểm tra. Từ đó cho thấy rằng thiền định góp phần gia tăng mức độ tập trung đồng thời giảm tần số xuất hiện những suy nghĩ tiêu cực.

Thiền định giúp bảo vệ não chống lại sự lão hóa

Thêm một nghiên cứu nữa của Trường Đại học Y Yale – Mỹ trên 25 người cũng cho kết quả tương tự. Những người tham gia thực hành thiền chánh niệm trong thời gian dài, kết quả nhận được cho thấy tâm trí họ ổn định hơn, ít có suy nghĩ phân tâm, khả năng tập trung ở mức cao hơn so với thời điểm mới bắt đầu tập thiền.

Bảo vệ não chống lại sự lão hóa

Nghiên cứu từ các nhà khoa học của Trường Đại học Quốc gia Australia và Đại học California – Mỹ trên 50 người thiền định thường xuyên trong suốt 20 năm. Các nhà khoa học nhận thấy tuổi già làm mất đi chất xám ở mọi người, tuy nhiên ở những người thiền định xuyên suốt, lượng chất xám giảm đi ít hơn so với những người không thực hiện.

Với lợi ích tuyệt vời của thiền định như thế, ngay từ bây giờ nếu có thể, bạn hãy tìm hiểu cho mình một phương pháp thiền phù hợp nhất để có thể mang đến một sức khỏe tốt cho thân thể và tâm trí.

Tag: Thiền định Lợi ích của thiền với não bộ