Khám phá một loại hạt là đặc sản quý của vùng núi Tây Bắc

Hạt mề gà được biết đến là một thức quà nổi tiếng của vùng núi Tây Bắc. Chúng hấp dẫn du khách bởi vị ngọt bùi, với lớp vỏ đen sẫm bao bọc bên ngoài và màu vàng óng ánh giống lòng đỏ trứng bên trong. Hương vị đặc trưng của loại hạt này khiến bất kì thực khách nào đã từng một lần thử qua đều không thể nào quên.

Hạt mề gà, còn được biết đến với tên gọi khác là hạt mắc lạng (mác ngoạng), là một trong những loại trái cây đặc sản của vùng núi Sơn La, Tây Bắc Việt Nam. Cây mề gà là loài cây hoang dại chỉ mọc trong rừng, tuy nhiên, quả của nó lại rất sai quả và có vị ngon và thơm hơn so với những loại trồng trọt. Thời điểm cây mề gà cho trái nhiều nhất là vào tháng 7 hàng năm. Để thu hoạch được những hạt mề gà chất lượng tốt nhất, người dân Thái ở Sơn La phải tranh thủ đi hái nhanh chóng trước khi chúng rụng hết.

Cây mề gà có thân gỗ, cao khoảng 3-5 mét, lá to và tán rộng, tạo bóng mát quanh năm. Quả mề gà mọc thành chùm như cánh quạt và có màu đỏ lựng khi chín, trông rất đẹp mắt giống như ớt. Người dân Thái thường đợi đến khi quả nở bung lớp vỏ bên ngoài, để lộ phần hạt bóng thẫm bên trong, rồi mới tiến hành thu hoạch. Khi đó, hạt mề gà có chất lượng tốt nhất, hạt to, đều và rất dẻo, làm say mê những thực khách khó tính nhất.

Sau khi rửa sạch, hạt mề gà có thể được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như luộc, nướng, hay nấu canh xương. Tuy nhiên, với bà con người Thái, cách thưởng thức chuẩn nhất của hạt mề gà là vùi chúng vào tro bếp. Chỉ cần vùi hạt vào lớp tro nóng óng ánh đốm lửa, đợi cho đến khi ngửi thấy mùi thơm nồng nàn, đó là dấu hiệu hạt đã chín và có thể lấy ra dùng ngay. Cách chế biến này giúp hạt chín đều bằng nhiệt mà vẫn giữ được độ ẩm, giữ trọn hương vị vốn có của nó.

Mùa hè là thời điểm cây mề gà cho trái nhiều nhất, khi những chùm quả nặng trĩu mọc thành chùm giống như chân vịt. Quả có màu đỏ đẹp mắt giống như ớt và có hương vị thơm ngon đặc trưng. Loại cây đặc sản vùng Tây Bắc này chỉ mọc trong rừng sâu, sống tự nhiên nên quả rất tinh khiết và không bị ảnh hưởng bởi hóa chất hay phân bón nhân tạo.

Được coi là món ăn "cứu đói" của bà con dân tộc sống tại vùng cao, loại hạt đặc biệt này hiện nay đã trở thành đặc sản của vùng miền núi Tây Bắc và được yêu thích và tìm kiếm bởi những thực khách sành ăn. Hạt mề gà không chỉ có giá trị dinh dưỡng mà còn là một phần của văn hóa và truyền thống ẩm thực của địa phương này. Với giá từ 20.000 - 30.000 đồng/kg, hạt mề gà được mối mua về để bán lại cho những người thích thưởng thức đặc sản này. Mỗi ngày, những người này có thể kiếm được vài trăm ngàn đồng để chăm lo cho gia đình.