Yves Saint Laurent: "Tôi muốn cảm ơn tất cả những người phụ nữ đã mặc quần áo của tôi. Cảm ơn những người nổi tiếng hay vô danh, những người đã chung thủy với tôi và cho tôi rất nhiều niềm vui".

Yves Henri Donat Mathieu Saint Laurent, được biết đến với tên Yves Saint Laurent là một nhà thiết kế thời trang hàng đầu của Pháp. Với kinh nghiệm làm việc cho Christian Dior và niềm tin vững chắc rằng phụ nữ nên được khoác lên người những gì mình yêu thích. Vào năm 1961, ông đã thành lập thương hiệu của riêng mình – nhãn hiệu thời trang cùng tên YSL, với mong muốn "trao quyền" thời trang cho phụ nữ.

Trong BST Thu - Đông năm 1966, Yves Saint Laurent lần đầu tiên trình diện bộ sưu tập tuxedo "Le Smoking" - bộ tuxedo đầu tiên dành cho phái nữ. Nó đã gây được sự chú ý rất lớn trong cả ngành công nghiệp thời trang và văn hoá đại chúng lúc bấy giờ. Bộ sưu tập của ông bị giới phê bình đánh giá là rất "ngông cuồng" trong bối cảnh xã hội phương Tây vẫn còn tồn tại những định kiến về việc nữ giới khoác lên mình bộ âu phục. Tuy nhiên, ông vẫn "bất chấp" tất cả rào cản và định kiến của xã hội, nỗ lực đưa nữ quyền vào những thiết kế của mình.

Tinh thần nữ quyền hiện lên rõ nét trong từng thiết kế của Yves.

Câu chuyện về nguồn gốc để Yves cho ra đời bộ sưu tập "Le Smoking" vẫn còn nhiều bí ẩn. Có người cho rằng ông bị ảnh hưởng bởi phong cách người mẫu Danielle Luquet de Saint Germain – nàng thơ lâu năm của ông. Những người khác thì lại khẳng định rằng ông ấy được truyền cảm hứng từ nghệ sĩ người Pháp Marlene Dietrich bởi trong một bài phỏng vấn, Yves đã nói rằng: "Tôi vô cùng ấn tượng với bức ảnh Marlene Dietrich mặc quần áo nam. Một người phụ nữ dù khoác lên người một bộ tuxedo, một chiếc áo cộc tay hay đồng phục của sĩ quan hải quân nhưng vẫn thể  hiện được sự nữ tính "đỉnh cao" của mình".

Marlene Dietrich được nhớ đến là một biểu tượng đầy gợi cảm của Hollywood trong suốt thế kỷ trước.

Cái tên "Le Smoking" ra đời dựa trên mẫu áo khoác bảo vệ quần áo nam giới khỏi tàn thuốc, được các quý ông hay dùng trong "smoking room" (phòng hút thuốc) vào cuối những năm 1800. Mặc dù, thiết kế "Le Smoking" được vay mượn từ bộ vest ba mảnh truyền thống của cánh đàn ông gồm: áo khoác, áo gi-lê mặc trong và quần tây nhưng nó vẫn mang đậm nét đặc trưng của YSL. Với tài năng thiên bẩm và sự tinh tế của mình,  ông đã "thổi" vào bộ vest ba mảnh đó sự mềm mại thông qua phần eo áo làm bằng lụa satin. Phần eo áo được thu hẹp tạo cảm giác vòng eo được thắt chặt hơn so với vest nam, tôn lên vóc dáng "mê người" của phái nữ. Quần thì được điều chỉnh để giúp kéo dài đôi chân nhưng vẫn giữ sự cứng cáp, lịch lãm nguyên bản.

"Le Smoking" mang đến sự thay đổi đáng kể về những định kiến "sai lầm" trong ngành thời trang. Nó tồn tại như một biểu tượng đấu tranh cho nữ quyền, trích dẫn câu nói nổi tiếng của Yves Saint Laurent khi ông đánh giá những bộ vest nữ của mình: "Đây là về phong cách chứ không phải thời trang. Thời trang sẽ đến rồi đi, nhưng phong cách là mãi mãi". Sự cởi mở và linh hoạt về giới tính hôm nay cũng là một phần kết quả của sự phấn đấu và sáng tạo không ngừng của thế hệ đi trước.

Kể từ khi được ra mắt, "Le Smoking" đã trở thành một phong cách vượt xa mọi chuẩn mực của thời trang. Dấu ấn của Le Smoking được thể hiện một cách trọn vẹn và mạnh mẽ nhất thông qua bức ảnh do Helmut Newton chụp người mẫu Vibeke Knudsen vào năm 1975. Trong một con hẻm nhỏ ở Paris, người phụ nữ mặc chiếc áo "Le Smoking" kẻ sọc, áo cánh nơ trắng, chân đi một đôi giày cao gót và tay thì cầm điếu thuốc. Thông qua bức hình đã thể hiện được tinh thần "bất chấp" của "Le Smoking" trong một xã hội "áp đặt" lên người phụ nữ quá nhiều quy chuẩn "vô lý".

Bức ảnh được đăng trên tạp chí Vogue làm "bùng nổ" giới thời trang năm 1975.

Bản thân Yves Saint Laurent đã thiết kế hơn 200 biến thể của Le Smoking trong mỗi bộ sưu tập của mình cho đến khi ông nghỉ hưu vào năm 2002. Nhưng khi được hỏi thì ông vẫn cho rằng chiếc Le Smoking nguyên bản năm 1966 vẫn là mẫu mà ông yêu thích nhất.

Cùng với Little Black Dress của Coco Chanel, Le Smoking đã trở thành biểu tượng bất diệt trong cuộc cách mạng "xóa bỏ" sự phân biệt giới tính trong ngành thời trang. Mặc dù hiện nay, những thiết kế "Le Smoking" vẫn không ngừng được cải tiến về chất liệu cũng như thiết kế, nhưng tinh thần nhà sáng lập mong muốn truyền tải vẫn luôn “trường tồn” cùng thời gian. Đó là một tinh thần tự do, không đóng khung người mặc vào bất kỳ giới tính nào, đồng thời thể hiện được sự nữ tính, gợi cảm của phái nữ. Bạn đời của Yves Saint Laurent – Pierre Berge từng nhận định: "Nếu Coco Chanel trả tự do cho người phụ nữ, thì Yves Saint Laurent chính là người đã trao cho họ quyền lực".

Yves Saint Laurent cùng với Pierre Berge - người tình và cộng sự hơn nửa thế kỷ của Yves. Pierre chính nguồn cảm hứng bất tận giúp nhà thiết kế "thăng hoa" trong công việc lẫn cuộc sống. 

 "Le Smoking" sau khi "cải tiến" được trình diễn trên sàn runway.

Tag: Le Smoking Yves Saint Laurent Pierre Berge YSL Coco Chanel Little Black Dress Marlene Dietrich Nữ quyền Thông tin Thời trang