VĂN HÓA

Người xưa trải qua mùa hè nóng bức ra sao?

Bá Phúc • 07-07-2023 • Lượt xem: 1230
Người xưa trải qua mùa hè nóng bức ra sao?

Vào thời Tiên Tần, lăng thất (phòng băng) là nơi có thể lưu trữ đá từ mùa đông đến mùa hè. Bên cạnh đó, chiếc tủ lạnh cổ xưa được biết đến thông qua một chiếc hộp đựng đá bằng đồng. Ngoài ra, người phụ trách việc khai thác, lưu trữ và sử dụng băng vào thời đó được biết đến là lăng nhân.

Thời điểm này, để tránh cảnh mùa hè nóng bức, người ta thường hay đào đá viên vào mùa đông và lưu trữ chúng để dành sử dụng dần. Dần dần, người xưa bắt đầu tìm ra cách giữ đá trong hầm băng vào mùa đông để chúng có thể sử dụng cho đến tận năm sau.

Tuy nhiên, người xưa thường sẽ tăng lượng băng dự trữ lên gấp 3 lần tương ứng với khoảng 2/3 lượng băng dự trữ bị tăng chảy theo phương thức bảo quản trên.

Lăng thất (phòng băng), nơi lưu trữ băng vào thời Tiên Tần.

Đến thời cổ đại, để giữ được nhiệt độ và tạo ra được lượng nước đá lưu trữ cũng như bảo quản thức ăn trong thời tiết hè oi bức, người ta bắt đầu sử dụng một hộp chứa lớn được gọi là băng giám. Cấu trúc của nó bao gồm hai bên hộp là vòng nâng, phía trên có nắp đậy. Khi mở nắp ra thì bên trong xuất hiện hai lớp có khắc chữ. Lớp bên ngoài để đá, lớp bên trong để đựng các đồ cần giữ lạnh.

Băng giám dùng để giữ nhiệt độ, bảo quản thức ăn vào thời cổ đại.

Ngoài việc tạo ra đồ dùng để giữ lạnh cho thức ăn, đồ uống, người xưa còn tạo ra nhiều loại giường nằm cho mùa hè và thông dụng nhất phải kể đến là trường kỷ (chiếu lạnh) được làm bằng mây tre hoặc gỗ, được chia gồm hai loại là dạng hộp và dạng khung. Khu vực sản xuất loại chiếu này chủ yếu là ở Kỷ Châu, tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc) bởi ở đây có rất nhiều tre kỳ trúc tươi sáng, dáng dài, nhẹ và mềm. 

Trường kỷ (chiếu lạnh) 

Bên cạnh đó, còn có những vật dụng tránh nóng khác được làm từ tre như là gối ôm bằng tre rỗng (Trúc phu nhân), có cấu tạo từ các nan hoặc đoạn tre rỗng toàn bộ, xung quanh có đục lỗ để thông gió, tạo cho người sử dụng một cảm giác mát mẻ. 

Giải thích cho cái tên tao nhã là Trúc phu nhân, theo lời người xưa để lại là bởi hình dáng của gối giống như hình hài của một cô gái có đi kèm với chăn ga gối đệm, đồng thời cũng tôn lên chiếc ấm nước nóng để sử dụng trong mùa đông.

Gối ôm Trúc phu nhân mà người xưa hay nhắc đến.

Ngoài ra, ở phương Nam, người xưa thường sử thông dụng quạt hương bồ, một loại quạt tròn và là một trong những loại quạt địa phương xuất hiện sớm nhất ở Trung Quốc, gắn liền với hàng nghìn năm lịch sử. Thường chúng bắt nguồn và phổ biến nhất ở thời Tiên Tần – Hán và sau đó là đến thời Đường Tống. Tuy nhiên, hầu hết chúng đều có dạng hình tròn và được gọi chung với cái tên quạt tròn. 

Bên cạnh đó, dân Trung Quốc ngày xưa còn lưu truyền quạt hương bồ với đủ loại hình dạng như lục giác, bát giác, hình trống, hình lá chuối,… chúng thường được dệt ra từ cành lá hương bồ hoặc sợi tre mỏng,  măng tây.

Hình ảnh: Internet