Vẻ đẹp tinh tế trong tranh lụa

Ngày 5/4/2023, trong phiên đấu giá nhân kỷ niệm 50 năm tại thị trường châu Á của Sotheby's, bức tranh "Gia đình trong vườn" của họa sĩ Lê Phổ được gõ búa với mức giá 2,37 triệu đô (hơn 55 tỷ đồng). Đây là tác phẩm được "gõ búa" với mức giá cao thứ hai trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam và trở thành tác phẩm đắt giá nhất từ trước tới nay của danh họa Lê Phổ.

"Gia đình trong vườn" là sáng tác lụa lớn thứ hai của Lê Phổ từng xuất hiện trước công chúng, đi kèm giấy chứng thực từ Alain Le Kim, con trai cố họa sĩ. Bức tranh được sáng tác khoảng 1938 - 1 năm sau khi ông qua Pháp định cư vĩnh viễn. Tranh vẽ trên bề mặt lụa mỏng manh và đòi hỏi khắt khe.

"Gia đình trong vườn" là tác phẩm hội tụ tinh hoa nghệ thuật tranh của Lê Phổ ở chất liệu mực và bột màu trên lụa

Lê Phổ được mệnh danh là "danh họa triệu đô", bởi nhiều tác phẩm được gõ búa với giá cao. Trước đó, các bức "Dáng hình trong vườn" bán giá 2,28 triệu USD (khoảng 52,4 tỷ đồng), "Thiếu nữ choàng khăn" bán giá 1,1 triệu USD (hơn 25 tỷ đồng) và bức "Hai người phụ nữ ngắm bể cá vàng" của ông cũng thu về 512.000 USD (12 tỷ đồng). Tên tuổi ông nằm trong nhóm tứ kiệt của hội họa Việt Nam. Phong cách tranh của ông được ưa chuộng bởi sự thuỷ chung với tính dịu dàng khi diễn tả người phụ nữ, thiên nhiên, hoa và không gian mang đậm chất Á Đông.

Tác phẩm "Dáng hình trong vườn" của họa sĩ Lê Phổ

Hai bức tranh đậm nét Á đông "Thiếu nữ choàng khăn" và "Hai người phụ nữ ngắm bể cá vàng"

Ngoài ra, họa sĩ Mai Trung Thứ cũng có các phẩm nổi bật trong gia tài tranh lụa. Dấu ấn làm nên tên tuổi của là các bức "Thiếu nữ chơi đàn nguyệt" đạt 1 triệu USD; bức "Cô gái làm thơ" thu về gần 800.000 USD (tương đương 18,5 tỷ đồng); bức La cérémonie du thé (Trà đàm, mực và màu trên lụa) được gõ búa với giá 560.000 USD (tương đương 14,7 tỷ đồng) năm 2022.

Hình ảnh thiếu nữ dịu dàng nổi bật trong "Thiếu nữ chơi đàn nguyệt" và "Cô gái làm thơ"

Bên cạnh đó, Tô Ngọc Vân, Lê Thị Lựu, Nguyễn Phan Chánh… là những họa sĩ cũng để lại những tác phẩm để đời.

Năm 2019, bức “Vỡ mộng” được sáng tác từ năm 1932 của Tô Ngọc Vân được bán với giá 1,16 triệu USD (27 tỷ đồng). Tranh từng xuất hiện trong triển lãm tại Bảo tàng Hoàng gia Mariemont, Bỉ, năm 2002.

Bức tranh "Người phụ nữ bên các con" của họa sĩ Lê Thị Lựu, người được xem là nữ họa sĩ đầu tiên của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam được bán với giá 878.000 USD.

Tranh "Vỡ mộng" và "Người phụ nữ bên các con"

Bức “Người bán ốc” được họa sĩ Nguyễn Phan Chánh vẽ năm 1929 và được bán gần 600.000 USD tại phiên đấu giá nhà Christie’s Hong Kong tháng 5/2018. Tác phẩm này cùng với “Em bé cho chim ăn” là 2 tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh được bán với giá cao nhất trên thị trường công khai.

Chiều sâu nghệ thuật trong tranh sơn dầu

Danh họa Mai Trung Thứ trở thành hiện tượng với bức tranh “Chân dung Madam Phương” được đấu giá cao nhất lịch sử hội họa Việt - 3,1 triệu USD (72 tỷ đồng) năm 2021. Bức tranh sơn dầu kích thước 135,5 x 80cm được thực hiện vào năm 1930. Một số nhà nghiên cứu mỹ thuật ví tác phẩm ra đời năm 1930 này là "Mona Lisa của Việt Nam".

Họa sỹ tài danh cũng góp mặt bức tranh có mức giá cao thứ 3 trong lịch sử. Bức “Phụ nữ đội nón lá bên sông” được ấn định mức giá 1,57 triệu USD (36 tỷ đồng). Tác phẩm ra đời năm 1937, năm cuối cùng ông ở Việt Nam, thể hiện khả năng phối màu, sự khéo léo trong từng nét vẽ của danh họa.

“Chân dung Madam Phương” và “Phụ nữ đội nón lá bên sông” là hai kiệt tác hiếm hoi của Mai Trung Thứ ở thể loại tranh sơn dầu

Nhiều nhà nghiên cứu đánh giá các tác phẩm của Mai Trung Thứ tạo cảm giác tự sự, chiều sâu, đại diện cho kỹ thuật, tinh hoa của lớp họa sĩ đầu bước ra từ trường Mỹ thuật Đông Dương, sự pha trộn giữa quá khứ được đào tạo tại Việt Nam và cuộc phiêu lưu nghệ thuật của họa sĩ ở Paris.

Nổi bật trong dòng tranh này còn có họa sĩ Lê Phổ với một số bức cũng được đấu giá ở mức cao. Bức "Khỏa thân" vẽ hồi năm 1931 được nhà đấu giá Christie Hồng Kông bán ra tháng 5/2019, đạt mức giá 1,4 triệu USD (32,5 tỷ đồng). Tác phẩm "Đời sống gia đình" được gõ búa với 1,1 triệu USD (hơn 25 tỷ đồng) tại Sotheby's Hong Kong hồi tháng 4/2017. Tranh “Chân dung tự họa trong rừng” vẽ chính ông với giá 1,052 triệu USD... 

Bức "Nhìn từ đỉnh đồi" được thực hiện năm 1937 đã bán ra tháng 11/2014, đạt mức giá 840.000 USD (19,5 tỷ đồng).

Sống động tranh sơn mài

Ba bức sơn mài được đấu giá cao trong nhiều năm gần đây đã đưa Phạm Hậu trở thành top 3 họa sĩ Việt có nhiều tranh triệu USD nhất với 4 tác phẩm. Bức "Hoàng hôn trên vịnh Hạ Long" của ông được bán 1,24 triệu USD trong phiên "Nghệ thuật đương đại & hiện đại Đông Nam Á". Bức "Phong cảnh thuyền buồm" và "Phong cảnh chùa Thầy" cùng đạt mức triệu USD.

Thiên nhiên vịnh Hạ Long sống động trong tranh Phạm Hậu

Hai bức đều là bình phong sơn mài to, rộng, tạo sự hoành tráng và vẽ phong cảnh, thiên nhiên. Phạm Hậu sử dụng nhiều lớp màu sắc tạo chiều sâu, sự cân bằng cho tác phẩm. Ông khắt khe về bố cục, thường sử dụng phong cách Art Deco, kết hợp hai trường phái được sử dụng rộng rãi ở trường Mỹ thuật Đông Dương là nghệ thuật phương Đông và phương Tây.

Tranh "Phong cảnh Phnom Penh" của họa sĩ Lê Quốc Lộc với bức bình phong 8 tấm được bán với mức 1,4 triệu USD. Phong cảnh Phnom Penh được ông vẽ trên chất liệu sơn mài với tổng diện tích 400x199cm cùng với chữ ký và năm sáng tác được khắc chìm vào trong tranh.

Tranh sơn mài "Dân làng" của họa sĩ Nguyễn Gia Trí (1908-1993) vẽ năm 1939, được nhà đấu giá Sotheby Hồng Kông bán ra tháng 9/2018 với mức 780.000 USD (gần 18,2 tỷ đồng).

Giữa tháng 11/2022, Hãng Millon (Pháp) có thông tin về kết quả bán đấu giá thành công nhiều bức tranh của các danh họa Việt Nam, trong đó có bộ tứ lừng lẫy Sáng - Liên - Nghiêm - Phái, giá tranh có bức lên tới 180.000 euro (khoảng 4,6 tỷ đồng).

Tag: tranh Việt tranh Việt trả giá cao họa sĩ Lê Phổ tranh Mai Trung Thứ Chân dung Madam Phương tranh sơn mài Phạm Hậu giá tranh Việt tranh Đông Dương tranh phụ nữ Việt