Trung Quốc có nền ẩm thực lâu đời và đa dạng. Việc chọn ra những món Trung “ngon nhất” là vô cùng khó khăn.

Tuy nhiên vẫn có nhiều món không thể bỏ qua. Hãy bỏ túi danh sách sau để có trải nghiệm ẩm thực trọn vẹn khi đến thăm đất nước tỉ dân nhé!

Vịt quay Bắc Kinh

Chỉ cần cắn một miếng vào lớp da giòn, thịt mọng nước, củ cải, dưa chuột, hành lá được gói trong bánh tráng mỏng chấm vào nước sốt ngọt, ta sẽ hiểu vì sao vịt quay Bắc Kinh lại quyến rũ dạ dày nhiều người đến vậy.

Người ta nói rằng món này lần đầu chinh phục vị giác cách đây hơn 1.500 năm tại thành phố Nam Kinh, khi nơi đây còn giữ vai trò thủ đô của nhiều triều đại Trung Quốc. Đến những năm 1400 lúc Bắc Kinh thành thủ đô mới thì giới hoàng gia đem công thức nấu cùng đội ngũ đầu bếp tay nghề giỏi đến. Cách thưởng thức gói vịt cùng rau củ vào bánh tráng đã được phát minh, sau đó trở nên phổ biến khắp thế giới.

Vịt quay Bắc Kinh - Ảnh: stockmelnyk/Adobe Stock

Miến tiết vịt Nam Kinh

Nhiều cư dân Nam Kinh nói rằng thành phố của mình mới là “thủ phủ vịt” thực sự của Trung Quốc, thể hiện rõ qua vô số món ăn liên quan như vịt muối, bánh làm từ mỡ vịt, bánh bao thịt vịt. Và tất nhiên phải kể đến miến tiết vịt.

Được nấu từ nước dùng xương vịt, váng tiết vịt cùng nội tạng vịt như gan hay mề, món miến tận dụng tối đa mọi bộ phận của loài gia cầm này để mang đến hương vị vô cùng đậm đà.

Miến tiết vịt Nam Kinh - Ảnh: Govan/Adobe Stock

Cá chưng

Nghe có vẻ đơn giản, nhưng chưng cá là nghệ thuật rất khó đạt đến mức thành thạo. Thời gian đóng vai trò quan trọng. Số phút thậm chí số giây chưng phụ thuộc vào loại lẫn kích thước cá, cũng như công suất bếp.

Chưng thiếu chỉ 1 phút thi thịt chưa tách khỏi xương. Chưng quá chín thì thịt dai, mất đi một phần độ ẩm và độ mềm. Món cá chưng kiểu Quảng Đông thường được phục vụ cùng nước tương ngọt và hành lá.

Mì dan dan Tứ Xuyên

Gần như không ai không thích mì dan dan. Món được đặt theo tên theo cách chúng được bán lần đầu tiên cách đây hơn 100 năm: người bán gánh hàng trên dan dan (cây sào) đi khắp nơi.

Có nhiều cách ăn mì dan dan. Một số người cho rằng món phải gồm mì khô, thịt băm, hành lá thái nhỏ, gia vị, đậu phộng giã nhỏ cùng nhiều loại nước sốt khác nhau. Vài người khác lại thích dùng mì với nước dùng cay mặn và béo ngậy mặc dù có các thành phần tương tự. Nhưng hầu hết đều đồng ý rằng mì dan dan ăn ngon hơn nếu có thêm mỡ lợn chiên giòn.

Mì dan dan - Ảnh: Spice Trekkers

Đầu cá hấp ớt muối

Ẩm thực Hồ Nam thường nhiều dầu, muối và ớt. Thậm chí tỉnh này còn có bài dân ca về ớt, hát rằng “món ăn không được tính là món ăn nếu không ớt, một chút ớt còn hơn cả bữa ăn sang trọng”. Không món nào mang tính đại diện cao hơn đầu cá hấp ớt muối băm nhỏ cả.

Hỗn hợp ớt muối được làm từ ớt khô thái hạt lựu rồi bảo quản trong lọ muối, gừng, tỏi, rượu trắng ít nhất 1 tuần, đem lại cho đầu cá vị mặn và cay. Phần nước sốt sót lại là nước chấm hoàn hảo để ăn mì hoặc bánh bao sau khi đã ăn hết cá.

Đầu cá hấp ớt muối - Ảnh: dashu83/Adobe Stock

Ngỗng quay

Bạn sẽ nghiện món ngỗng quay lò củi kiểu Quảng Đông một khi đã nếm thử. Thịt ngỗng lúc đưa vào miệng tan chảy một cách kỳ diệu, đem lại sự bùng nổ hương vị kết hợp giữa lớp da giòn, mỡ tan chảy với thịt mềm. Một số nhà hàng sử dụng củi từ gỗ đặc biệt (chẳng hạn gỗ long não hay gỗ cây vải) để đem lại cho món ăn vị ám khói độc đáo.

Cá/cua hấp lạnh Triều Châu

Triều Châu giáp biển nổi tiếng với nhiều món hải sản chế biến đơn giản nằm giữ lại vị tươi của nguyên liệu. Món tiêu biểu cho phong cách này là cá hoặc cua hấp lạnh.

Để giữ độ tươi, cá/cua được ướp muối trước khi hấp. Sau đó chúng được làm nguội và phục vụ thực khách ở nhiệt độ phòng thông thường. Dùng chung với cá là tương đậu nành đặc biệt, còn cua dùng với nước sốt giấm tỏi.

Bún gạo qua cầu

Truyền thuyết kể rằng bún gạo qua cầu được sáng tạo bởi một người vợ yêu chồng. Do người chồng dùi mài kinh sử trên đảo nên mỗi ngày cô đều phải đi qua một cây cầu để đem bữa trưa cho chồng. Đồ ăn nguội lạnh qua hành trình dài, vì vậy người vợ quyết định thử đem nồi nước dùng gà nóng hổi cùng bún gạo và nguyên liệu thô. Lớp dầu trên bề mặt nước dùng tạo thành lớp màng mỏng giữ lại nhiệt. Khi người chống sẵn sàng dùng bữa, người vợ chỉ cần bỏ nguyên liệu vào nước dùng nóng là xong.

Ngày nay nhiều quán ăn biến tấu bún gạo qua cầu theo cách riêng, đem lại cho thực khách nhiều lựa chọn về nguyên liệu và nước dùng khác nhau.

Bún gạo qua cầu - Ảnh: Yidong/Adobe Stock

Gà kungpao

Là một trong số món ăn Trung Quốc nổi tiếng thế giới, gà kungpao được chế biến bằng cách xào thịt gà thái hạt lựu với hành lá, gừng, hạt tiêu, ớt, đậu phộng chiên giòn.

Có rất nhiều câu chuyện xoay quanh nguồn gốc món này. Đa số mọi người tin rằng gà kungpao bắt nguồn từ một thống đốc tỉnh Tứ Xuyên vào những năm 1800 tên Đinh Bảo Trinh, hay còn tên khác là Đinh Cung Bảo. Người ta nói rằng ông rất thích gà rán chua mặn Sơn Đông nên yêu cầu đầu bếp thêm chút ít cùng đậu phương địa phương vào món ăn, kết quả là một món mới ra đời và nổi tiếng đến nay.

Thịt lợn chua ngọt

Món này rất lý tưởng cho mùa hè nóng nực. Dứa cùng nước sốt làm từ đường, giấm, nước tương đem lại hương vị mới lạ cho thịt lợn chiên giòn.

Ta nên thử cả phiên bản Phúc Kiến của món này tên thịt lợn trái vải. Bề mặt miếng thịt sau khi chiên ngập dầu được rạch sao cho giống lớp vỏ sần sùi của trái vải. Theo truyền thống thì món không có vải mà vị ngọt do đường tạo ra, nhưng ngày nay một số nhà hàng thêm vải hoặc dùng nước sốt vải cho hợp với tên gọi.

Món cảo

Cảo có thể được hấp, luộc hay chiên, chứa đầy đủ carbohydrate, protein lẫn rau trong một chiếc bánh nhỏ. Giấm cùng dầu ớt là gia vị tốt nhất để ăn kèm.

Phiên bản cảo nhân thịt lợn của Phúc Kiến rất đáng thử. Thịt lợn được giã kỹ trước khi gói vào lớp vỏ mỏng nên có độ dai nhất định.

Cơm gà Văn Xương

Cơm gà Hải Nam không thực sự bắt nguồn từ tỉnh Hải Nam của Trung Quốc mà xuất hiện lần đầu ở Malaysia. Cơm gà Văn Xương mới bắt nguồn từ Hải Nam.

Gà Văn Xương được đánh giá cao vì lớp da mỏng, thịt mềm và hương vị ngọt ngào. Cách chế biến gà phổ biến là luộc rồi để ráo nước, sau đó ăn cùng cơm mỡ gà mà vàng cùng canh cũng nấu từ gà. Người dân Hải Nam thường thích dùng tỏi, gừng xay, nước sốt ớt và nước ép quýt nhỏ làm gia vị ăn cùng.

Đậu hũ mapo

Món này mang cả vị mặn lẫn vị cay nồng nhờ các gia vị, tiêu và ớt, đánh thức vị giác thực khách chỉ trong một thìa. Người sành ăn Tứ Xuyên tin rằng món đậu hũ mapo ngon phải làm từ tiêu huyện Hán Nguyên cùng tương ớt huyện Bì trên địa bàn tỉnh.

Theo truyền thống nguyên liệu chỉ gồm đậu hũ, thịt lợn hoặc thịt bò băm nhỏ. Nhưng ngày nay nhiều nhà hàng biến tấu món ăn bằng cách thêm nguyên liệu hoặc đổi loại thịt.

Đậu hũ mapo - Ảnh: Jiang/Adobe Stock

Cải muối thịt lợn

Nguyên liệu đóng vai trò “linh hồn” của món ăn Khách Gia này là cải muối, đem lại vị chua mặn cho thịt lợn. Người ta nói rằng mỗi gia đình Khách Gia đều tự chế biến cải muối riêng. Thậm chí khi làm quá nhiều họ còn chế biến cả tương cải muối ăn kèm cơm hoặc mì.

Cơm chiên

Dù là phiên bản cao cấp từ bào ngư và nấm truffle hay phiên bản bình dân từ nguyên liệu còn sót lại trong tủ lạnh, cơm chiên đều chinh phục thực khách bằng hai thành phần quan trọng: cơm chiên khô và hơi chảo còn sót lại.

Bánh kếp kiểu Trung

Vào một buổi sáng lạnh giá ở thành phố Thiên Tân, quầy bánh kếp kiểu Trung (jian bing guozi) sẽ rất đông khách. Món này gồm hai thành phần chính là bánh kếp (jian bing) và guozi (bánh chiên giòn).

Để làm bánh, trước hết rưới hỗn hợp bột trộn đậu xanh rồi rải ra trên chảo gang. Tiếp theo rải trứng cùng hành lá, cuối cùng gắp bánh lại, rưới tương lên và thưởng thức.

Bánh bao lồng nhỏ

Bánh bao lồng nhỏ (xiao long bao) là sự kết hợp giữa súp và thịt lợn được gói bên trong một lớp vỏ bánh bao mỏng. Quá trình đưa bánh bao từ lồng hấp đến miệng mà không làm vỡ là khoảnh khắc vô cùng hồi hộp.

Ngoài thịt lợn, nhân bánh bao cũng có thể đổi thành thịt và trứng cua.

Thịt kho Đông Pha

Được đặt theo tên của nhà thơ, họa sĩ nổi tiếng Tô Đông Pha sống cách nay khoảng 1.000 năm, món này làm từ thịt ba chỉ kho, đường phèn, nước tương, rượu gạo vàng và vài gia vị khác. Thành quả là miếng thịt lợn mềm mịn mà hương vị đậm đà, rất tuyệt vời khi dùng với cơm trắng.

Thịt kho Đông Pha - Ảnh: Sellwell/Moment RF/Getty Images

Canh chua cay

Người dân Tứ Xuyên tin rằng canh chua cay không chỉ làm ấm cơ thể vào mùa đông mà còn thanh nhiệt, trừ ẩm vào mùa hè. Một chén canh phải cân bằng giữa vị chua (từ giấm) với vị cay (từ tiêu chứ không phải ớt). Đậu hũ, nấm đông cô, mộc nhĩ, măng là 4 trong số nguyên liệu phổ biến.

Dimsum

Dimsum không phải món ăn cụ thể mà chỉ phong cách phục vụ và thưởng thức món ăn. Đây là cách kết hợp khéo léo nhiều món ăn phần nhỏ với nhau, từ bánh củ cải chiên, bánh bao xá xíu đến há cảo, xíu mại. Cùng thưởng thức chúng thú vị hơn nhiều so với ăn từng món riêng lẻ.

Xá xíu

Miếng xá xíu ngon phải hơi cháy xém bên ngoài, độ ngọt lẫn độ mặn vừa phải nhờ mật ong, rượu, nước tương, ngũ vị hương. Thịt có chút mỡ là lựa chọn phù hợp.

Xá xíu rất đa năng, có thể ăn với mì nước hay làm nhân bánh bao.

Xá xíu rất phổ biến - Ảnh: Saowaluck Voraprukpisut/iStockphoto/Getty Images

Bánh bao

Có vô vàn biến thể bánh bao chờ thực khách thưởng thức, chẳng hạn bánh bao không nhân gọi là màn thầu, bánh bao nhân rau củ, bánh bao thịt các loại.

Nhưng ngon nhất chắc chắn là bánh bao chiên với nhân thịt lợn, vỏ ngoài được rắc hành lá cùng mè.

Bánh kẹp thịt ba chỉ

Bên cạnh chiến binh đất nung thời Tần, cố đô Tây An còn thu hút du khách nhờ món bánh kẹp thịt ba chỉ (rou jia mo) cực ngon và mang đậm dấu ấn lịch sử. Món ăn đường phố này chỉ là một miếng bánh dẹt kẹp đầy thị ba chỉ xé nhỏ được nấu bằng nước tương, đường phèn, quế, hồi, đinh hương, tiêu.

Canh bổ Quảng Đông

Các bậc cha mẹ Quảng Đông là chuyên gia nấu canh thực thụ. Các món canh bổ được nấu suốt hàng giờ với thành phần khác nhau theo mùa cũng như tùy mục đích như làm ấm, thanh nhiệt giải độc, giải hàn, bổ khí,…

Lấy ví dụ, canh cải khô, trần bì, gừng, phổi lợn giúp bổ phế; canh kỷ tử nấu thịt dê bổ gan và giúp sáng mắt; canh cà rốt nấu xương heo bổ khí.

Lạp xưởng

Lạp xưởng là thịt bảo quản có vị hơi ngọt. Phiên bản đậm đà hơn làm từ nội tạng gia cầm.

Không như xúc xích của phương Tây, lạp xưởng phải được hấp trước khi ăn. Chúng là nguyên liệu thơm ngon cho bánh, xôi, cơm chiên hay món xào.

Lạp xưởng - Ảnh: onlyyouqj/Adobe Stock

Khoai môn ngọt

Bí quyết nằm ở khoai môn huyện Phúc Định (Phúc Kiến) với phần ruột màu tím trắng có mùi thơm nồng nàn.

Để làm món này, khoai môn được nấu chín và nghiền nát trước khi trộn với đường cùng mỡ lợn. Sau đó tiếp tục nghiền mịn hỗn hợp, cuối cùng dọn ra phủ thêm chà là, bạch quả.

Bò viên Triều Châu

Hầu hết những người đến Triều Châu đều không thể không mua một túi bò viên đánh thủ công mềm mịn nhưng dai giòn.

Được ca ngợi vì hiểu biết về thịt bò, người Triều Châu cũng nổi tiếng với nhiều món khác chẳng hạn lẩu bò.

Trôi nước

Chè trôi nước ngọt (tangyuan) có ở nhiều vùng. Lớp vỏ mềm, xốp được làm bằng gạo nếp trong khi phần nhân được làm bằng mè đen, đường và mỡ lợn.

---