Theo tờ Global Time, mới đây tại một bệnh viện thuộc tỉnh Giang Tô (Trung Quốc) đã ghi nhận thêm 2 trường hợp mang nhóm máu được cho là “quý hơn vàng”, bổ sung vào danh sách xấp xỉ gần 50 trường hợp sở hữu nhóm máu Rh-null được tìm thấy trên toàn cầu.

Trường hợp đầu tiên về nhóm máu Rh-null được phát hiện vào năm 1961, là một người phụ nữ thổ dân tại Australia. Trong khoảng 50 năm sau đó, các nhà khoa học đã tìm kiếm và ghi nhận được 43 trường hợp mang nhóm máu Rh-null trên khắp thế giới. Một trong số những người có dòng máu hiếm này là Thomas, người đàn ông sinh sống tại Thụy Sĩ.

Thông thường, khi nhắc đến nhóm máu, chúng ta thường nghĩ ngay đến các nhóm điển hình gồm A, B, AB, O. Thế nhưng để tìm hiểu cặn kẽ về nhóm máu hiếm nhất, chúng ta cùng lướt qua về hệ thống nhóm máu hiện nay.

Các nhà khoa học đã chứng minh có khoảng hơn 30 hệ nhóm máu, 2 hệ nhóm máu chính và cực kỳ quan trọng gồm có hệ ABO và hệ Rhesus (Rh).

+ Hệ nhóm máu ABO gồm các nhóm máu A, B, AB và nhóm máu O. Các nhóm máu này có tỷ lệ phân bố khác nhau trong cộng đồng ở từng chủng tộc. Ở Việt Nam, tỷ lệ phân bổ này là nhóm A khoảng 21,2%, nhóm B khoảng 30,1%, nhóm AB khoảng 6,6% và nhóm O khoảng 42,1%.

+ Hệ nhóm máu Rh gồm 2 loại nhóm máu là Rh (+) và Rh (-). Ở nước ta, tỷ lệ người có nhóm máu Rh (-) rất thấp, khoảng 0,04 - 0,07% dân số nên đây được coi là nhóm máu hiếm. Ngược lại, ở các quốc gia châu Âu, Châu Mỹ hay Châu Úc…, tỷ lệ người thuộc nhóm máu Rh (-) cao hơn, chiếm 15 – 40% dân số.

Sự khác biệt của các nhóm máu trong cơ thể

Máu trong cơ thể chúng ta bằng góc nhìn trực quan thì có vẻ của ai cũng giống nhau. Tuy nhiên, trên thực tế chúng có rất nhiều khác biệt. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trên bề mặt tế bào hồng cầu của mỗi người có tới 342 kháng nguyên. Nhóm máu của mỗi người sẽ được xác định dựa trên các kháng nguyên không có trên tế bào hồng cầu của họ.

Phần lớn, trong 342 kháng nguyên trên hồng cầu con người thì có khoảng 160 loại là phổ biến. Và trên thế giới này, nếu người nào thiếu 1 trong những kháng nguyên mà 99% dân số đều có thì máu của họ được xếp vào loại hiếm. Đặc biệt hơn, nếu họ bị thiếu 1 kháng nguyên có trong 99,99% dân số trên thế giới thì máu của học thuộc loại cực hiếm.

Thông thường, các kháng nguyên sẽ được phân bổ trong hơn 30 hệ thống nhóm máu, trong đó hệ Rh sở hữu nhiều nhất với 61 kháng nguyên. Sẽ không hiếm các trường hợp thiếu 1 trong những kháng nguyên đó. Ở Châu Á, chỉ 0.3% dân số thuộc nhóm máu Rh (-) trong khi đó tỷ lệ này ở các nước Châu Âu hay Châu Mỹ cao hơn nhiều.

Vậy nếu một người bị thiếu cả 61 loại kháng nguyên Rh thì sẽ như thế nào?

Hơn nửa thế kỷ trước, các bác sĩ tin rằng một phôi thai nếu bị thiếu tất cả các kháng nguyên Rh sẽ không thể sống được trong tử cung của người mẹ. Thế nhưng cho đến nhăm 1961, các nhà nghiên đã phát hiện ra người phụ nữ ở Australia đã sống với nhóm máu thiếu toàn bộ kháng nguyên Rh. Và nhóm máu này được đặt tên là Rh-null.

Tại sao Rh-null được gọi là nhóm máu “quý hơn vàng”?

Sở dĩ Rh-null được gọi là nhóm máy quý hơn vàng vì 2 lý do. Thứ nhất, do thiếu tất cả kháng nguyên Rh nên nhóm máu Rh-null có thể truyền cho bất cứ người nào có nhóm máu trong hệ Rh. Bởi thế mà nó có tiềm năng cứu sống con người rất cao.

Tuy nhiên cơ thể những người có nhóm máu Rh-null chỉ nhận được máu Rh-null mà thôi. Vì nhóm máu này rất hiếm và gần như không thể thay thế bằng loại máu nào khác thế nên Rh-null chỉ được tiếp cho những ca hiểm nghèo nhất.

Với sự khan hiếm như vậy, rất khó tìm kiếm được nhóm máu Rh-null trong ngân hàng máu. Vì thế sẽ là vấn đề lớn nếu bản thân người mang Rh-null cần phải truyền máu. Nếu họ truyền máu có chứa 1 trong 61 loại kháng nguyên Rh không có trong máu của họ, thì ngay lập tức cơ thể sẽ phản ứng lại với các tế bào máu không tương thích và có thể dẫn đến các phản ứng nguy hiểm chết người.

Thứ hai, Rh-null mang một giá trị khoa học vô cùng to lớn, bởi nó có thể giúp cho các nhà khoa học nghiên cứu và giải mã các bí ẩn xoay quanh hệ Rh phức tạp. Chính vì điều này mà Rh-null trở thành loại máu vô cùng quý giá.

Sẽ thế nào nếu bạn nằm trong số những người có nhóm máu cực hiếm?

Thomas, người đàn ông Thụy Sĩ được xác định mang nhóm máu vàng này vào năm 1964, trong một lần đến bệnh viện để kiểm tra viêm nhiễm thông thường. Năm 2014, ông đã chia sẻ trong tờ The Atlantic về những biện pháp phòng ngừa để tránh rơi vào những tình huống cần phải truyền máu mà ông đã tuân thủ suốt cuộc đời.

Ông chia sẻ như sau: “Khi còn nhỏ, bố mẹ vì lo lắng con mình có thể gặp tai nạn mà không cho ông đi trại hè. Khi trưởng thành, ông luôn cẩn trọng khi lái xe, không bao giờ du lịch đến các quốc gia thiếu cơ sở y tế hiện đại. Và lúc nào cũng mang trong mình thẻ ghi chú nhóm máu siêu hiếm trong trường hợp ông phải nhập viện”. Vì biết những người thuộc nhóm máu Rh-null là rất hiếm, vì thế mỗi năm 2 lần ông đều đến Pháp để hiến máu.

Theo thống kê trước đây, có chưa đến 10 người thuộc nhóm máu này chấp nhận hiến máu. Điều này có nghĩa là rất nhiều rủi ro nếu một trong những người có nhóm máu Rh-null cần truyền máu hay cấy ghép nội tạng.

Với tỷ lệ vô cùng nhỏ, chỉ 1 trong số 6 triệu người trên thế giới có nhóm máu Rh-null. Theo nghiên cứu của Hiệp hội Y khoa Pakistan, hiện nay trên thế giới chỉ có 14 trường hợp gia đình mang nhóm máu Rh-null được y văn ghi nhận.

Tag: Rh-null Nhóm máu quý hơn vàng Nhóm máu cực hiếm