Vào 26/9 vừa qua, Hội nghị - Hội thảo triển khai luật Điện ảnh được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch tổ chức tại Hà Nội, nhằm đưa ra một số ý kiến đóng góp cho việc xây dựng dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Điện ảnh và dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 38/2021/NĐ-CP, khu vực phía Bắc.

Tại hội nghị, ông Vi Kiến Thành (Cục trưởng Cục Điện ảnh, Bộ VH-TT&DL) đã tóm tắt và giới thiệu một số điểm mới cơ bản cần lưu ý trong Luật Điện ảnh số 06/2022/QH15. Trong đó đã có 32 điều được bổ sung và 18 điều được quy định mới với những chỉnh lý, sửa đổi hợp lý so với năm 2006 và sửa đổi bổ sung năm 2009. Được biết, các điều chỉnh của Luật Điện ảnh năm 2022 được các đại biểu tại hội thảo góp ý và đánh giá cao bởi độ hợp thực tiễn. Đặc biệt là đối với những khái niệm, chính sách mới của Nhà nước về phát triển công nghiệp điện ảnh nói chung và điện ảnh nói riêng; chế độ ưu đãi khi sử dụng dịch vụ sản xuất phim tại Việt Nam của các tổ chức nước ngoài, xem xét xử phạt hành chính nghiêm chỉnh với các nội dung và hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh;… Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn khá nhiều nội dung trong dự thảo Nghị định, Thông tư hướng dẫn cần các nhà soạn thảo tìm hiểu và làm rõ hơn trước khi thực thi triển khai rộng rãi.

Đạo diễn Đỗ Thanh Hải (Phó Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam) tham gia góp ý tại hội thảo về quy định thời lượng phát sóng phim truyện Việt Nam đạt ít nhất 30% so với tổng thời lượng phát sóng phim của mỗi đài truyền hình là mang độ khả thi vô cùng thấp. Đây là vấn đề thu hút nhiều sự quan tâm từ các đại biểu. Bởi xem xét ở hiện tại, chỉ có duy nhất Đài Truyền hình Việt Nam đảm bảo được điều này, còn đối với các đài truyền hình địa phương là rất khó. Dễ thấy nhất là ở các đài truyền hình có quy mô vừa và nhỏ, hoặc các kênh truyền hình thuộc dạng sản xuất phát sống trên hệ thống truyền hình trả phí thì điều này khó đáp ứng được.

Đầu tiên là về lý do bản quyền. Có thể thấy hiện tại tình trạng cạnh tranh mua bản quyền phim Việt Nam từ các hạ tầng OTT và các hạ tầng streaming xuyên biên giới cung cấp dịch vụ tại Việt Nam diễn ra ở mức độ ngày càng gay gắt và không có dấu hiệu hạ nhiệt. Tính theo khoảng thời gian 4 năm trở lại đây, 80% tổng số phim Việt chiếu rạp là do các hạ tầng này giữ quyền. Tất cả nhờ vào tiềm lực tài chính mạnh mua đứt độc quyền nội dung dài hạn từ 5 – 10 năm.

Theo đó dẫn đến nguyên nhân thứ hai là từ sự phát triển của xu hướng truyền hình OTT. Các công ty sản xuất phim bắt đầu đổ xô cũng như đầu tư cho việc xây dựng app OTT mang thương hiệu cá nhân và giữ độc quyền bằng cách chỉ phát sóng trên chính hạ tầng của mình. Việc chia sẻ quyền với các đơn vị phát sóng như trước đây cũng không còn nữa. Để giải quyết cho tình trạng này, các nhà đài buộc phải tìm hướng đầu tư cho sản xuất phim để tỉ lệ phát sóng phim Việt Nam được đảm bảo. Tuy vậy, đó lại là một thách thức lớn bởi chi phí đầu tư sản xuất phim hiện nay ngày một tăng cao và chênh lệch hơn việc mua bản quyền phim không nhỏ.

Nguyên nhân thứ ba đề cập đến tính nghiêm trọng của việc vi phạm bản quyền phim trên nền tảng Internet. Điều này luôn là mối trăn trở lớn đối với những nhà sản xuất phim bởi thiệt hại nó mang đến. Tuy nhiên, những chính sách và biện pháp bảo vệ bản quyền lại chưa được đánh mạnh và thực thi nghiêm khắc, gây khó khăn cho các doanh nghiệp khi muốn đầu tư lâu dài để sản xuất được phim Việt Nam mang chất lượng cao.

Theo đó, trước vấn đề được nêu, ông Hải đề nghị giải pháp là giảm tỉ lệ phát sóng phim Việt Nam nên giảm xuống 10% thay vì 30%. Tỉ lệ này sẽ được tăng dần theo thời gian cùng với lộ trình phù hợp với từng giai đoạn nhất định. Bên cạnh đó cũng cần triển khai song song chính sách khuyến khích phát triển điện ảnh trong nước, các quy định ưu đãi thuế và các ưu đãi khác. Đây sẽ được xem như là hoàn lại một phần chi phí sản xuất.

Thứ trưởng Bộ Văn hoá – Thể Thao và Du lịch - Tạ Quang Đông cho biết các ý kiến đều được ghi nhận, hoàn thiện và điều chỉnh cho phù hợp cũng như cân nhắc, xem xét một cách nghiêm túc trước khi trình lên Thủ tướng Chính phủ.  

Tag: tỉ lệ 30% thời lượng phát sóng phim truyện Việt Nam Luật Điện ảnh số 06/2022/QH15 Đạo diễn Đỗ Thanh Hải thứ trưởng Tạ Quang Đông