Ung thư đại trực tràng - Căn bệnh phổ biến thứ 2 thế giới

Ung thư đại trực tràng, còn được gọi là ung thư ruột già, là một loại ung thư xuất phát từ đại trực tràng, phần cuối của hệ tiêu hóa. Đây là một loại ung thư phổ biến và nguy hiểm, đặc biệt ở những người trưởng thành. 

Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, căn bệnh này lại đang dần có nguy cơ bị trẻ hóa khi xuất hiện nhiều ca bệnh nằm trong độ tuổi khoảng từ 18 - 20 tuổi. Trong khoảng thời gian trước đó, độ tuổi mắc phải căn bệnh này thường dao động từ 40 tuổi trở lên.

Theo các thông tin được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ cung cấp, ung thư đại trực tràng hiện đang là một trong những căn bệnh phổ biến được xếp hạng thứ hai trên thế giới. 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến căn bệnh ung thư đại trực tràng, ngoài vấn đề ăn uống không lành mạnh thì một trong những nguyên nhân xuất hiện phổ biến hiện nay ở giới trẻ đó chính là họ dành quá nhiều thời gian cho việc ngồi, hạn chế vận động thể dục hay chơi thể thao. 

Các bác sĩ cũng chỉ ra rằng, nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng có thể tăng đến 8% nếu chúng ta ngồi thêm 2 tiếng mỗi ngày.

Thói quen nhỏ nhưng lại gây ra hậu quả lớn

Các triệu chứng thường gặp của bệnh ung thư đại trực tràng là thiếu máu, chướng bụng và thường xuyên cảm thấy đau bụng.

Tuy nhiên, theo Trưởng khoa Tiêu hóa Bệnh viện Thống Nhất thành phố Đài Bắc (Trung Quốc), bác sĩ Nhậm Tiêu Dịch cho biết, vì ruột già có hình chữ U, ung thư đại trực tràng có thể chia thành nhiều loại khác nhau tùy theo vị trí và triệu chứng xuất hiện khác nhau.

Do trực tràng nằm gần hậu môn, đối với ung thư đại trực tràng trái, một trong những triệu chứng dễ phát hiện nhất chính là thay đổi thói quen đại tiện, phân lỏng, đôi khi có lẫn máu và đau bụng do bị tắc nghẽn. Các triệu chứng này cũng khiến nhiều người lầm tưởng và nhầm lẫn với bệnh trĩ, từ đó trì hoãn mà làm lỡ mất giai đoạn trị liệu tốt nhất.

Có thể nhận thấy, việc ngồi lâu là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư đại trực tràng ở giới trẻ hiện nay, bởi lẽ, khi ngồi lâu, hoạt động cơ ruột giảm đi, làm cho quá trình di chuyển chất thải qua đại trực tràng chậm lại. Điều này có thể làm tăng áp lực và tiếp xúc lâu dài giữa chất thải và niêm mạc đại trực tràng, từ đó, góp phần gia tăng nguy cơ mắc bệnh.

Việc ngồi lâu trong một môi trường kín cũng khiến nhiều người hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D trong quá trình tổng hợp và trao đổi chất của cơ thể. Trong đó, theo các chuyên gia, vitamin D là một trong những loại vitamin được chứng minh là có tác dụng bảo vệ đường ruột, giảm nguy cơ viêm ruột và ung thư đường ruột.

Bên cạnh đó, bác sĩ Nhậm Tiêu Dịch cũng cho biết, mọi người cần chú ý đến tiền sử bệnh của gia đình về căn bệnh như ung thư đại trực tràng hay polyp đại trực tràng, những người thường xuyên hút thuốc và có bệnh béo phì.

Làm thế nào giúp hạn chế nguy cơ và phòng ngừa ung thư đại trực tràng?

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh

Đối với một chế độ ăn uống lành mạnh, các loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy là một trong những lựa chọn cần được ưu tiên. Bởi lẽ, chất xơ sẽ giúp duy trì hệ tiêu hóa lành mạnh và làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng. 

Các loại rau củ quả cũng cần được sử dụng luân phiên mỗi ngày để đảm bảo cung cấp đầy đủ và đa dạng các loại dưỡng chất cho cơ thể.

Một trong những loại thực phẩm cần tránh chính là thịt đã qua chế biến, thịt nướng hoặc chiên, rán. Bởi lẽ, trong các thực phẩm này chứa một lượng lớn chất phụ gia cũng như việc được chế biến ở một nhiệt độ cao khiến gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng khi tiêu thụ quá nhiều.

Bên cạnh đó, các loại thịt siêu chết biến này còn chưa một lượng lớn các chất như axit béo bão hòa, khiến gan tiết ra nhiều dịch mật. Sau khi được tiêu thụ và được vi khuẩn trong ruột già chuyển hóa, các chất này sẽ biến thành một loại axit thứ cấp gây tổn thương niêm mạc ruột. 

Đối với các loại thịt được chiên, rán, sau khi được chế biến ở nhiệt độ cao trong thời gian dài, thức ăn có thể sản sinh hợp chất amin đa vòng (HCA) gây oxy hóa lipid, protein, axit nucleic gây tổn thương tế bào. 

Vì vậy, dù thịt nướng, rán, chiên có hương vị hết sức thơm ngon và hấp dẫn, chúng ta cũng cần hạn chế ăn và tiêu thụ chúng quá nhiều để bảo vệ sức khỏe.

Hạn chế ăn quá no

Việc ăn quá no sau một buổi ăn có thể gây ra những áp lực đáng kể lên hoạt động tiêu hóa thức ăn của dạ dày, đặc biệt là vào ban đêm. 

Cụ thể, lượng thức ăn được nạp vào quá nhiều, dạ dày không thể tiêu hóa hết trong cùng một lúc, dẫn đến một lượng thức ăn bị tồn đọng trong ruột, từ đó, độc tố không được loại bỏ mà bị tích tụ lại, nếu diễn ra trong khoảng thời gian dài có thể gây ra các triệu chứng viêm nhiễm. 

Khi ăn quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng quá trình lưu thông máu khắp cơ thể kém hiệu quả do phải tập trung ở vùng bụng để phục vụ quá trình tiêu hóa thức ăn. Lúc này, quá trình trao đổi chất và đào thải chất độc ra khỏi cơ thể có thể bị chậm trễ, dẫn đến rối loạn chức năng đường ruột, gây viêm nhiêm.

Hạn chế tiêu thụ đồ ngọt

Ít ai có thể cưỡng lại được sự hấp dẫn của các món bánh ngọt hay tráng miệng, đặc biệt là các tín đồ yêu thích đồ ngọt. Tuy nhiên, việc tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt có thể gây ra những ảnh hưởng xấu tới chức năng tiêu hóa, nặng hơn là tổn thương các tế bào niêm mạc ruột.

Các loại đường tinh chế thường xuyên được sử dụng để chế biến nên các món ngọt có thể gây ra những đột biến lớn về insulin, thúc đẩy sự phát triển của căn bệnh ung thư.

Thường xuyên vận động thể dục, thể thao

Bên cạnh việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, bác sĩ Nhậm Tiêu Dịch cũng có những lời khuyên dành cho giới trẻ, đặc biệt, người người làm văn phòng nên luyện tập và hình thành một thói quen đại tiện tốt, không nên ngồi một chỗ quá lâu, tập thể dục ít nhất 3 ngày một tuần, mỗi lần hơn 30 phút hoặc tham gia các hoạt động thể dục thể thao khác.

Việc vận động cũng như tập thể dục thể thao ngoài việc giúp rèn luyện sức khỏe, phòng ngừa và hạn chế các nguy cơ mắc bệnh, việc tập luyện còn giúp cho đầu óc chúng ta minh mẫn, làm việc có năng suất và hiệu quả hơn.

Khám sức khỏe định kỳ 1-2 lần/năm 

Theo bác sĩ Nhậm Tiêu Dịch, ung thư đại trực tràng luôn bắt nguồn từ polyp, trong đó, polyp cũng được chia thành tăng sản, viêm và u huyết. Cụ thể, polyp tuyến là một trong những yếu tố góp phần gây ra ung thư đại trực tràng cao nhất. 

Dẫu vậy, ung thư đại trực tràng là một trong những căn bệnh có tỷ lệ chữa khỏi rất cao, tỷ lệ sống sót sau 5 năm ở ba giai đoạn 1,2 và 3 lần lượt là 90%, 80% và 65%. Tuy nhiên, ở giai đoạn 3, việc sàng lọc và điều trị sớm là một trong những yếu tố then chốt.

Vì vậy, dù gia đình đã từng có tiền sử mắc bệnh ung thư đại trực tràng hay polyp đại trực tràng hay không, mỗi người cần tiến hành khám sức khỏe định kỳ 1-2 lần/năm để theo dõi sức khoẻ tổng thể và phát hiện những nguy cơ tiềm ẩn để có thể điều trị một cách kịp thời.

Nguồn: Edh.tw, ETtoday

Tag: Ung thư đại trực tràng Sức khoẻ Thói quen xấu Thông tin