Ngày trước, mỗi khi nhắc đến thư viện công cộng, ta thường nghĩ ngay đến hình ảnh em học sinh ôn bài hay những người yêu sách mải mê tra cứu. 

Sự bùng nổ của công nghệ số và mạng xã hội đã làm thay đổi thói quen tiếp cận tri thức. Chỉ cần một chiếc điện thoại, người ta có thể tìm được gần như mọi thông tin cần thiết: từ một cuốn sách điện tử, bài nghiên cứu, cho đến video tóm tắt chỉ vài phút. Việc đọc sách ở thư viện vốn cần nhiều thời gian và sự kiên nhẫn dần dần không còn là lựa chọn ưu tiên.

Ảnh minh họa - Nguồn: Internet

Tuy vậy, ta không thể phủ nhận vai trò quan trọng của thư viện công cộng. Đó là nơi mọi người, bất kể xuất thân hay điều kiện kinh tế, đều có quyền tiếp cận tri thức. Thư viện không chỉ cung cấp sách và tài liệu, mà còn là không gian văn hóa - nơi mọi người đến cùng trau dồi tri thức, học hỏi lẫn nhau và nâng cao tính cộng đồng. Khi không còn duy trì được sức hút này, chúng ta dường như mất đi một nơi gặp gỡ đặc biệt.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Đầu tiên là sức hút từ Internet. Việc tìm kiếm thông tin trên mạng tiện lợi và nhanh chóng hơn, khiến ta cảm thấy việc đến thư viện dường như không còn cần thiết. Ngoài ra, không ít thư viện vẫn giữ cách vận hành cũ, chỉ cho mượn và đọc sách mà thiếu những hoạt động hấp dẫn như workshop, câu lạc bộ hay triển lãm. Trong khi đó, giới trẻ ngày nay lại tìm kiếm những trải nghiệm đa dạng và tương tác nhiều hơn. Bên cạnh đó, hạn chế về ngân sách và cơ sở hạ tầng khiến nhiều thư viện xuống cấp, khó có thể cạnh tranh với những hình thức giải trí mới.

Ảnh minh họa - Nguồn: Internet

Vốn là một người đam mê đọc sách, chị Khánh Vân (25 tuổi, Hà Nội) chia sẻ rằng “Theo mình thì thế hệ gen Z hiện nay thường thích đọc những thông tin ngắn, dễ hiểu từ những trang mạng xã hội, blog, fanpage sách thay vì đến thư viện tìm sách và đọc những nội dung tài liệu dài mang tính lý thuyết như trước đây”.

Để thư viện công cộng tiếp tục tồn tại và ‘có sức sống’, cần một cách tiếp cận mới.

Ảnh minh họa - Nguồn: Internet

Các thư viện nên được hiện đại hóa không gian, như tích hợp thêm các góc chụp hình “sống ảo”, quán cà phê… để người đến cảm nhận thư viện như một trải nghiệm thú vị. Ngoài ra, trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, việc kết hợp thư viện truyền thống với thư viện số giúp bạn đọc vừa có thể tìm tài liệu trực tuyến, vừa được trải nghiệm sách giấy. Việc tổ chức workshop, giao lưu cùng tác giả sách hay những buổi tọa đàm, lớp học kỹ năng sẽ giúp thư viện được tái sinh và một lần nữa trở thành trung tâm sinh hoạt cộng đồng. Thêm vào đó, các thư viện có thể đến gần với giới trẻ hơn thông qua mạng xã hội, video ngắn và những chiến dịch truyền cảm hứng đọc.

Trong nhịp sống số hóa, thư viện công cộng vẫn giữ nguyên giá trị. Vấn đề không nằm ở việc thư viện “lỗi thời”, mà là chúng ta cần làm mới cách kết nối chúng với cộng đồng. Có lẽ thật tuyệt biết bao khi một lần nữa ta được thấy mọi người cùng nhau đến thư viện để tra cứu một thông tin nào đó, hay đơn giản chỉ là đến để gặp gỡ và kết nối.

Tag: thư viện cộng đồng