VĂN HÓA
Trò chơi dân gian ngày Tết: Gìn giữ nét đẹp truyền thống
HaoKhanh • 24-01-2025 • Lượt xem: 165

Những trò chơi dân gian ngày Tết không chỉ đem lại phút giây giải trí, thư giãn mà còn là sợi dây gắn kết tình cảm, giúp các thành viên trong gia đình thắt chặt mối quan hệ, tạo không khí vui tươi, sôi động ngày Tết.
Những trò chơi tưởng chừng như đơn giản nhưng chúng mang đến nhiều lợi ích cho con trẻ, giúp các em rời xa màn hình điện thoại, hòa mình vào các trò chơi tập thể để rèn luyện sức khỏe, trí tuệ, sự sáng tạo, giúp các em tự tin để phát triển toàn diện.
Hình ảnh trò chơi dân gian ngày Tết còn gợi nhớ những khoảnh khắc thân thuộc tuổi thơ, phản ánh nền văn hóa đặc sắc và lưu giữ những nét truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
Dưới đây là tổng hợp một số trò chơi dân gian trong ngày Tết cổ truyền
Ô ăn quan
Đây là một trò chơi vô cùng quen thuộc và gắn liền với tuổi thơ. Trò chơi giúp chúng ta rèn luyện sự khéo léo, sự kiên nhẫn, tính toán để giành chiến thắng.
Luật chơi
Bạn sẽ dùng tất cả số quân trong một ô bất kỳ trong số 5 ô vuông của bạn và tiến hành rải quân lần lượt vào các ô (mỗi ô 1 quân) ngược hay xuôi chiều kim đồng hồ. Khi bạn đã rải hết, nếu liền sau đó là một ô vuông chứa quân thì tiếp tục dùng số quân đó để rải tiếp. Nếu liền sau đó là ô trống rồi đến ô chứa quân thì người chơi được ăn tất cả số quân của ô đó. Ván chơi kết thúc khi toàn bộ dân và quan của các bên đã bị ăn hết. Người thắng là nguời có tổng số dân quy đổi nhiều hơn.
Bịt mắt bắt dê
Đây là trò chơi được rất nhiều bạn nhỏ yêu thích giúp các em rèn luyện tính nhanh nhạy, linh hoạt, giúp trẻ rèn luyện thể lực, phát triển kỹ năng xã hội, mang lại không khí vui tươi.
Luật chơi
Hãy chọn hai người chơi, một người làm dê, một người bắt dê. Cả hai cùng đứng trong vòng tròn và đứng quay lưng vào nhau. Khi hiệu lệnh vang lên, người làm dê sẽ di chuyển và kêu “be be” để người bắt dê đoán và bắt dê. Nếu như bắt được dê thì người làm dê phải trở thành người bắt và một người khác ở hàng rào xung quanh vào làm dê.
Kéo co
Đây là một trò chơi nổi tiếng, được tổ chức trong các dịp lễ hội. Trò chơi này là biểu tượng cho sức mạnh, sự đoàn kết tập thể, là cơ hội để mọi người thư giãn, kết nối và trải nghiệm không khí vui tươi của dịp Tết.
Luật chơi:
Người chơi sẽ chia làm hai đội, mỗi đội sẽ dùng sức mạnh để kéo cho được bên kia ngã về phía mình, giữa sợi dây sẽ được buộc một cái khăn đỏ. Nếu như bên nào kéo đoạn dây có buộc khăn đỏ qua vạch của mình sẽ thắng.
Đấu vật
Đấu vật là một môn thể thao truyền thống của Việt Nam, thể hiện sức mạnh, sự dẻo dai và kỹ thuật điêu luyện của người tham gia. Thường xuyên xuất hiện trong các lễ hội đầu xuân, đấu vật không chỉ là một cuộc thi về thể lực mà còn là một hoạt động văn hóa mang đậm tính cộng đồng.
Luật chơi
Hai người sẽ bước lên sàn đấu trong 1 vòng tròn ở bãi đất trống hoặc sân đình, sân làng. Hai đấu vật sẽ dùng tay và sức để thi đấu với nhau. Người chiến thắng là người vật ngã đối phương hoặc đẩy người kia ra khỏi vòng tròn thi đấu.
Đi cà kheo
Cà kheo là trò chơi phổ biến dịp Tết và sẽ mang đến tiếng cười sảng khoái cho người theo dõi bởi sự hấp dẫn, bất ngờ.
Luật chơi
Người chơi khi chơi sẽ dùng 2 cây tre và cột hai cái khấc cũng bằng tre làm bàn đạp. Để đi được trên cà kheo, đòi hỏi người sử dụng phải có sự khéo léo.
Đập niêu đất
Đập niêu đất là trò chơi dân gian khá phổ biến vào dịp hội làng lớn, đặc biệt là Tết nguyên đán. Hình ảnh trò chơi dân gian ngày Tết này thường gắn liền với không khí vui tươi, náo nhiệt khi mọi người reo hò, cổ vũ cho người chơi.
Luật chơi
Trước khi chơi, người chơi được trọng tài trao cho một gậy dài khoảng 50 cm. Sau khi trao xong bạn sẽ bị bịt mắt và đứng ở vạch xuất phát. Bạn phải tự ước lượng khoảng cách và tiến lên phía trước để đập trúng chiếc niêu treo trên dây. Nếu như ai đập trúng niêu sẽ có một phần thưởng được ghi trong mẫu giấy nhỏ của niêu đã vỡ.
Mèo đuổi chuột
Mèo đuổi chuột là một trong các trò chơi dân gian quen thuộc với luật chơi đơn giản.
Luật chơi
Chọn ra hai người chơi để oẳn tù tì để xác định vai trò mèo, chuột. Khi bắt đầu, những người chơi còn lại phải nắm tay nhau đứng thành vòng tròn. Hai người chơi được chọn sẽ đóng vai chuột và mèo đứng giữa vòng, quay lưng lại với nhau. Khi có hiệu lệnh bắt đầu, chuột sẽ chạy, mèo phải đuổi bắt chuột. Chuột phải chạy qua các khoảng trống dưới các cánh tay của các người chơi khác. Chuột chạy ở đâu thì mèo phải chạy đúng vào hang đó, để tìm cách chạm vào mèo.
Những người chơi khác sẽ hát bài hát đồng dao và khi bài hát kết thúc, tất cả các người chơi khác sẽ đồng loạt ngồi thụp xuống. Kết thúc ván chơi nếu mèo không chạm được vào chuột thì mèo thua và ngược lại.
Cướp cờ
Cướp cờ là một trò chơi dân gian khá phổ biến đối và mang tính đồng đội rất cao, nó đem đến không khí vui chơi thoải mái.
Luật chơi
Cử ra một người làm quản trò và chia tất cả người chơi thành 2 đội, mỗi người phải đứng sau vạch xuất phát của đội mình và đếm theo số thứ tự 1,2,3,... Và hãy sử dụng bất kỳ đồ vật như khăn, vải,... để làm cờ. Khi trò chơi bắt đầu, quản trò hô tới số nào thì thành viên hai đội có số tương ứng sẽ chạy ra giữa sân để giành cờ. Người cướp được phải nhanh chóng chạy về vạch xuất phát của đội mình. Người chơi còn lại phải đuổi chạm vào người đang cầm cờ.
Nếu như người chơi chạm được vào người đang cầm cờ, điểm sẽ thuộc về đội của người chơi đuổi theo. Còn nếu như người cướp cờ về đích an toàn, đội cướp cờ sẽ giành được điểm.
Rồng rắn lên mây
Rồng rắn lên mây là trò chơi dân gian ngày Tết cho trẻ, vui nhộn và gợi nhớ ký ức tuổi thơ. Trò chơi đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng, tinh thần đoàn kết và khéo léo.
Luật chơi
Các trẻ đứng thành hàng, người đầu làm "rồng" và người cuối làm "rắn", người đứng đầu phải dang tay bảo vệ mọi người.
Cử ra một người làm thầy thuốc có nhiệm vụ để đuổi bắt. Nếu thầy thuốc bắt được bạn cuối cùng hoặc rồng rắn bị đứt thì nhóm rồng rắn thua, bạn cuối cùng phải đổi vai với ông thầy thuốc và chơi lại từ đầu.
Ném tung còn
Các trò chơi dân gian đã xuất hiện từ lâu đời và ném còn cũng vậy. Đây là trò đã gắn liền với đời sống, sinh hoạt, lao động của đồng bào các dân tộc thiểu số. Sân ném sẽ là một bãi đất rộng, ở giữa chôn một cây tre (hoặc vầu) cao trên đỉnh có vòng còn hình tròn (khung còn). Trò chơi này chúng ta sẽ thấy vào dịp đầu năm mới, các lễ hội hằng năm với hi vọng mang lại may mắn và một năm mới tốt lành.
Luật chơi
Người chơi đứng đối mặt với nhau qua cây còn và tiến hành ném quả còn lọt qua vòng còn trên đỉnh cột là chiến thắng.
Bên cạnh đó, còn rất nhiều trò chơi dân gian khác như đua thuyền, đánh đáo, đi cầu kiều, chơi cờ người, nhảy bao bố... đều mang đến sự sôi động và đầy hứng khởi cho người tham gia.
Không khí vui vẻ, tiếng cười của các trò chơi dân gian tạo nên một phần không thể thiếu trong các lễ hội Tết, gắn kết cộng đồng và mang lại niềm vui cho mọi người. Đây cũng là cơ hội để chúng ta khám phá giá trị văn hóa truyền thống và quý trọng những khoảnh khắc đặc biệt bên gia đình và bạn bè.