VĂN HÓA

Trò đùa nghệ thuật và cái giá 9 tỷ

Phúc Minh • 12-12-2019 • Lượt xem: 2732
Trò đùa nghệ thuật và cái giá 9 tỷ

Sự kiện một nghệ sĩ dán trái chuối lên tường và nhận về 9 tỷ đồng, trong khi hành động đó một người bình thường làm sẽ bị cho là ngớ ngẩn. Vậy đây là trò đùa nghệ thuật hay là nghệ  thuật đích thực?

Maurizio Cattelan - Một nghệ sĩ người Ý thành công với nghệ thuật sắp đặt dán trái chuối lên tường khi ông thu về 390.000 USD. Sự kiện này sau đó nhận được nhiều bình luận châm biếm và hài hước.

Ý tưởng quái lạ độc đáo của Maurizio Cattelan khiến giới nghệ sĩ thị giác trên thế giới... đau đầu

Nhiều người cho rằng đó là trò đùa, nó không phải là nghệ thuật. Họ cho rằng đây thực sự có phải là một tác phẩm nghệ thuật. Và số tiền khổng lồ mang lại cho nghệ sĩ Maurizio Cattelan quả thật là vô lý và quá dễ dàng.

Nhìn một cách khác, nếu gạt bỏ sự đùa cợt về hình ảnh chỉ một trái chuối và nó được dán lên tường, hãy nhìn sâu vào giá trị của tác phẩm. Ẩn sâu hình ảnh đó là gì? Giá trị của tác phẩm nằm ở chính sự hài hước và những nghịch lý mà nó chứa đựng trong mình.

Tác phẩm của Maurizio Cattelan

Bản thân tác phẩm cũng đang trêu chọc lại thị trường nghệ thuật đương đại, mà trò đùa ấy lại rất đắt giá, giúp đưa về cho tác giả một số tiền không nhỏ.

Nhiều công chúng khi tới đây đều cố gắng căng mắt nhìn kỹ hình ảnh trái chuối xem, nó thực sự mang ý nghĩa cao siêu gì phía sau những cái tưởng như đơn điệu kia.

Trong thời gian trưng bày triển lãm mới đây, tác phẩm đã giúp thu về cho nghệ sĩ tổng cộng 390.000 USD từ những thương vụ mua bán. Tác phẩm thu hút đám đông tới xem quá lớn đến mức phải gỡ bỏ sớm khỏi triển lãm vì lo ngại cho tính an toàn của những tác phẩm khác trưng bày gần đó.

Một nghệ sĩ có tên David Datuna cũng tham gia vào nhóm khán giả đến xem tác phẩm, thế rồi ông điềm nhiên gỡ băng dính, lấy trái chuối và ăn nó

Ngay sau đấy, David Datuna cũng tham gia vào hàng người đến xem tác phẩm, thế rồi ông điềm nhiên gỡ băng dính, lấy trái chuối và ăn nó. Và một trái chuối khác được thay thế.

Không có ai lên tiếng cho rằng nghệ sĩ Cattelan đã sắp xếp để Datuna vào ăn trái chuối, nhưng trước đó đã có những người đưa ra giả định rằng chính Cattelan đã dàn dựng vụ trộm chiếc toilet dát vàng khi tác phẩm đang được trưng bày tại cung điện Blenheim (Anh) hồi đầu năm nay. Có một sự tương đồng gây tò mò.

Những tác phẩm của Cattelan luôn có tính độc đáo, lạ lùng, gây sốc và đều hài hước, châm biếm thế giới nghệ thuật đang bị ám ảnh bởi những con số “trên trời”.

Những tác phẩm của Cattelan đề cao ý tưởng độc đáo hơn là ý nghĩa vật chất của tác phẩm, nó cho thấy một thị trường ngày càng sùng bái những con số, chỉ cần tác phẩm được quan tâm thì những con số “trên trời” sẽ được phát ra để trả cho tác phẩm. Tác phẩm trái chuối cùng đưa ra một thông điệp như vậy, bởi hiển nhiên nhiều người sẽ nói tác phẩm này là một trò đùa, chẳng có gì đáng giá.

Có những nhà phê bình cho rằng Cattelan đang thể hiện tính bi hài của một nghệ sĩ đương đại. Cách trưng bày tác phẩm của ông gợi nhắc lại phong cách của nghệ sĩ người Pháp Marcel Duchamp (1887-1968). Lúc sinh thời, Marcel Duchamp từng lấy xẻng hay bồn tiểu để đặt vào triển lãm rồi gọi đó là tác phẩm nghệ thuật.

Thế giới nghệ thuật hôm nay cũng đã trở thành một lĩnh vực kinh doanh và không thể bỏ qua yếu tố tiền bạc. Nhiều khi đó là điều đầu tiên và quan trọng nhất công chúng muốn biết về một tác phẩm. Những sự việc như trái chuối giá 9 tỷ đồng là một điều lạ lùng kỳ diệu của thế giới nghệ thuật vốn đề cao những con số. Trái chuối của Cattelan đáng giá bởi... nó đáng giá, vậy thôi.