10 năm nhớ về “Ông già Nam Bộ”

NXB Trẻ vừa tổ chức chương trình “10 năm nhớ Sơn Nam” để nhớ về “Ông già Nam Bộ”; đồng thời ra mắt các tác phẩm của ông được tái bản theo bìa mới, có biên tập, bổ sung chỉnh sửa.

Nổi tiếng với những tác phẩm văn xuôi và các công trình biên khảo về Nam bộ, nhưng ít ai biết nhà văn Sơn Nam khởi duyên văn nghiệp với thơ. Hai tác phẩm đầu tay của ông là tập thơ Lúa reo, xuất bản năm 1948 và Cho lòng em vui xuất bản hai năm sau đó. Về sau, ông chuyển sang viết văn xuôi, cảm thấy “thuận tay” hơn và gắn bó với văn xuôi từ đó.

Năm 1951 - 1952, hai truyện ngắn Bên rừng Cù lao Dung và Tây đầu đỏ giành giải nhất cuộc thi do Ủy ban Kháng chiến - Hành chính Nam bộ tổ chức. Tên tuổi của nhà văn Sơn Nam thực sự được biết đến rộng rãi trên văn đàn sau tập truyện ngắn Hương rừng Cà Mau (1962). Cho đến nay, đây vẫn là tập truyện ngắn được xếp vị trí cao trong số những tác phẩm đặc sắc của Nam bộ.

Ngoài dã sử, truyện ngắn, truyện dài… nhà văn Sơn Nam còn thành công ở những công trình biên khảo như Lịch sử khẩn hoang miền Nam, Văn minh Miệt Vườn, Đất Gia Định xưa, Bến Nghé xưa… Biên khảo viết với giọng văn không “lên gân” mà giản dị như lời một người hướng dẫn viên giới thiệu về miền đất quê hương.

Tháng 4-2003, NXB Trẻ chính thức mua toàn bộ tác quyền sách của nhà văn Sơn Nam, hệ thống lại và độc quyền xuất bản trên toàn thế giới. Nhân dịp kỷ niệm 10 năm ngày giỗ của ông, NXB Trẻ tái bản 20 tựa sách gồm những tác phẩm vốn đã được in trước đây, nhưng lần này sẽ có sửa chữa, bổ sung và chia theo các nội dung: tập truyện ngắn/ truyện dài/ ghi chép/ biên khảo/ bút ký… để nhằm tránh trùng lặp và bạn đọc có thể dễ dàng chọn sưu tập theo chủ đề.

Theo như chia sẻ của ông Nguyễn Minh Nhựt, Giám đốc NXB Trẻ, các tác phẩm của nhà văn Sơn Nam không thuộc hàng sách bán chạy nhưng lại bán rất bền, năm nào cũng có tái bản. Và đặc biệt, mùa bán sách Sơn Nam nhiều nhất là vào dịp Tết; đối tượng mua sách Sơn Nam nhiều nhất là Việt kiều. Trong số 20 tác phẩm được giới thiệu dịp này, có nhiều tác phẩm được in đến lần thứ 7 như Đất Gia Định xưa - Bến Nghé xưa - Người Sài Gòn; lần thứ 5 như: Đồng bằng Sông Cửu Long: Nét sinh hoạt xưa - Văn minh miệt vườn; Đình miễu & lễ hội dân gian miền Nam…

Riêng với Tủ sách Sơn Nam, NXB Trẻ sẽ tặng 100 bộ sách, mỗi bộ gồm 20 tựa sách trị giá hơn 4 triệu đồng cho các trường THPT tại Nam Bộ, mà trước mắt là tỉnh Kiên Giang. Sau đó sẽ là Cà Mau và Tiền Giang - nơi có nhà lưu niệm Sơn Nam.

Theo quy định, NXB Trẻ được quyền khai thác các tác phẩm của nhà văn Sơn Nam trong thời gian 50 năm. (Sau thời gian này, tác phẩm của “ông già Nam bộ” sẽ thuộc về công chúng). Toàn bộ số tiền có được từ các đầu sách của nhà văn Sơn Nam này sẽ được sử dụng cho mục đích trao học bổng và tủ sách mang tên ông.

Nhà văn Sơn Nam (1926 - 2008) tên thật là Phạm Minh Tài, sinh ở Kiên Giang. Gia đình ông vốn từ Cù lao Ông Chưởng (Long Xuyên) đến lập nghiệp ở ven rừng Cà Mau. Tuổi thơ của ông tắm mình trong hương sắc của rừng U Minh với muôn vàn cỏ cây hoa lá, chim muông. Đó chính là vốn sống đầu tiên, khởi nguồn cho cảm hứng sáng tác của ông sau này.