Nguyên nhân gây bệnh thoái hóa thần kinh và chứng mất trí nhớ

Khởi nguồn của các bệnh thoái hóa thần kinh và chứng mất trí nhớ được cho là do những cảm xúc tiêu cực, lo lắng và trầm cảm thúc đẩy. Tuy nhiên, tác động của những cảm xúc này lên não và khả năng hạn chế tác hại của chúng vẫn còn là vấn đề cần nghiên cứu. Để làm sáng tỏ chủ đề này, các nhà thần kinh học từ Đại học Geneva đã nghiên cứu mô hình kích hoạt não bộ của cả người trẻ tuổi và người lớn tuổi khi họ tiếp xúc với sự đau khổ tâm lý của người khác.

Các kết nối tế bào thần kinh của người lớn tuổi thể hiện sự cứng nhắc đáng kể về cảm xúc, những cảm xúc tiêu cực làm thay đổi các kết nối này một cách quá mức và liên tục, đặc biệt là ở vỏ não vành đai phía sau và hạch hạnh nhân, hai vùng não đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh cảm xúc và trí nhớ tự truyện.

Những kết quả này, sẽ được công bố trên tạp chí Nature Aging. Việc quản lý tốt những cảm xúc như thông qua thiền định có thể giúp hạn chế sự thoái hóa thần kinh.

Tiến sĩ Olga Klimecki, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Khoa học Cảm xúc Thụy Sĩ của UNIGE và tại Deutsches Zentrum für Neurodegenerative Erkrankungen, giải thích: “Chúng tôi đang bắt đầu hiểu điều gì xảy ra tại thời điểm nhận thức được một kích thích cảm xúc của nghiên cứu này được thực hiện như một phần của dự án nghiên cứu châu Âu do UNIGE đồng chỉ đạo”.

Các nghiên cứu trước đây về tâm lý học đã chỉ ra rằng khả năng thay đổi cảm xúc nhanh chóng có lợi cho sức khỏe tâm thần. Ngược lại, những người không thể điều chỉnh cảm xúc và giữ nguyên một trạng thái cảm xúc trong thời gian dài sẽ có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn.

Giáo sư Patrik Vuilleumier thuộc Khoa Khoa học Thần kinh Cơ bản tại Khoa Y và tại Trung tâm Khoa học Tình cảm Thụy Sĩ tại UNIGE, cho biết: “Mục đích của chúng tôi là xác định dấu vết não còn lại sau khi xem những cảnh xúc động, để đánh giá phản ứng của não và trên hết là cơ chế phục hồi của nó. Chúng tôi tập trung vào những người lớn tuổi, để xác định những khác biệt có thể có giữa lão hóa bình thường và lão hóa bệnh lý”.

Các bộ não không phải được tạo ra như nhau

Các nhà khoa học đã cho các tình nguyện viên xem các đoạn phim truyền hình ngắn cho thấy mọi người đang ở trong trạng thái đau khổ về cảm xúc. Chẳng hạn như trong một thảm họa tự nhiên hoặc tình huống đau khổ, cũng như các video có nội dung cảm xúc trung tính, để quan sát hoạt động não của họ bằng cách sử dụng MRI chức năng. Đầu tiên, nhóm nghiên cứu so sánh một nhóm 27 người trên 65 tuổi với một nhóm 29 người khoảng 25 tuổi. Thí nghiệm tương tự sau đó được lặp lại với 127 người lớn tuổi.

Nhà nghiên cứu Sebastian Baez Lugo tại phòng thí nghiệm của Patrik Vuilleumier cho biết: “Người lớn tuổi thường thể hiện một mô hình hoạt động và kết nối não bộ khác với những người trẻ tuổi”.

Điều này đặc biệt đáng chú ý ở mức độ kích hoạt của mạng chế độ mặc định, một mạng não được kích hoạt cao ở trạng thái nghỉ ngơi. Hoạt động của nó thường xuyên bị gián đoạn do trầm cảm hoặc lo lắng, cho thấy rằng nó có liên quan đến việc điều chỉnh cảm xúc. Ở người lớn tuổi, một phần của mạng lưới này, vỏ não vành đai sau, nơi xử lý trí nhớ tự truyện, cho thấy sự gia tăng các kết nối của nó với hạch hạnh nhân, nơi xử lý các kích thích cảm xúc quan trọng. Những kết nối này mạnh mẽ hơn ở những đối tượng có điểm số lo lắng cao, hay suy nghĩ lại hoặc có suy nghĩ tiêu cực.

Cảm xúc và lão hóa

Những người lớn tuổi có xu hướng điều chỉnh cảm xúc của họ tốt hơn những người trẻ tuổi và dễ tập trung hơn vào những chi tiết tích cực, ngay cả trong một sự kiện tiêu cực. Nhưng những thay đổi trong kết nối giữa vỏ não vành đai sau và hạch hạnh nhân có thể cho thấy sự khác biệt so với hiện tượng lão hóa bình thường, đặc biệt ở những người hay lo lắng, trầm ngâm và cảm xúc tiêu cực. Vỏ não vành đai sau là một trong những vùng bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi chứng sa sút trí tuệ, cho thấy sự hiện diện của các triệu chứng này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa thần kinh.

Nhà nghiên cứu Sebastian Baez Lugo cho biết thêm: “Giả thuyết của chúng tôi là những người lo lắng hơn sẽ không có hoặc có ít khả năng xa cách về mặt cảm xúc. Cơ chế quán tính cảm xúc trong bối cảnh lão hóa sau đó sẽ được giải thích bởi thực tế là bộ não của những người này vẫn bị đông cứng trong trạng thái tiêu cực bằng cách liên hệ sự đau khổ của người khác với ký ức cảm xúc của chính họ”.

Các nhà nghiên cứu đang tiến hành một nghiên cứu can thiệp kéo dài 18 tháng để một mặt đánh giá tác động của việc học ngoại ngữ và mặt khác là thực hành thiền định giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ bằng cách tác động lên cơ chế quán tính cảm xúc.

Để hoàn thiện hơn nữa, các nhà nghiên cứu sẽ so sánh tác động của hai loại thiền định đó là chánh niệm, bao gồm việc thả neo bản thân vào hiện tại để tập trung vào cảm xúc của chính mình, và thiền định từ bi, nhằm mục đích tích cực gia tăng cảm xúc tích cực đối với người khác.

Tag: cảm xúc thoái hóa thần kinh chứng mất trí nhớ não bộ