Một số tác giả khi cố gắng tìm một từ tương đương trong tiếng Anh ít nhất là từ tháng 1 năm 1940, đã liều lĩnh mở đầu một bài báo trên tờ New York Times như sau: “Không dễ gì để dịch nó, vì không một ngôn ngữ nào có từ tương đương. Sisu có thể nói là từ định nghĩa cho Phần Lan”.

Vậy thì làm sao bạn có thể viết về một đất nước mà phần miêu tả về nó lại dựa trên một từ không thể định nghĩa? Phức tạp một cách đáng ngạc nhiên, nhưng mặt khác lại đơn giản đến không ngờ. Trong quá trình tìm cách diễn giải ý nghĩa của sisu, các tác giả đã miêu tả những phẩm chất bên trong của người dân Phần Lan – có thể nói là linh hồn của đất nước này. Đây cũng là nội dung cuốn sách của Joanna Nylund, Sisu: Vượt qua tất cả - Nghệ thuật sống của người Phần Lan.

Về nguyên gốc, “sisu” bắt nguồn từ “phía trong” hoặc “bên trong”. Đây là một trong những lý do đôi khi nó được dịch là “tấm lòng” hay “sức mạnh bên trong”. Phần Lan là một nước song ngữ, Nylund lớn lên ở Raseborg, một thị trấn phía nam là nơi sinh sống của người Phần Lan và Thụy Điển, và cô có thể nói hai thứ tiếng (Ở phía bắc, ngôn ngữ của dân tộc Sámi cũng được xem là chính thức.

Không kể đến ngôn ngữ, mọi người dân Phần Lan đều có thể khẳng định tinh thần sisu. Giờ đây, nhiều người trên khắp thế giới cũng bắt đầu chú ý đến khái niệm này. Chỉ vài chương đầu trong cuốn sách, Nylund đã khuyến khích người đọc, khẳng định mỗi người chúng ta đều có sisu, tinh thần này đã có sẵn trong mỗi chúng ta.

Tinh thần hành động

Joanna Nylund truyền tải cái nhìn sâu sắc về văn hóa xã hội Phần Lan trong cuốn Sisu: Vượt qua tất cả - Nghệ thuật sống của người Phần Lan. Cô viết bản thảo của mình bằng tiếng Anh và cuốn sách đã được dịch ra nhiều thứ tiếng: Hà Lan, Pháp, Hungary, Hàn Quốc, Bồ Đào Nha, Nga và Việt Nam và cả Phần Lan. 7 chương của cuốn sách nói về sisu, ý nghĩa và ứng dụng của nó từ nhiều góc nhìn.

Phần giới thiệu cuốn sách cho biết, về mặt ngôn ngữ, khái niệm sisu đã xuất hiện hơn 500 năm về trước. Nó có thể được hiểu là “quyết tâm cứng rắn, lòng gan dạ, can đảm, dũng cảm, bền bỉ và kiên cường”. Tất cả khái niệm xoay quanh “tinh thần hành động”. Bạn không ba hoa về việc có tinh thần sisu, hành động của bạn sẽ chứng minh tất cả.

Từ nền tảng này, khái niệm sisu phát triển rộng hơn, được giải thích kỹ càng hơn, để giải thích sisu có thể được ứng dụng như thế nào như một triết lý sống. Sisu được vận dụng vào thực tế khi bạn đối mặt với thử thách cuộc sống như chiến đấu chống lại một cuộc chiến trong mùa đông lạnh giá, chính xác là những gì người Phần Lan đang làm.

Không chỉ có vậy, sisu cũng sẽ giúp bạn đối mặt với những khó khăn thường gặp trong cuộc sống. Nó giúp xây dựng hạnh phúc tinh thần và thể chất, giúp bạn giao tiếp với bạn đời, các thành viên gia đình và đồng nghiệp. Và chắc chắn bạn cũng muốn giúp con lớn lên với tinh thần sisu. Bạn có thể vận dụng nó như nền tảng dẫn dắt một cuộc sống tích cực, mạnh khỏe, làm đòn bẩy tiến đến những mục tiêu cuộc sống và cuối cùng giúp bạn tìm thấy hạnh phúc.

Trong quá trình học hỏi tinh thần sisu, chắc chắn bạn sẽ học hỏi thêm được về văn hóa sắp xếp cuộc sống đầy thu hút của người Phần Lan. Phần lớn cách sống và lối suy nghĩ của người Phần Lan, hoặc bắt nguồn từ tinh thần Sisu, hoặc góp phần hình thành nên tinh thần này.

Nếu bạn muốn học hỏi tình yêu bản thân của người Phần Lan, hãy tìm hiểu thêm về hệ thống giáo dục nổi tiếng tại đây, bạn sẽ thấy ngưỡng mộ khả năng của người Phần Lan trong việc tận dụng tối đa điều kiện thời tiết khắc nghiệt nơi đây.

Câu chuyện của Pantzar là một ví dụ, cô bơi trong làn nước giá lạnh gần như mỗi ngày – một truyền thống của người Phần Lan. Theo Pantzar, thường xuyên thử thách bản thân theo cách đơn giản, trực tiếp này là cách hữu hiệu nhất để giảm trầm cảm và lo lắng, giảm bớt căng thẳng và tăng thêm năng lượng cho cô.

Mặt khác, những thử thách hàng để thực hành tinh thần sisu phải là lựa chọn của chính bạn, không nên là thứ gì đó mà người khác định đoạt cho bạn. Theo Pantzar, chính bản thân bạn là người lựa chọn những hoạt động thử thách, như đạp xe đi làm trong mọi thời tiết hay bơi trong nước băng thay vì những thứ dễ dàng. Tuy nhiên, nếu không sẵn sàng cho những hoạt động quá khó khăn ngay lập tức, bạn cũng có thể tự đặt ra những thử thách nhỏ để hoàn thành dần, từ từ tăng thêm lòng dũng cảm cho bản thân.

Có thể bạn cũng sẽ được truyền cảm hứng đối mặt với những cơn khủng hoảng lớn hoặc nhỏ trong cuộc sống. Ngay cả tính cách tò mò, luôn muốn tìm kiếm mọi thứ của người Phần Lan cũng có sự đóng góp của tinh thần Sisu.

Cuốn sách này còn bao gồm, trong một giới hạn nào đó, những ý tưởng về cách tích hợp tinh thần sisu vào cuộc sống của riêng bạn. Những cách hàng đầu giúp bạn tái tạo năng lượng:

1. Ngắt kết nối điện tử
2. Tôn trọng sự im lặng
3. Dành thời gian ở một mình

Và cả những cách tốt nhất để trở về với bản năng:

1. Đơn giản hóa cuộc sống của bạn
2. Phân tích để hiểu rõ điều quan trọng trong cuộc sống của bạn
3. Có sự chuẩn bị cho các tình huống cuộc sống

Cuộc sống với tinh thần sisu

Theo Nylund, người Phần Lan đã không nói quá về tinh thần sisu. Nó thực sự bao trùm mọi mặt cuộc sống. Sisu là nền tảng đích thực của rất nhiều thứ, và theo nghĩa đó, không hề nói quá khi cho rằng sisu thực sự có thể tích hợp vào mọi mặt của cuộc sống.

Nếu bạn cảm thấy thích thú với lối sống Phần Lan, hãy chuẩn bị hành trang với tinh thần sisu. Hãy giữ bên mình một tinh thần sisu, nhưng đừng nói về nó, thay vì thế hãy hành động. Hành động của bạn sẽ tự kể câu chuyện của nó về tinh thần sisu. Sisu sẽ trở thành sức mạnh bí ẩn thúc đẩy bạn vượt qua những thử thách gian nan nhất. Đó là dũng khí phi thường và sự kiên định bạn cần có để đối mặt với nghịch cảnh.

Nylund đã thực hiện nhiều cuộc phỏng vấn với những người Phần Lan, những người có tính cách và cuộc đời tiêu biểu cho tinh thần sisu, nhà thám hiểm Bắc cực và Na cực Patrick Degerman và nhà hoạt động xã hội và nhà nghiên cứu sisu Emilia Lahti.

Ngoài ra còn có những ví dụ không thể tiêu biểu hơn cho đại diện của tinh thần sisu, trong đó có người đoạt giải Nobel Hòa Bình, Martti Ahtisaari, nổi tiếng cho những hoạt động góp phần giải quyết xung đột quốc tế, vận động viên điền kinh đường dài Paavo Nurmi, kỷ lục gia và người chiến thắng huy chương bạc Olympic vào những năm 1920.

Sisu chắc chắn không phải là một khi đã thấy rõ thất bại nhưng vẫn bất chấp tiến tới. Ý tưởng trung tâm của sisu là trong mỗi chúng ta vốn đã có sức mạnh tiềm ẩn mà ta cần tìm ra và vận dụng sức mạnh ấy trong mọi mặt cuộc sống. Chắc chắn việc lựa chọn những thử thách và thúc đẩy bản thân khỏi vùng an toàn không hề dễ dàng, nhưng tinh thần sisu hoàn toàn có thể được bồi đắp theo thời gian. Một khi biết được mình có thể làm được những gì, bạn sẽ luôn thúc đẩy bản thân đi xa hơn, và xa hơn nữa.

Sisu được tìm thấy ở bất cứ ai, bất cứ đâu mà con người có đủ sức mạnh để vượt qua trở ngại, theo đuổi hi vọng ngay cả ở nơi có ít hi vọng nhất.

Tag: Phong cách sống sisu Phần Lan tinh thần hành động