Người ta thường nói: "Cuộc sống luôn tìm ra cách để tồn tại." Và khám phá dưới đáy Biển Đỏ đã chứng minh điều đó theo cách đầy bất ngờ.

Phát hiện suýt bị bỏ lỡ

Vịnh Aqaba, nằm giữa bán đảo Ả Rập và bán đảo Sinai, dường như không có gì quá đặc biệt. Nhưng vào năm 2020, một nhóm nhà khoa học trên tàu OceanXplorer đã tình cờ phát hiện ra điều khiến họ phải kinh ngạc: những hồ nước muối nằm sâu dưới đáy biển.

"Chúng tôi thực sự rất may mắn," nhà địa chất biển Sam Purkis chia sẻ vào năm 2022 khi công bố nghiên cứu trên Communications Earth & Environment. "Chúng tôi chỉ phát hiện ra chúng trong năm phút cuối cùng của chuyến lặn ROV kéo dài mười tiếng đồng hồ."

Nếu không có chút may mắn ấy, phát hiện mang tính đột phá này có thể đã bị chôn vùi dưới lòng đại dương thêm nhiều năm nữa.

Một thế giới khắc nghiệt nhưng tràn đầy sự sống

Khi robot lặn xuống độ sâu 1.770 mét, nơi các hồ nước muối tồn tại, nhóm nghiên cứu không khỏi kinh ngạc. Ở độ sâu này, nước có độ mặn cực cao, hoàn toàn không có oxy – một môi trường mà hầu hết sinh vật không thể tồn tại.

Nhưng hóa ra, những hồ nước này không hề hoang vắng.

"Dưới đáy đại dương, nơi tưởng như không gì có thể sống sót, những hồ nước muối này lại sáng bừng như những ốc đảo bí ẩn," Purkis nói với Live Science. "Vi khuẩn kết thành từng lớp dày, tạo ra nguồn thức ăn dồi dào, thu hút những kẻ săn mồi tinh ranh."

Quả thật, các nhà khoa học đã phát hiện những sinh vật đáng kinh ngạc như lươn, cá bơn, thậm chí cả cá mập houndshark. Những kẻ săn mồi này thường kiên nhẫn lượn lờ xung quanh bề mặt hồ, chờ đợi những con mồi xấu số vô tình rơi vào vùng nước thiếu oxy. Chỉ trong chớp mắt, con mồi sẽ bị sốc hoặc chết ngạt, trở thành bữa ăn hoàn hảo.

Những hồ nước này chính là sân khấu cho một cuộc chiến sinh tồn đầy khắc nghiệt – nơi chỉ những sinh vật mạnh mẽ nhất mới có thể tồn tại.

Dòng thời gian lưu giữ trong lòng đại dương

Không chỉ là một kỳ quan sinh học, những hồ nước muối này còn như một cuốn nhật ký cổ xưa của Trái Đất.

Khi phân tích các lớp trầm tích dưới đáy hồ, các nhà khoa học phát hiện một kho tàng dữ liệu quý giá: dấu vết về lượng mưa suốt hơn 1.000 năm qua, bằng chứng về các trận động đất và sóng thần từng xảy ra trong khu vực.

Những lớp trầm tích này không khác gì một dòng thời gian hoàn chỉnh, giúp con người hiểu thêm về sự thay đổi khí hậu và địa chất của Trái Đất.

Gợi ý về sự sống ngoài hành tinh?

Nếu sự sống có thể phát triển mạnh mẽ ở những nơi tưởng như không thể tồn tại, vậy thì liệu đâu đó trong vũ trụ xa xôi, có thể cũng có những sinh vật kiên cường như thế?

Purkis tin rằng những hồ nước muối dưới đáy Biển Đỏ có thể là mô hình thu nhỏ cho việc nghiên cứu sự sống ngoài hành tinh.

"Chừng nào chúng ta chưa hiểu được giới hạn của sự sống trên Trái Đất, thì việc xác định liệu các hành tinh khác có thể chứa đựng sự sống hay không vẫn còn là một thách thức," ông chia sẻ.

Với mỗi khám phá mới về những sinh vật cực đoan (extremophiles), con người lại tiến thêm một bước trong hành trình tìm kiếm sự sống ngoài không gian. Có lẽ, ngay lúc này đây, một dạng sống nào đó đang sinh sôi ở một góc xa xôi trong vũ trụ, trong một môi trường khắc nghiệt không kém gì những hồ nước muối dưới đáy đại dương của chúng ta.

Ai biết được?

Tag: biển đỏ