VĂN HÓA

Cổ Phong - Nghệ thuật cắm hoa truyền thống của Trung Quốc

Diễm Chi • 26-06-2023 • Lượt xem: 2066
Cổ Phong - Nghệ thuật cắm hoa truyền thống của Trung Quốc

Cổ Phong là một nghệ thuật cắm hoa truyền thống của người Trung Quốc xuất phát từ thời kỳ cổ đại và phát triển trong suốt hàng ngàn năm. Cổ Phong đặc trưng bởi cách cắm hoa tự nhiên, tinh tế, thể hiện sự đối xứng và cân đối giữa các yếu tố trong cùng một bó hoa.

Xem thêm:

Ngôi nhà trên cây lấy cảm hứng từ chòi lá tuổi thơ

Mont Saint-Michel: Lâu đài hơn 1000 tuổi giữa lòng Đại Tây Dương

Cổ Phong - Nghệ thuật cắm hoa có truyền thống lâu đời

Cắm hoa là một trong những loại hình nghệ thuật xuất hiện vào thời kỳ Bắc Thương, Trung Quốc (vào khoảng 1600 - 1046 trước Công nguyên). Tuy nhiên, nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong lại phát triển mạnh mẽ từ thời kỳ Đông Hán (25-220) và đạt được sự hưng thịnh trong thời kỳ Nam Bắc triều (420-589).

Đặc biệt ở triều đại nhà Tùy (589-618) và nhà Đường (618-907), nghệ cắm hoa Cổ Phong chính là một trong những hoạt động nhận được sự ủng hộ của triều đình và giới quý tộc. Người nghệ nhân cắm hoa cũng nhận được sự kính trọng và yêu thích từ đó. Các bộ sưu tập và tài liệu về nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong trong thời kỳ này cũng được lưu giữ để nghiên cứu và phát triển đến ngày nay.

Có thể nói, đối với lịch sử phát triển về mặt văn hóa của Trung Quốc, nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong có một sức ảnh hưởng đáng kể đến các loại hình truyền thống văn hóa khác như tranh vẽ, thi ca và văn chương. Bởi lẽ, thông qua nghệ thuật cắm hoa, người nghệ nhân có thể gửi gắm và bộc lộ những tâm tư, tình cảm của mình qua từng tác phẩm, từ đó mà nhiều phong cách và kỹ thuật mới đã ra đời.

Nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong trở thành một trong những biểu tượng văn hóa truyền thống của Trung Quốc, được lưu truyền qua nhiều thế hệ, các trường học nghệ thuật, tổ chức hội họa và triển lãm. 

Cổ Phong không chỉ phản ánh sự tiến bộ và thay đổi của xã hội Trung Quốc qua các thời kỳ lịch sử, mà còn thể hiện sự tôn trọng, tình yêu với tự nhiên hay vẻ đẹp trong cuộc sống hàng ngày.

Những nguyên tắc cần phải tuân thủ trong nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong

Để tạo được một tác phẩm đẹp, cân đối và hài hòa, người nghệ nhân cần phải tuân thủ một số nguyên tắc chính trong nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong. 

Nguyên tắc cân đối: Cổ Phong là loại hình cắm hoa đề cao sự cân đối và hài hòa. Người nghệ nhân sẽ sắp xếp hoa và cây cỏ theo từng tầng và lớp, đặt hoa cao và to ở giữa, hoa nhỏ hơn và cây cỏ xung quanh. Sự sắp xếp này tạo nên một cấu trúc hình khối và không gian độc đáo.

Nguyên tắc rõ ràng: Bên cạnh sự cân đối, rõ ràng cũng là một trong những yếu tố được ưu tiên. Các đường cong và hình dạng của hoa, lá, cành cây được sắp xếp một cách tự nhiên nhưng vẫn duy trì tính rõ ràng và sắc nét.

Nguyên tắc không gian âm dương: Trong khi âm đại diện cho những bông hoa nở rộ và những đường cong thì dương đại diện cho những đường thẳng và những cành cây. Sự kết hợp giữa âm và dương tạo cho người xem một cảm giác cân đối và tươi mới.

Nguyên tắc cấu trúc: Trong Cổ Phong, cấu trúc của một bó hoa rất quan trọng. Việc chọn vị trí, góc độ của các hoa và cành cây để tạo chiều sâu trong bó hoa là những yếu tố cấu thành nên sự hài hòa và hấp dẫn.

Nguyên tắc tự nhiên: Nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong tôn trọng và thể hiện sự tự nhiên của các thành phần hoa và lá. Đối với mỗi bông hoa và cành cây, người nghệ nhân cần nhìn nhận và tôn trọng tính chất tự nhiên của chúng để tạo ra sự tự nhiên và hài hòa trong tác phẩm.

Nguyên tắc “một cành một hoa”: Theo nguyên tắc này, mỗi cành cây hoặc cành hoa được cắm một mình trong một lọ hoặc chén riêng, thể hiện sự tách biệt và tôn vinh độc đáo của từng cành cây hoặc bông hoa. Thông qua nguyên tắc "một cành một hoa", nghệ nhân cắm hoa Cổ Phong muốn tạo ra sự cân bằng và tinh tế, để người xem có thể tận hưởng từng chi tiết và cảm nhận sự độc đáo của mỗi cành cây hoặc bông hoa.

Nguyên tắc "một cành một hoa" tạo ra sự tập trung, nhấn mạnh vào sự đơn giản và độc đáo của từng thành phần trong cắm hoa, mang đến sự thanh lịch và tinh tế cho tác phẩm.

Ngoài ra, nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong cũng chú trọng vào việc sử dụng các phụ kiện và vật liệu trang trí như những chiếc bình đất, gương, đèn lồng, vải và các đồ trang sức cổ điển. Các phụ kiện này được sử dụng để tăng thêm vẻ đẹp và tính thẩm mỹ cho bó hoa.

Sự đa dạng và sáng tạo trong nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong

Cổ Phong tức là "phong cách cổ điển", người Trung Quốc thường áp dụng phong cách này để tạo ra những bó hoa tươi tắn, thanh lịch và tinh tế. Trong nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong, người nghệ nhân thường sử dụng các loại hoa và cây cỏ tự nhiên như hoa sen, cúc, lan, hoa mẫu đơn, hoa đỗ quyên và các loại lá cây. 

Có lịch sử hình thành và phát triển qua lâu đời, nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong mang nhiều phong cách tiêu biểu và tượng trưng cho một giai đoạn lịch sử, vùng đất hay trường phái nghệ thuật cụ thể.

Phong cách Tống (Tang): Đây là phong cách tập trung vào sự cân đối và cảm giác đơn giản, thể hiện sự tối giản và sự thanh lịch trong cách sắp xếp hoa, “một cành một hoa” là một trong những nguyên tắc được ra đời trong phong cách này.

Phong cách Song: Phát triển trong thời kỳ Nam Triều từ thế kỷ X - XII, phong cách Song thể hiện sự phong phú và lãng mạn với sự tham gia của nhiều loại hoa khác nhau. Sự đa dạng và phong cách sắp xếp đa tầng là điểm đặc trưng tiêu biểu cho phong cách này.

Phong cách Minh (Ming): Đây là phong cách thể hiện sự kết hợp sự tinh tế và trang nhã, cân đối và hài hòa. Những bó hoa trong phong cách này thường có cấu trúc hình học rõ ràng và sử dụng các vật liệu trang trí như gương, đèn lồng, và các đồ trang sức cổ điển. Có thể nói, đây chính là phong cách tiêu biểu cho thời kỳ Minh và Thanh từ XIV - XVII.

Phong cách đương đại: Ngoài các phong cách truyền thống, nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong cũng tiếp nhận và pha trộn với các yếu tố đương đại. Phong cách đương đại thể hiện sự sáng tạo, tự do và thể hiện cá nhân của người nghệ nhân. Nó có thể là sự kết hợp các loại hoa và cây cỏ hiện đại, sử dụng các vật liệu và phụ kiện độc đáo, thể hiện các khái niệm và ý tưởng mới trong nghệ thuật cắm hoa.

Những phong cách cắm hoa Cổ Phong không bắt buộc phải tuân theo khuôn mẫu, người nghệ nhân có thể linh hoạt và sáng tạo theo phong cách riêng của mình.

Đại diện cho sự phát triển và đa dạng của nghệ thuật cắm hoa Cổ Phong qua các thời kỳ lịch sử và địa lý, mỗi phong cách mang đến cho người xem một cái nhìn và trải nghiệm riêng, từ đó, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho loại hình nghệ thuật này.