Hội chứng Charles Bonnet được đặt theo tên của nhà khoa học tự nhiên Charles Bonnet người Thụy Sĩ. Ông đã mô tả hội chứng này lần đầu tiên vào năm 1769 xảy ra với ông nội của ông, người gần như bị mất thị lực hai mắt do căn bệnh đục thủy tinh thể (cườm khô) nhưng vẫn nhìn thấy các hình ảnh như đàn ông, phụ nữ, nhà cửa, xe cộ, chim chóc.

CBS – hội chứng gây sợ hãi cho nhiều người

Theo bác sĩ Nikhil Seth, chuyên gia tư vấn về nhãn khoa (Bệnh viện Marengo QRG - Ấn Độ) cho biết, CBS là hội chứng xảy ra sau khi một người mất thị lực một phần hoặc hoàn toàn. Điều này khiến họ gặp ảo giác, tức là nhìn thấy những hình ảnh không có thật.

Charles Bonnet có thể khiến nhiều người lo lắng bởi nó gây ảo giác kỳ lạ và vô cùng sống động. Ảo giác có thể là con người, động vật, phong cảnh, hoa văn… Ảo giác có thể là các hình ảnh từ đơn giản đến phức tạp, xuất hiện trong vài giây, vài phút thậm chí là vài giờ và có thể kéo dài đến hàng năm.

Khi bị hội chứng CBS, người bệnh sẽ nhìn thấy những hình ảnh mờ ảo, đôi khi là người ngoài hành tinh hay những bóng ma rùng rợn. Các ảo giác xuất hiện với nhiều màu sắc hoặc chỉ có hai màu đen trắng, chúng có thể đứng yên hoặc chuyển động không ngừng.

Người mắc hội chứng Charles Bonnet thường gặp các ảo giác sống động.

Ban đầu khi chưa biết, người bệnh có thể cảm thấy mình đang mắc vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc bệnh mất trí. Tuy nhiên hội chứng này thường chỉ xảy đến với những người bị mất một phần hoặc toàn bộ thị lực. Ảnh hưởng càng gia tăng với những người mất thị lực ở cả hai mắt.

Hội chứng CBS có thể gặp ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên bệnh thường gặp hơn ở những người tuổi cao vì tuổi càng lớn càng dễ gặp các vấn đề suy giảm thị lực. Đặc biệt, hội chứng CBS không xảy đến với các trường hợp có vấn đề thị lực bẩm sinh.

Để giải thích cho tình trạng ảo giác khi mất thị lực, bác sĩ Seth cho biết với thị lực khỏe mạnh, võng mạc sẽ nhận ánh sáng vào mắt và chuyển thành thông điệp hình ảnh đến não bộ. Khi đó não sẽ diễn giải các thông điệp thành hình ảnh để chúng ta nhìn thấy.

Còn với thị lực suy giảm ( do một số bệnh như thoái hóa điểm vàng, tăng nhãn áp, bệnh võng mạc tiểu đường…) thì hệ thống thị giác không xử lý hình ảnh mới. Khi không có dữ liệu hình ảnh truyền qua mắt, lúc này não bộ sẽ tự động lấp đầy khoảng trống bằng cách truyền lại những hình ảnh đã được lưu trữ, khi đó sẽ tạo ra ảo giác.

Thích nghi và sống chung với CBS

Theo một số thống kê, CBS thường xảy đến với tỷ lệ từ 10 – 40% ở những người trên 65 tuổi. Các bệnh nhân chia sẻ rằng họ biết các ảo giác của mình là không có thật, một số người cảm thấy thú vị với hình ảnh họ thấy được. Một số lại thấy phiền toái vì chúng xuất hiện nhiều lần và tỏ ra khó chịu khi nhìn thấy người hoặc động vật lạ trong nhà của họ.

Phần lớn hội chứng Charles Bonnet thường gặp ở người cao tuổi suy giảm thị lực.

Thời gian và tần suất xuất hiện ảo giác thường không giống nhau ở mỗi người. Nhiều người đã quen với việc gặp phải ảo giác mỗi sáng khi thức dậy và có thể biết được tần suất và khi nào ảo giác diễn ra.

Cho đến hiện tại, vẫn chưa có phương pháp điều trị triệt để cho hội chứng Charles Bonnet. Và các biện pháp thực hiện chỉ nhằm mục đích giảm bớt triệu chứng, đồng thời giúp kiểm soát ảo giác tốt hơn.

Để kiểm soát tối nhất hội chứng ảo giác CBS, việc quan trọng nhất là cần điều trị những tác nhân gây suy giảm thị lực đồng thời cải thiện khả năng thị giác, bằng cách thực hành chăm sóc mắt và khám mắt thường xuyên. Đây là một trong những cách tốt nhất để giảm mức độ nghiêm trọng cũng như giảm tần suất xuất hiện ảo giác.

Các bác sĩ cho biết một số biện pháp có thể đối phó với tình trạng này:

+ Chia sẻ và nói về ảo giác của bạn với bác sĩ, người thân, bạn bè và những người xung quanh để bản thân cảm thấy bớt bị cô lập.

+ Luôn nhắc nhở bản thân về tình trạng ảo giác là do mất thị lực chứ không phải do vấn đề sức khỏe tâm thần.

+ Nếu gặp ảo giác nhiều hơn trong điều kiện ánh sáng mờ hoặc ánh sáng rực rỡ, hãy thay đổ môi trường với ánh sáng ổn định hơn. Ví dụ nếu ảo giác diễn ra trong môi trường ánh sáng mờ, hãy kéo rèm cửa hoặc bật thêm đèn. Nếu ảo giác xuất hiện khi bạn ở trong không gian yên tĩnh, hãy mở tivi hoặc bật radio để có thêm âm thanh.

+ Bạn có thể luyện tập di chuyển mắt lên xuống, sang trái - phải, nhìn chằm chằm vào ảo giác, nhìn ra xa khỏi ảo giác, nhắm mở mắt và thư giãn để kiểm soát ảo giác. Cần đảm bảo ngủ đủ giấc, luyện tập thể dục và giữ tinh thần luôn lạc quan, xua tan mọi lo lắng.

Và quan trọng nhất, hãy kiểm tra mắt thường xuyên để bác sĩ nhãn khoa có thể nắm được các thay đổi cũng như cho bạn lời khuyên một cách tốt nhất.

Tag: Hội chứng Charles Bonnet Suy giảm thị lực Ảo giác