VĂN HÓA

Những điều kiêng cữ ngày Tết để được may mắn cả năm

T.H • 13-02-2021 • Lượt xem: 321
Những điều kiêng cữ ngày Tết để được may mắn cả năm

Với quan niệm "đầu xuôi đuôi lọt" và "có thờ có thiêng, có kiêng có lành" nhiều gia đình Việt có truyền thống kiêng quét nhà, đổ rác, kiêng làm vỡ đồ... trong ngày Tết với hi vọng 1 năm mới mọi việc an lành, suôn sẻ, tránh xui xẻo và đạt may mắn. 

Những tập tục được truyền miệng phổ biến trong dân gian và vì được gọi là tập tục nên giá trị chân lý của những điều này gần như không thể kiểm định được. Tết Nguyên Đán là tiết lễ đầu tiên của năm mới, vì vậy người ta tin rằng nếu đầu năm làm những điều tốt đẹp thì cả năm sẽ gặp may mắn, suôn sẻ, thuận lợi.

Kiêng quét nhà, đổ rác trong 3 ngày Tết: Nhiều người quan niệm, quét nhà đầu năm sẽ mất lọc vậy nên ngay chiều 30 Tết, họ đã tranh thủ dọn dẹp ngăn nắp nhà cửa và trong các ngày Tết sẽ dồn rác vào một góc nhà, để qua mùng 4 Tết mang đi đổ. Nhiều gia đình còn cất hết chổi để tránh việc quét nhà.

Kiêng làm vỡ đồ đạc: Chén bát, ly tách mà bị bể, sứt mẻ ngày đầu năm được xem là điềm xui vì cả gia đình có thể bị rạn nứt, bất hòa trong năm mới. Chuyện ly chén bể luôn là những điều không hay ở mọi thời điểm.

Kỵ tang ma: Ngày Tết, người nào đang chịu tang thường kỵ đi chúc Tết gia đình người khác. Người ta cho rằng người đang có tang đi chúc Tết gia đình khác sẽ ảnh hưởng đến niềm vui chung ngày Tết, do vậy, gia đình có tang chỉ ở nhà đón khách đến chúc Tết. Vì lẽ đó mà những người mất vào ngày giáp Tết, các gia đình thường cố gắng lo hậu sự cho xong trong năm cũ, tránh kéo dài qua ngày đầu năm. Tuy nhiên, một số trường hợp vẫn phải để sang năm mới vì chưa chọn được ngày lo hậu sự phù hợp. Một số gia đình có người thân mất vào ngày mồng 1 Tết cũng chưa vội phát tang mà chờ đến mồng 2.

Kiêng nói to, cãi nhau

Ngày Tết là ngày vui vẻ, cả gia đình sum họp, quây quần bên nhau nên các gia đình thường duy trì không khí đầm ấm, hạnh phúc. Các gia đình quan điểm, dù có như thế nào thì mấy ngày Tết cũng phải vui vẻ, hồ hởi và thân mật với người xung quanh để tạo bầu không khí vui tươi của ngày xuân.

Kiêng ăn thịt chó, vịt, chuối, trứng vịt lộn

Tập tục người Việt quan niệm những món ăn này gắn liền với những điều không may nên không chỉ kiêng cữ ngày Tết mà ngay cả những ngày đầu tháng âm lịch người ta cũng kiêng ăn. Riêng "chuối" thì do cách phát âm của người miền Nam mà chuối đọc thành "chúi" mang ý "chúi rủi" - làm mọi việc thất bại, đi xuống hoặc còn hiểu là trượt vỏ chuối nên người ta kiêng cữ. Còn trứng vịt lộn người miền Bắc kiêng ăn đầu tháng nhưng với người miền Nam thì trứng vịt lộn lại là món ăn giải xui phổ biến. 

Kiêng mặc quần áo màu trắng hoặc đen

Dân gian cho rằng màu trắng, màu đen là màu của tang ma nên tránh mặc màu này vào ngày Tết. Ngày Tết là phải tươi vui nên người Việt xưa hay chọn mặc đồ màu đỏ, màu xanh, hồng. Tuy nhiên, ngày này tập tục này đang dần mai một vì cuộc sống hướng tới nhiều điều đơn giản hơn, màu trắng và màu đen cũng là hai màu quần áo được ưa chuộng vì không kén người mặc. Mặt khác, người ta cho rằng mặc quần áo mà bản thân thấy phù hợp là đã giúp chính mình tự tin và phấn chấn hơn trong những ngày đầu xuân.

Không sử dụng kim chỉ

May vá trong những ngày đầu năm được cho là sẽ khiến gia chủ phải gánh chịu cảnh khổ sở, khó khăn, vất vả suốt cả năm. Không ít người còn quan niệm rằng, nếu thai phụ vào ngày mùng 1 mà động tới kim chỉ thì khi sinh con, mắt của đứa bé sẽ dẹt như cây kim.

Kiêng vay mượn hoặc trả nợ đầu năm

Ông bà xưa truyền dạy con cháu rằng, không nên cho đồ đạc, tiền bạc hay là vay mượn bất cứ thứ gì vào những ngày đầu năm vì như vậy sẽ làm cho cả gia đình phải rơi vào cảnh túng thiếu suốt cả năm.

Kiêng nói những điều xui

Những lời nói trong ngày đầu năm sẽ ảnh hưởng một cách trực tiếp đến những chuyện sẽ xảy đến trong năm. Chính vì vậy mà các bạn không được nói những từ xui xẻo như “hỏng rồi”, “chết rồi”, “tiêu rồi”.

Đó đều là những từ cực kỳ không may mắn, đen đủi, thay vào đó bạn nên nói chuyện bằng những từ ngữ dễ chịu, dễ nghe, hòa ái, vui vẻ.

Kiêng trượt chân, vấp ngã

Trẻ con và thanh niên trong những ngày đầu năm thường được người lớn tuổi trong gia đình dặn dò phải đi đứng thật cẩn thận, tránh trượt chân vấp ngã vì như vậy sẽ bị xui xẻo cả năm. Vấp ngã hay trượt chân tượng trưng cho trục trặc, cản trở, không thuận lợi.

Việc kiêng cữ trên còn phụ thuộc vào quan niệm và truyền thống của mỗi gia đình, sẽ có sự khác nhau theo từng địa phương. Tuy nhiên, nhiều gia đình khác hiện đại ngày nay quan niệm một cái Tết đơn giản thoải mái và gần như không có điều kiêng cữ nào.

Tổng hợp