Ngày 10.7 hằng năm là dịp thế giới tưởng nhớ Nikola Tesla - nhà phát minh thiên tài với hơn 300 bằng sáng chế, người đặt nền móng cho hệ thống điện hiện đại và truyền thông không dây. Nhưng đây không chỉ là dịp để vinh danh một nhân vật kiệt xuất trong lịch sử khoa học, mà còn là thời điểm để thế giới chiêm nghiệm cách mà xã hội từng đối xử với những bộ óc đi trước thời đại - những người dành cả đời sáng tạo cho tương lai nhưng không phải lúc nào cũng được đón nhận đúng lúc.

Hãy cùng Mạng xã hội Duyên Dáng Việt Nam nhìn lại hành trình đặc biệt của Nikola Tesla - một con người mang ánh sáng đến cho nhân loại, nhưng lại tắt lịm trong bóng tối của cô đơn và hiểu lầm.

Một tuổi thơ kỳ lạ sinh ra từ sấm sét
Nikola Tesla sinh ngày 10.7.1856 tại Smiljan (thuộc Đế quốc Áo, nay là Croatia), trong một đêm giông bão. Tương truyền tại địa phương, bà đỡ kể rằng cậu bé chào đời trong “ánh chớp và sấm sét”. Mẹ của Tesla trả lời: “Vâng, nó sẽ là con của ánh sáng.” Câu chuyện nghe như giai thoại, nhưng có lẽ chính xác định mệnh ấy đã đưa Tesla trở thành người làm chủ điện năng, thứ ánh sáng đã thắp lên kỷ nguyên hiện đại của nhân loại.

Nikola Tesla - Ảnh minh họa: Internet

Người cha của dòng điện xoay chiều (AC)
Phát minh quan trọng nhất của Tesla và cũng là di sản vĩ đại chính là dòng điện xoay chiều (AC), nền tảng của mọi hệ thống điện hiện đại. Trái ngược với dòng điện một chiều (DC) của Thomas Edison, dòng AC mà Tesla phát minh ra có khả năng truyền tải đi xa, ổn định, tiết kiệm năng lượng và an toàn hơn.

Ảnh minh họa: Internet

Năm 1893, tại Hội chợ Thế giới Chicago, Tesla và George Westinghouse đã cho cả nước Mỹ thấy sức mạnh của AC bằng cách thắp sáng toàn bộ hội chợ, đánh dấu một cuộc cách mạng năng lượng.

Ngày nay, hầu hết các hệ thống điện trên toàn cầu – từ trạm biến áp đến đèn trong nhà - đều hoạt động dựa trên công nghệ của Tesla. Dòng điện xoay chiều chính là “mạch máu” nuôi sống thế giới hiện đại.

Kho ý tưởng vượt thời đại

Tesla có hơn 300 bằng sáng chế tại nhiều quốc gia nhưng con số đó chưa thể phản ánh hết trí tưởng tượng của ông. Trong suốt cuộc đời, ông từng phát minh hoặc đặt nền móng cho hàng loạt công nghệ mà thế kỷ 21 mới đủ điều kiện hiện thực hóa:

• Wi-Fi và truyền thông không dây: Tesla từng thí nghiệm truyền tín hiệu không dây từ năm 1890, với tham vọng cung cấp điện miễn phí cho toàn thế giới qua hệ thống “tháp Wardenclyffe”.
• Drone - thiết bị điều khiển từ xa: Năm 1898, ông trình diễn chiếc thuyền điều khiển từ xa bằng sóng vô tuyến tại Madison Square Garden điều khiến người đương thời nghĩ rằng ông… dùng phép thuật.
• Năng lượng tái tạo và cộng sinh với thiên nhiên: Tesla từng mơ về một thế giới không cần nhiên liệu hóa thạch, nơi năng lượng được khai thác từ tự nhiên như mặt trời, gió, nước - điều mà nhân loại đang nỗ lực hiện thực hóa ngày nay.

Một thiên tài bị lãng quên (cho đến khi được tái khám phá)

Dù là một trong những bộ óc vĩ đại nhất, Tesla không giỏi trong việc thương mại hóa các phát minh của mình. Trái ngược với Edison, người khôn ngoan và “sát thương” trên thương trường, Tesla thường bị lợi dụng, làm việc không công, không giữ quyền sở hữu trí tuệ và thậm chí còn bị gạt ra khỏi chính công trình do mình sáng tạo.

Ảnh minh họa: Internet

Ông sống những năm cuối đời trong một căn phòng nhỏ tại khách sạn New Yorker, nuôi bồ câu và làm bạn với cô đơn. Năm 1943, ông qua đời trong cảnh không người thânvà chỉ được đưa tin một cách ngắn gọn.

Phải đến cuối thế kỷ 20, thế giới mới bắt đầu nhìn nhận lại Tesla với vị trí xứng đáng: một trong những nhà khoa học quan trọng nhất trong lịch sử. Năm 1960, tên ông được đặt cho đơn vị đo từ trường: Tesla (T). Đến năm 2003, công ty xe điện Tesla Inc. do Elon Musk đồng sáng lập đã được đặt tên theo ông như một cách tri ân tư tưởng cách mạng về năng lượng sạch.

Bài học từ Tesla: Tài năng, cô đơn và niềm tin vào tương lai

Nikola Tesla không chỉ là thiên tài kỹ thuật - ông còn là một triết gia khoa học. Trong các bài viết và bài phát biểu của mình, ông luôn nhấn mạnh rằng: tương lai của nhân loại phụ thuộc vào việc ta sử dụng trí tuệ phục vụ cộng đồng, chứ không phải để hủy diệt lẫn nhau. Trong một thế giới chạy theo tốc độ và lợi nhuận, Tesla như một lời nhắc: sự vĩ đại thực sự không đến từ danh vọng, mà đến từ khả năng thay đổi đời sống của hàng triệu người dù đôi khi, phải mất hàng thế kỷ để được công nhận.

Ngày nay, cái tên Tesla không còn là ký ức bị phủ bụi. Nó hiện diện trong đơn vị vật lý, trong xe điện thông minh, trong sách giáo khoa môn vật lý và trong lòng hàng triệu người ngưỡng mộ ông như một tượng đài bất tử.

Nikola Tesla là minh chứng rằng: đôi khi, những con người đi trước thời đại sẽ không được hiểu ngay lập tức. Nhưng nếu họ đủ kiên định, đủ mộng mơ và đủ tử tế, thì một ngày nào đó – cả thế giới sẽ phải ngoái đầu nhìn lại.

Tag: Nikola Tesla